Projektowanie ortez
MED.11. Wykonywanie i dobieranie przedmiotów ortopedycznych oraz środków pomocniczych - Technik ortopeda 321403
Projektowanie kasków korekcyjnych
PROGRAM ĆWICZENIOWY DO PROJEKTOWANIA
Spis treści
Projektowanie kasków korekcyjnychProjektowanie kasków korekcyjnych
SamouczekSamouczek
Deformacje czaszkiDeformacje czaszki
Kaski korekcyjneKaski korekcyjne
Wymiary czaszkiWymiary czaszki
Projektowanie kasków korekcyjnych
Program ćwiczeniowy do projektowania “Projektowanie kasków korekcyjnych” rozpoczyna się ekranem startowym. Program umożliwia zaprojektowanie kasków korekcyjnych dla wybranych deformacji. Klikając przycisk Start, użytkownik przechodzi do ekranu z celami. Następnie, klikając przycisk Dalej do pytań wstępnych. Po poprawnej odpowiedzi na pytania rozpoczynające, przechodzi do ekranu wyboru testu lub typu deformacji: plagiocefalia, brachycefalia lub skafocefalia.
Po wyborze typu deformacji czaszki pojawia się okno z tabelą z wymiarami modelu do uzupełnienia. Po wpisaniu i kliknięciu przycisku Sprawdź, otwiera się okno z informacją zwrotną. Klikając przycisk Dalej, użytkownik przechodzi do ekranu z projektowaniem kasku. Na modelach widoczne są linie w różnych kolorach, po prawej stronie interaktywne pola wyboru odpowiadające kolorom. Po zaznaczeniu wybranych elementów i kliknięciu przycisku Wyodrębnij kask, użytkownik otrzymuje informację zwrotną o poprawnie lub błędnej podjętej decyzji.
Na ekranie z wyborem deformacji, znajduje się przycisk Test, który przenosi użytkownika do zadania, w którym ma wskazać normę lub brak normy wskaźników czaszkowych.
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DibAaL805
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Samouczek
Deformacje czaszki
Plagiocefalia (skośnogłowie)
Deformacja czaszki polegająca na jednostronnym spłaszczeniu czaszki w części tylnej. Istnieje wiele przyczyn takiego zniekształcenia: wada wrodzona, nieprawidłowe ułożenie w łonie matki, komplikacje porodowe, niezmienna pozycja leżenia na plecach i ustawienie głowy w lekkiej rotacji. Rotacja może też być spowodowana kręczem szyi, czyli skróceniem mięśnia mostkowo‑obojczykowo‑sutkowatego. W deformacji tej można zaobserwować wysunięcie ucha oraz czoła ku przodowi po stronie spłaszczenia.
Brachycefalia symetryczna (płaskogłowie, krótkogłowie symetryczne)
Deformacja czaszki polegająca na wrodzonym lub nabytym równomiernym spłaszczeniu czaszki w części tylnej. Przyczynami brachycefalii symetrycznej są: wady wrodzone, nieprawidłowe ułożenie w łonie matki, długotrwałe przebywanie w niezmienionej pozycji. W deformacji tej czaszka dziecka, patrząc od góry, przypomina kształtem trapez. Spłaszczenie tylno‑centralne powoduje poszerzenie głowy i uwypuklenie obu kości ciemieniowych. Patrząc z boku czaszka jest wyższa w części tylnej.
Brachycefalia asymetryczna (krótkogłowie asymetryczne)
Deformacja czaszki polegająca na wrodzonym lub nabytym spłaszczeniu czaszki w części tylnej z jednoczesnym większym spłaszczeniem jednego boku względem drugiego. Do częstych przyczyn takiego zniekształcenia należy kręcz szyi wymuszający pozycję głowy dziecka. W deformacji tej mogą nakładać się zniekształcenia plagiocefalii i brachycefalii. Dla potrzeb edukacyjnych ten rodzaj deformacji został wspomniany w tej części programu ćwiczeniowego, lecz rzadko jest ona spotykana.
Skafocefalia (wąskogłowie, łódkogłowie, długogłowie)
Deformacja czaszki polegająca na wrodzonym lub nabytym jej zwężeniu w wymiarze strzałkowym oraz w wymiarze czołowym. Często w tego typu deformacji zamiennie stosuje się również termin dolichocefalia. Uważa się jednak, że dolichocefalia spowodowana jest długotrwałą pozycją głowy dziecka na boku w przeciwieństwie do skafocefalii, gdzie przyczyną może być przedwczesne zrastanie się szwów czaszki w życiu płodowym. Głowa takiego dziecka jest długa i wąska.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Kaski korekcyjne
Kaski korekcyjne są indywidualnie konstruowane dla deformacji czaszki. Wewnętrzne elementy kasku przylegają do wystających miejsc głowy, natomiast w miejscach spłaszczonych pozostawia się wolną przestrzeń do wzrostu czaszki.
Kask korekcyjny dedykowany plagiocefalii
W zależności od stopnia deformacji czaszki większą wolną przestrzeń można zapewnić w kwadrancie tylno‑bocznym i w zależności od tempa i progresji korekcji dodatkowo zapewnić wolną przestrzeń w kwadrancie przednim. Powierzchnie przylegające znajdują się po przeciwnej stronie skośnej czaszki.
Kask korekcyjny dedykowany brachycefalii
W zależności od stopnia deformacji czaszki większą wolną przestrzeń można zapewnić w części potylicznej czaszki (tylnej). Powierzchnie przylegające kasku znajdują się w okolicy czołowej (przedniej) i skroniowej (bocznej) oraz czasami w okolicy potylicznej górnej.
Kask korekcyjny dedykowany skafocefalii
Wolną przestrzeń zapewnia się po obu stronach bocznych (skroniowych). Powierzchnie przylegające kasku mają zapobiec rozrostowi czaszki w okolicy czołowej (przedniej) i potylicznej (tylnej).
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wymiary czaszki
Do wykonania projektu kasku i analizy deformacji przydatne są wymiary – długości oraz obwody czaszki.
Obwód czaszki – za pomocą miarki dokonuje się pomiaru wokół głowy dziecka w najszerszym miejscu tj. powyżej brwi i uszu.
Wynik z taśmy centymetrowej odnosi się do siatki centylowej dla dziewczynki i chłopca. Po lewej stronie siatki należy znaleźć pomiar obwodu w centymetrach, natomiast poniżej siatki wiek dziecka. Skrzyżowanie tych dwóch prostopadłych linii na krzywej wskaże centyl, w którym jest dziecko.
Dla przykładu trzymiesięczna dziewczynka o obwodzie głowy 39,4 cm jest w 50. centylu, który oznacza, że połowa wszystkich trzymiesięcznych dziewczynek ma większe główki, a druga połowa – mniejsze. Jeśli dziecko przekracza 97. centyl lub nie osiąga 3. centyla – może to być objaw nieprawidłowości rozwoju czaszki. W deformacjach czaszki często pomiar ten nie wskazuje na nieprawidłowości, ponieważ całkowity pomiar, pomimo deformacji, może odpowiadać normie.
Długość czaszki (g‑op, glabella‑opisthocranium) – wymiar mierzony od glabelli inaczej gładzizny, czyli najbardziej wystającego do przodu punktu czaszki pomiędzy łukami brwiowymi do opisthocranion czyli najbardziej wysuniętego ku tyłowi punktu głowy na kości potylicznej. Pomiarów dokonuje się za pomocą cyrkla kabłąkowego.
Szerokość czaszki (eu‑eu, euryon‑euryon) – wymiar mierzony od skrajnych punktów bocznych czaszki. Pomiarów dokonuje się za pomocą cyrkla kabłąkowego.
Poza wymiarami długości i szerokości do określenia proporcjonalności czaszki i wyliczenia wskaźnika jej asymetrii przydatne są pomiary skośne. Wyznacza się dwie skośne od punktu frontozygomaticus (zewnętrzna strona brwi) do punktu potylicznego euryon po przeciwnej stronie czaszki.
Wskaźniki czaszkowe:
Wskaźnik cefaliczny lub czaszkowy (ang. cranial index, CI) (eu‑eu/g‑op) x 100 – ocenia proporcjonalność czaszki poprzez podzielenie szerokości czaszki przez długość czaszki i pomnożenie wyniku przez 100. Prawidłowo CI mieści się w granicach 78,0‑85,0.
Wskaźnik asymetrii sklepienia czaszki (ang. cranial vault asymmetry index, CVAI) - CVAI oblicza się poprzez podzielenie różnicy między dłuższą a krótszą przekątną przez dłuższą przekątną i pomnożenie wyniku przez 100 w celu uzyskania wartości procentowej. CVAI niższy niż 3,5% oznacza normalny kształt głowy.
Plagiocefalia – patologia charakteryzuje się nieprawidłowymi wartościami CVAI (>3,5) i prawidłowymi wartościami CI. Jest to zatem wada symetrii czaszki.
Symetryczna brachycefalia – patologia charakteryzuje się wzrostem wartości CI (>85,0) i normalnymi wartościami CVAI. Jest to wada proporcjonalności czaszki.
Skafocefalia – charakteryzuje się spłaszczeniem bocznym i zmniejszonymi wartościami CI (<78,0).
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści