Przykład 1

Janek, wyjeżdżając na wycieczkę dostał pewną kwotę kieszonkowego. Pierwszego dnia wydał połowę tej kwoty, drugiego dnia trzecią część tego, co mu się zostało. Trzeciego dnia zauważył, że ma w portfelu nie więcej niż 20 .

Jaka jest maksymalna kwota kieszonkowego, którą mógł otrzymać Janek?

Rozwiązanie:

Przeprowadzimy najpierw analizę zadania:

x – kwota kieszonkowego Jacka,
12x – kwota pieniędzy, które Jacek wydał pierwszego dnia,
13 ·12x – kwota pieniędzy, które Jacek wydał drugiego dnia,
20  – maksymalna kwota, jaka została Jankowi w portfelu trzeciego dnia.

Zapiszemy teraz nierówność opisującą sytuację w zadaniu.

x-x2-13·12x20

x-x2-x620

Sprowadzamy ułamki do wspólnego mianownika i przekształcamy nierówności metodą nierówności równoważnych.

6x6-3x6-x620

26x20

13x20

x60

Czyli maksymalna kwota kieszonkowego Jacka to 60 .

Przykład 2

Zosia na wycieczce wydała czwartą część swojego kieszonkowego i jeszcze 35 . Zostało jej nie więcej niż 55 .

Ile pieniędzy kieszonkowego mogła mieć Zosia?

Rozwiązanie:

Niech:

x – oznacza kwotę pieniędzy kieszonkowego Zosi,

14x+35 – pieniądze wydane przez Zosię na wycieczce.

Zatem możemy ułożyć nierówność, którą rozwiążemy metodą nierówności równoważnychnierówności równoważnenierówności równoważnych.

x-14x+3555

x-14x-3555

34x90 |:34

x120

Oznacza to, że Zosia miała nie więcej niż 120  kieszonkowego. Nie mogła jednak wydać więcej pieniędzy, niż wynosiło jej kieszonkowe. Należy zatem zapisać jeszcze nierówność:

x14x+35

x-14x35

34x35 |:34

x4623

Zatem Zosia miała nie mniej niż 4623  i nie więcej niż 120  kieszonkowego.

Przykład 3

Niedaleko muzeum znajdują się dwa parkingi. Na parkingu A za pierwszą godzinę parkowania pobiera się opłatę 6 , a za każdą następną godzinę 3,40 . Na parkingu B za pierwszą godzinę płaci się 4 4,20  za każdą następną godzinę. Ile co najmniej godzin parkował samochód na parkingu A, jeżeli wiadomo, że za tę samą liczbę godzin na parkingu B zapłaciłby więcej?

Rozwiązanie:

Niech:

6  – opłata stała za pierwszą godzinę postoju na parkingu A,

3,40  – opłata za każdą godzinę postoju na parkingu A, poza pierwszą godziną,

4  – opłata stała za pierwszą godzinę postoju na parkingu B,

4,20  – opłata za każdą godzinę postoju na parkingu B, poza pierwszą godziną,

n – liczba godzin postoju samochodu na parkingu A, za które zapłacono 3,40  za godzinę.

Zapiszemy nierówność opisującą warunki zadania.

6+3,40·n<4+4,20·n

Rozwiążemy nierówność metodą nierówności równoważnych. Przenosimy niewiadome na lewą stronę, a liczby na prawą stronę nierówności.

Pamiętamy o zmianie znaku na przeciwny.

3,4n-4,2n<4-6

-0,8n<-2

Dzielimy obie strony nierówności przez -0,8 i zmieniamy znak nierówności na przeciwny.

-0,8n<-2 |:-0,8

n>-2-0,8

n>2,5

Ponieważ samochód zatrzymał się na parkingu A jeszcze przez pierwszą godzinę w cenie 6 , zatem

n+1>3,5

Odpowiedź:

Samochód na parkingu A parkował co najmniej 4 godziny.

Słownik

nierówności równoważne
nierówności równoważne

nierówności, które posiadają taki sam zbiór rozwiązań