R1FgHj6Y8CYQc

Fotografia przedstawia niewielki pokój z jasnymi ścianami. W rogu wisi hamak, przy ścianie po prawej stronie stoi skrzynia. Po lewej stronie stoi łóżko, nad nim wisi półka, na której stoją książki i bibeloty. Obok stoi krzesło. Po środku pokoju stoi drewniany stół z zastawą, lampą olejną i otwartą książką.

Godzina 10.00 rano. Dedalus prowadzi zajęcia w szkole na temat zwycięstw Pyrrusa z Epiru. Po zajęciach jego uczeń, Cyril Sargent, zostaje, a Stephen uczy go matematyki. Zauważa, że chłopiec ma brzydką twarz, co nasuwa Dedalusowi myśli o matczynej miłości. Odbiera też pensję od dyrektora Garretta Deasy'ego, który prosi go o zaniesienie do redakcji gazety jego artykułu o pryszczycy. Dyskutują o roli Żydów w historii Irlandii. W rozdziale tym pojawia się kilka najsłynniejszych cytatów z Ulissesa, takich jak: historia jest koszmarem, z którego próbuję się obudzić i Bóg jest okrzykiem na ulicy. Dziedziną, do której odnosi się ten rozdział, jest historia (uczy jej Dedalus), zwierzęcym symbolem jest koń i jego choroba pryszczyca, a kolorem brąz.

R16J6lBHadWLY

Fotografia przedstawia plażę, wzdłuż której spaceruje chłopiec ubrany w koszulkę i krótkie spodenki. Woda jest spokojna, niemal bez fal. Daleko, na horyzoncie zarys wysokiego masywu górskiego.

11.00 rano. Stephen spaceruje wzdłuż Sandymount Strand, rozmyślając o koncepcjach filozoficznych, rodzinie, życiu studenckim w Paryżu i śmierci matki. W gigantycznym monologu wewnętrznym miesza się dosłownie wszystko: rozmyślania teologiczne z obrazem sikającego psa, drobiny piasku z pomysłem na wiersz. Niebywała wiedza Joyce'a sprawiła, że w rozdziale tym jest mnóstwo religijnych i filozoficznych odniesień i by je zrozumieć, trzeba niekiedy specjalistycznej wiedzy. Ten rozdział uważa się za jeden z najtrudniejszych. Sztuką, do której się odnosi, jest filologia (stąd bezustanne nieomal rozważania o znaczeniu słów). Symbolem z tabeli Gilberta są fale, a kolorem zielony. Mit o Proteuszu opowiada, że aby uzyskać od niego informację czy proroctwo, około południa należało go mocno chwycić i nie puszczać, dopóki nie będzie skłonny udzielić odpowiedzi. Proteusz miał dar przepowiadania przyszłości i zdolność zmiany swej postaci. Rozdział ten miał w zamyśle symbolizować pierwotną materię. Dominującym kolorem jest zielony, dlatego rozmyślania dotyczą także Irlandii.

RfX0d9JZkkwmd

Fotofrafia przedstawia drzwi wejściowe do kamienicy. Są ozdobione kamiennym łukiem. Pośrodku wisi kołatka. Po lewej stronie drzwi wisi tablica pamiątkowa.

Znowu wracamy do godziny 8.00 rano. Akcja przenosi nas do innej części miasta, gdzie poznajemy Odyseusza w wydaniu Joyce'a, czyli Leopolda Blooma. Bloom jest węgierskim Żydem naturalizowanym w Irlandii, najprawdopodobniej masonem, postacią dość dobrze znaną w dublińskim świecie. Jego żona Molly to utalentowana śpiewaczka, której agent Hugh „Blazes” Boylan (zwany obsesyjnie przez Blooma Bujnym Boylanem) jest jednocześnie jej kochankiem, z czego Bloom zdaje sobie sprawę. W toku powieści Bloom będzie obsesyjnie wracał do motywu zdrady i kochanka żony. Rozdział rozpoczyna się słynnym zdaniem o upodobaniu Leopolda Blooma do podrobów bydła i ptactwa. Bloom kupuje u rzeźnika nerki baranie, które przypala, robi śniadanie żonie i czyta list od córki. Rozdział kończy się, gdy Leopold wypróżnia się w wychodku. W tym rozdziale pojawia się pierwsza część ludzkiego ciała, jaką jest nerka. Rozważania Blooma krążą wokół pieniędzy i ekonomii. Najważniejszym kolorem jest pomarańczowy, a narratorem dojrzały mężczyzna.

R1QvbOXuLmYq3

Rysunek przedstawia mężczyznę ukazanego w karykaturalny sposób. Mężczyzna jest otyły, ubrany w płaszcz z dużymi guzikami. Ma ogromną, okrągłą głowę i wąsy. Na głowie melonik.

RwkIeFBP8xK70

Fotografia przedstawia ruchliwą ulicę, latarnie miejskie, sygnalizację świetlną, budynki po obu stronach ulicy. Po lewej stronie, na chodniku przechodzień, młody mężczyzna ubrany w dres. Nad ulicą wisi kładka dla przechodniów.

Jest 10.00 rano, a w drodze na pocztę Westland Row Blooma dręczy świadomość, że Molly będzie uprawiała seks z Boylanem jeszcze tego samego dnia. Na poczcie ukradkiem odbiera list miłosny od niejakiej Marthy Clifford, zaadresowany do Henryka Kwiatka (taki przybrał pseudonim). Spotyka znajomych i idzie do kościoła, gdzie podgląda kobiety. Następnie udaje się do drogerii, w której kupuje mydło cytrynowe, i do łaźni tureckiej. Częścią ciała „rządzącą” tym rozdziałem są ludzkie genitalia. Symbolem jest eucharystia (Bloom rozmyśla o znaczeniu w symbolice katolickiej akronimów IHS i INRI, o transsubstancji i o koncepcji trójcy).

R1DQ1HpYGoPZL

Zdjęcie przedstawia starą kamienicę. Ukazane jest wejście do apteki i znajdujące się po jego obu stronach, szklane witryny. W witrynach zawieszone reklamy. Po chodniku, w pobliżu apteki, idzie mężczyzna.

R1ey7yJciqyk7

Fotografia przedstawia ścianę niskiego, zbudowanego z cegły budynku. Na ścianie zawieszony jest szyld o treści: NICHOLS LOMBARD STREET, ESTABLISHED 1814, EXCELLENCE IN FUNERAL CARE. Przed budynkiem niewielkie, stalowe ogrodzenie i rosnące krzewy.

Jest godzina 11.00. Bloom po kąpieli wsiada do powozu, by udać się na pogrzeb Paddy'ego Dignama. Wraz z nim jedzie ojciec Stephena Dedalusa, Simon. Rozmowa dotyczy śmierci i różnych form pochówku. Bloom rozmyśla o samobójstwie swojego ojca i o śmierci synka, Rudy'ego.

R13IS6J9Yguca

Fotografia przedstawia mężczyznę w śrenim wieku czytającego gazetę. Ma szczupłą twarz, zmarszczone czoło, prosty nos, wąsy i wąskie usta. Nosi okulary i kapelusz. Na serdecznym palcu lewej dłoni nosi sygnet. Ubrany jest w garnitur. Na pierwszej stronie gazety The Freemans Journal widnieje ta sama fotografia.

Stephan Dedalus oddaje w redakcji gazety artykuł o pryszczycy, o co prosił go jego przełożony, zaś Bloom próbuje zamieścić ogłoszenie. Obaj, wraz z redaktorami gazety, udają się do pubu. Rozdziałowi patronuje retoryka i jest podzielony na krótkie, niby‑gazetowe fragmenty z nagłówkami. Rzeczywiście Joyce, pisząc ten rozdział, zastosował wszystkie znane chwyty retoryczne. „Przewodnią” część ciała stanowią płuca, symbolem jest redaktor, a kolorem czerwień.

RpPIi4Q1BUWqI

Fotografia przedstawia trzykondygnacyjną kamienicę o numerze 21. Otwarte drzwi zapraszają do środka. Obok drzwi stoi mężczyzna ubrany w koszulkę i jeansy, rozmawia przez telefon. Po lewej stronie, w niewielkiej ogrodzonej przestrzeni siedzą liczne osoby w różnym wieku.

Zbliża się pora lunchu i Bloom w tym rozdziale myśli bezustannie o jedzeniu. Jedzenie i wszystko, co z nim związane, przenika całą narrację. Obrzydzony widokiem ludzi jedzących w restauracji Burtona (przypominają mu barbarzyńców i ludożerców (Lajstrygonowie byli kanibalami w Odysei), Bloom kieruje się do lokalu Davy'ego Byrne'a, gdzie je kanapkę z gorgonzolą i musztardą, popijając ją burgundem. Pod koniec rozdziału Bloom spostrzega kochanka swojej żony. Aby uniknąć spotkania z nim, ucieka do gmachu Biblioteki Narodowej.

R1DVIfQUiUZKl

Ilustracja przedstawia ulicę w dużym mieście. Przy chodniku stoją dwie dorożki. Za chodnikiem ogrodzenie, a za nim, w głębi liczne, kilkukondygnacyjne budynki zbudowane w stylu neoklasycystycznym. Jeden z nich jest rotundą.

Jest godzina 14.00, a w Bibliotece Narodowej Stephen wyjaśnia niektórym badaczom swoją biograficzną teorię dzieł Szekspira, zwłaszcza Hamleta. Jak twierdzi, opiera się ona w dużej mierze na rzekomym cudzołóstwie żony Szekspira. To najbardziej erudycyjny rozdział powieści. Napisany jest w formie dyskursu, wręcz platońskiego dialogu. Obaj główni bohaterowie znajdują się w bibliotece, jednakże nie spotykają się. Bloom podziwia pośladki Wenus Kalipygos. Narządem przyporządkowanym temu rozdziałowi jest mózg.

REHCk8QzPT4lP

Ilustracja przedstawia miejski krajobraz. Na pierwszym planie duży plac, będący skrzyżowaniem kilku ulic. Z prawego rogu wyjeżdżają piętrowe tramwaje konne. Jeden jedzie w kierunku pomnika przedstawiającego kobiecą postać. Widać licznych przechodniów. W tle wielokondygnacyjne budynki.

Dziewiętnaście fragmentów składa się na wzburzoną językowo mozaikę postaci i specyficzny portret miasta. Na początku widzimy ojca Conmee, reprezentującego duchową skałę Irlandii, Kościół katolicki. Chce on zapewnić miejsce dla syna zmarłego Paddy'ego Dignama w kolegium jezuickim Artane'a. Na końcu rozdziału stoi irlandzki wicekról, który wraz ze swoją eskortą jedzie na otwarcie bazaru jako świecka skała władzy. Rzeka Liffey oddziela wschód od zachodu. Między dwoma „obcymi” mocarstwami (Kościołem i Wielką Brytanią) Irlandii grozi rozpad i zatracenie między żywiołami.

R1PdMDbVawR1I

Fotografia przedstawia kanał i jego brzeg zakończony wysokim murem. Za murem znajduje się ulica, którą jadą samochody osobowe. Za ulicą czteropiętrowy budynek z okratowanymi oknami.

Jest godzina 16.00. Bloom je obiad z wujkiem Stephena Dedalusa, Richiem Gouldingiem, w hotelu Ormond, podczas gdy Hugh Boylan, który wybiera się na spotkanie z Molly, przechodzi obok. Myśli Blooma krążą wokół cudzołóstwa Molly Bloom, dlatego tylko częściowo dostrzega swoje otoczenie i wdzięki barmanek Miss Douce i Miss Kennedys. W tym rozdziale na pierwszym planie i w tle jest muzyka. Bohaterowie poruszają tematy muzyczne. Plotki o Molly odnoszą się przede wszystkim do jej pracy jako wokalistki – w ich świadomości pojawiają się fragmenty piosenek i melodii. Struktura rozdziału jest ukształtowana muzycznie: pierwsze strony można interpretować jako uwerturę. Wyeksponowano tu szereg zdań – początkowo niejasnych dla czytelnika, które stają się zrozumiałe dopiero w dalszej części rozdziału i dzięki temu zachowują swój sens w fabule, a następnie powtarzają się i urozmaicają.  Na przykład pierwsze zdanie brzmi: Brąz ze złotem usłyszał podkowy, brzęk stali. Dwie strony dalej jest znacząco rozszerzone: „Brąz ze złotem, głowa panny Douce obok głowy panny Kennedy nad krzyżem Ormond bar, usłyszał, jak wicekrólowie stukają kopytami, brzęcząc stalą”. Obraz ten jest ponownie rozwijany w końcowych fragmentach: Zamknij brąz z bliska, zamknij złoto z daleka.  Język rozdziału jest rytmiczny, czasami naśladuje rytm niektórych piosenek. Można to zinterpretować jako kolejną próbę Blooma stłumienia myśli o cudzołóstwie Molly poprzez przypomnienie lub nucenie pewnych melodii. Joyce używa nie tylko terminów muzycznych, lecz także symboli muzycznych. Postacie i ich działania są opisane przez narratora za pomocą terminów i licznych cytatów z utworów muzycznych, o spektrum od (głównie irlandzkich) pieśni ludowych do wielkich dzieł scenicznych Mozarta, Meyerbeera, Haendla i innych. W rozdziale odkryto aluzje do ponad 150 utworów muzycznych.

RVOjRdp8idtwk

Fotografia przedstawia dojrzałego, stojącego mężczyznę. Włosy ma zaczesane na prawy bok, bystre spojrzenie, prosty nos, gęstą brodę i wąsy. Ubrany w koszulę i frak, jest owinięty szerokim pasem. Ma założone na spodnie getry sięgające niemal do kolan. W prawej dłoni trzyma laseczkę. Lewą dłonią opiera się o oparcie zdobionej ławki.

Joyce wybrał różne formy relacji. Z jednej strony opowiedziana z perspektywy bezimiennego mężczyzny, który po drodze spotyka Hynesa, idzie z nim do pubu i spotyka tam Alfa Bergana i tzw. Obywatela. Bloom później przybywa, by poczekać na Martina Cunninghama. W tych fragmentów tekstu używa się slangu. Są one skontrastowane z innymi, cechującymi się wyszukanym stylem i coraz bardziej monstrualnymi opisami z elementami mitologii irlandzkiej. To zdecydowanie najbardziej satyryczny fragment powieści. Obywatel okazuje się ograniczonym irlandzkim nacjonalistą i zaczyna dręczyć Blooma. Pojawiają się antysemickie poglądy, a atmosfera staje się napięta. Kiedy Martin Cunningham w końcu przybywa, zabiera ze sobą Leopolda, który właśnie zaczął się bronić przed atakami. Krzyczący i wściekły Obywatel rzuca w Blooma puszką po herbatnikach –  jak Polifem rzucający kamieniem w Odyseusza.

RmPnLfHh7sO2Z

Fotografia przedstawiająca nadmorską, kamienistą plażę. Na pierwszym planie wypoczywający ludzie, ubrani w kostiumy kąpielowe. Na drugim planie, po prawej stronie niskie zabudowania. W tle zarys wyspy.

Młoda dziewczyna, Gerty MacDowell, siedzi na skałach z dwiema przyjaciółkami, Cissy Caffrey i Edy Boardman. Dziewczynki opiekują się trójką dzieci, niemowlęciem i czteroletnimi bliźniakami. Gerty rozmyśla o miłości, macierzyństwie i kobiecości. Cały rozdział napisany jest językiem wiktoriańskich powieści. Zapada noc. Bloom obserwuje Gerty z daleka. Ona odsłania nogi i bieliznę, a Bloom z kolei się masturbuje. Punkt kulminacyjny pojawia się, kiedy na pobliskim bazarze zaczyna się pokaz fajerwerków. Gerty wraz z przyjaciółmi odchodzi w stronę bazaru i dopiero wtedy Bloom zauważa, że jest ona kulawa. Po kilku zawiłych monologach postanawia odwiedzić rodzącą właśnie Panią Purefoy.

RVQIUDBsuwKaH

Fotografia przedstawia szeroką ulicę, na której końcu znajduje się duży pięciopiętrowy budynek ze spadzistym dachem. Wysoko, nad drzwiami umieszczony został zegar. Na ulicy jest lewostronny ruch. Przy obrzeżach jezdni stoją zaparkowane samochody osobowe.

Jest 22.00 i Bloom odwiedza szpital położniczy, w którym Mina Purefoy rodzi. Spotyka tam Stephena, który pił z przyjaciółmi ze studiów medycznych i czeka na obiecane przybycie Bucka Mulligana. Jako jedyny ojciec w grupie mężczyzn Bloom martwi się o Minę Purefoy podczas jej porodu. Zaczyna myśleć o swojej żonie i narodzinach dwójki dzieci. Myśli też o utracie jedynego „spadkobiercy”, Rudiego. Młodzi mężczyźni stają się niespokojni i zaczynają dyskutować na takie tematy, jak płodność, antykoncepcja i aborcja. Po szczęśliwym porodzie Miny Purefoy mężczyźni kontynuują picie w pubie. Rozdział ten podsumowuje całą historię języka angielskiego. Po krótkiej inkantacji odcinek zaczyna się prozą łacińską z elementami staroangielskiego, aliteracji anglosaskiej i przechodzi przez parodie, m.in. Malory'ego, Biblii Króla Jakuba, Bunyana, Pepysa, Defoe,  Sterne'a, Walpole'a, Gibbona, Dickensa i Carlyle'a, a kończy się na współczesnym dla Joyce'a slangu.

ROsdxSDqiXiUJ

Fotografia przedstawia długą, zakręcającą w lewo ulicę, po prawej rząd czteropiętrowych kamienic i latarnie uliczne.

Rozdział 15 został napisany jak klasyczna sztuka teatralna, zawiera nawet didaskalia. Jednocześnie stanowi najdłuższy ze wszystkich rozdziałów książki. Fabuła jest halucynacyjna i groteskowa. Jest godzina 24.00. Stephen i jego przyjaciel Lynch wchodzą do Nighttown, dzielnicy czerwonych latarni w Dublinie. Bloom idzie za nimi,  znajduje ich w burdelu Belli Cohen, gdzie w towarzystwie prostytutek ma serię halucynacji dotyczących swoich seksualnych fetyszy, fantazji i wykroczeń. Kiedy Bloom jest świadkiem, jak Stephen przepłaca w burdelu, postanawia zatrzymać resztę pieniędzy Stephena na przechowanie. Stephen ma halucynacje, że gnijące zwłoki jego matki uniosły się z podłogi, by go dręczyć. Płacze, rozbija żyrandol i ucieka z pokoju. Bloom płaci za szkody, po czym biegnie za Stephenem. Znajduje go podczas kłótni z angielskim żołnierzem, szeregowym Carrem, który oskarża Dedalusa o zniewagę króla. Carr bije Stephena. Przybywa policja i tłum się rozprasza. Gdy Bloom zajmuje się Stephenem, ma wizję Rudy'ego, swojego zmarłego syna, który tego dnia miałby jedenaście lat. W ten sposób utożsami Dedalusa z własnym synem.

R1X4kOXSQeBLP

Fotografia przedstawia szeroką rzekę i długi most z betonu i stali. Za mostem stoją budynki w różnej wysokości.

Bloom zabiera Stephena do schroniska dorożkarzy w pobliżu Butt Bridge, aby ochłonął po pobycie w burdelu i bójce z żołnierzem. Spotykają tam pijanego marynarza, DB Murphy'ego, z którym prowadzą rozmowę. Ponieważ bohaterowie rozdziału są rozkojarzeni, półprzytomni i pijani, język tego rozdziału jest dokładnie taki jak oni. Zawiera mnóstwo nieistotnych dygresji, błędów gramatycznych, niedokończonych zdań. Rozdział przeraźliwie się wlecze i nie wiadomo dokąd zmierza. Stopienie stylu ze stanem umysłowym i fizycznym bohaterów momentami uniemożliwia oddzielenie od siebie myśli Blooma, Stephena i autorskiego komentarza.

Rv8eZ3VYgf613

Fotografia przedstawia ulicę, przy której zaparkowane są samochody osobowe. Po obu stronach ulicy chodniki i stojące przy nich niewielkie, kilkupiętrowe kamienice i domy. Przed nimi niewielkie ogrodzenia.

Jest 2.00 w nocy. Bloom zabiera Stephena na Eccles Street 7, do swojego domu. Zatoczyliśmy więc w powieści koło. Proponuje Stephenowi nocleg, ale ten grzecznie odmawia. Ponieważ Bloom zapomniał klucza, wchodzi do domu przez okno. W kuchni wypijają ze Stephenem filiżankę kakao. W końcu Stephen wraca do wieży Martello. Rozdział zbudowany jest w formie 309 pytań i odpowiedzi. Część odpowiedzi podał zresztą Joyce błędnie. Był to ulubiony rozdział autora.

RETeePMhn35Iu

Fotografia przedstawia dwie stojące obok siebie kobiety. Po lewej stronie stoi młoda kobieta. Ma owalną twarz, włosy sięgające ramion, wyraźnie zarysowane brwi, prosty nos, wąskie usta. Ubrana jest w długą, jednolitą suknię z dekoltem w literę V. Po prawej stronie stoi dojrzała kobieta. Ma okrągłą twarz, włosy upięte, z wyraźnie zaznaczonym przedziałkiem na środku glowy. Ma wyraziste spojrzenie, prosty nos, wąskie usta. Ubrana jest we wzorzystą bluzkę i długą, jednolitą spódnicę. Prawą dłoń opiera o ramię młodej kobiety.

W Dublinie jest noc. Leopold Bloom położył się spać u stóp Molly. Ona tylko w połowie budzi się ze snu, jej myśli płyną swobodnie. Dzień ze wszystkimi wrażeniami, doświadczeniami i hałasami rozgrywa się ponownie w jej świadomości. Wspomnienia i skojarzenia grają w strumieniu myśli. Wspomnienia z dzieciństwa, erotyczne myśli, migawki z młodości w Gibraltarze, myśli o dzieciach, o Leopoldzie i jego zalotach płyną w ośmiu potężnych zdaniach bez interpunkcji. Powieść kończy się w ten sposób: Pomyślałam że jest tak dobry jak wszyscy inni i poprosiłam go wzrokiem, żeby ponownie zapytał tak a potem zapytał mnie czy chcę tak powiedziałam tak mój górski kwiecie a ja najpierw objęłam jego szyję ramionami i przyciągnęłam go do siebie aby mógł poczuć moje piersi jak pachną a jego serce oszalało i tak powiedziałam tak chcę Tak.