Do najczęstszych i najłagodniejszych dolegliwości układu oddechowego należą: nieżyt nosa (katar), zapalenie oskrzeli lub grypa, podczas której często występuje kaszel. Zagrożenie dla życia powodują: zapalenie płuc, gruźlica, rozedma płuc i nowotwory płuc. Coraz częściej diagnozuje się również astmę, która utrudnia oddychanie i może stanowić bezpośrednie zagrożenie życia.

Brak konsultacji z lekarzem przy długo utrzymującym się kaszlu, trudnościach w oddychaniu lub bólu w klatce piersiowej może powodować pogorszenie stanu zdrowia, a nawet śmierć. Po przeprowadzeniu nieinwazyjnej diagnostyki układu oddechowego lekarz będzie w stanie postawić diagnozę i zastosować właściwe leczenie.

R8iFd2Eism44m1

Zdjęcie mikroskopowe przedstawia wycinek tkanki płucnej człowieka. Mają owalny kształt i kolor fioletowy i czerwony. Znajdują się w jasnofioletowej strukturze.

W celu rozpoznania nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu oddechowego lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem. W przebiegu niektórych chorób (np. gruźlicy i rozedmy) dochodzi do zmiany kształtu klatki piersiowej na płaską, zapadniętą lub beczkowatą, co jest kolejną wskazówką diagnostyczną. Lekarz może przeprowadzić badanie palpacyjnebadanie palpacyjne klatki piersiowejbadanie palpacyjne klatki piersiowej przez dotykanie różnych jej części, by sprawdzić ruchy oddechowe. Może również dokonać tzw. opukiwania płucopukiwanie płucopukiwania płuc, które polega na delikatnym uderzaniu palcami w skórę klatki piersiowej w celu oceny dźwięku, jaki powstaje. Dzięki tej technice badania można określić, czy opukiwane obszary pod skórą nie są wypełnione płynem lub powietrzem. Następnie lekarz powinien osłuchać klatkę piersiowąosłuchiwanie klatki piersiowejosłuchać klatkę piersiową przy użyciu stetoskopustetoskop stetoskopu. Zadaniem pacjenta będzie spokojne i pogłębione oddychanie. W ten sposób można wykryć niefizjologiczne szmery oddechowe, które występują podczas zapalenia oskrzeli, astmy i innych chorób. W przypadku niegroźnych dolegliwości układu oddechowego wywiad i osłuchiwanie klatki piersiowej powinny wystarczyć do postawienia właściwej diagnozy.

W przypadku poważniejszych schorzeń układu oddechowego badania podstawowe nie wystarczą do postawienia diagnozy i wdrożenia właściwego leczenia. Wymagane jest przeprowadzenie przez lekarza pulmonologapulmonolog pulmonologa czynnościowych badań układu oddechowego, by uzyskać informacje o aktualnym stanie czynnościowym układu oddechowego. Najczęściej wykorzystywanym badaniem jest spirometriaspirometriaspirometria, która pozwala na określenie pojemności i objętości płuc oraz szybkości oddechowej. W czasie badania spirometrycznego pacjent oddycha przez ustnik podłączony do spirometru. Pacjent wykonuje polecenia lekarza – kilkukrotnie robi maksymalny, pogłębiony wdech, a następnie maksymalny, pogłębiony wydech. Po przeprowadzeniu badania lekarz otrzymuje wynik – spirogram, który jest wykresem zmian objętości płuc w czasie wdechu i wydechu.

Spirometria jest zalecaną techniką diagnostyczną dla osób, u których występuje podejrzenie astmyastmaastmy. U osób z tym schorzeniem szybkość wdechu lub wydechu będzie mniejsza ze względu na obkurczenie światła dróg oddechowych. W celu dokładniejszego ustalenia czynnika wywołującego astmę (o ile to możliwe) zaleca się wykonanie skórnych testów alergologicznych. Jednak niezależnie od przyczyny wynik spirometrii pozwoli na wprowadzenie leczenia objawowego – zwykle w postaci inhalacji substancją rozkurczającą drogi oddechowe.

Słownik