Przykład 1

Suma kwadratów trzech kolejnych liczb nieparzystychliczba nieparzystaliczb nieparzystych naturalnych jest równa 515. Wyznaczymy te liczby.

Zapiszemy i rozwiążemy równanie opisujące powyższą sytuację.

2n+12+2n+32+2n+52=515 dla n

4n2+4n+1+4n2+12n+9+4n2+20n+25=515

12n2+36n=480

n2+3n-40=0

=32+40·4=169=13

n1=-3-132=-8

n2=-3+132=5

2n+1=11

2n+3=13

2n+5=15

Szukane liczby to 11, 13, 15.

Przykład 2

Wyznaczymy cztery kolejne liczby naturalne takie, że różnica kwadratów czwartej i trzeciej liczby jest o 124 mniejsza od sumy kwadratów pierwszej i drugiej liczby.

Kolejne liczby naturalne to: n, n+1, n+2, n+3 dla n.

Zatem: n+32-n+22+124=n2+n+12.

n2+6n+9-n2-4n-4+124=n2+n2+2n+1

2n2=128

n2=64

n=8 lub n=-8

Zatem cztery kolejne liczby naturalne to 8, 9, 10, 11.

Przykład 3

Liczbę 5 przedstawimy w postaci sumy dwóch liczb tak, aby suma ich kwadratów była najmniejsza.

Niech:
x – pierwsza liczba,
5-x – druga liczba.

Zapiszemy funkcję f określającą sumę kwadratów liczb.

f ( x ) = x 2 + ( 5 x ) 2 = x 2 + 25 10 x + x 2 = 2 x 2 10 x + 25

Najmniejsza wartość funkcji kwadratowej przyjmowana jest dla

x=-b2a.

x=104=52

5-52=52

Aby suma kwadratów składników  była najmniejsza, liczbę 5 przedstawiliśmy w postaci 52+52.

Przykład 4

Suma cyfr liczby dwucyfrowej jest równa 10. Jeżeli tę liczbę pomnożymy przez liczbę dwucyfrową, która powstała z tych samych cyfr co pierwsza liczba, ale zapisanych w odwrotnej kolejności to otrzymamy 2701. Wyznaczymy tę liczbę.

Niech:
x – cyfra jedności początkowej liczby, x { 1 ,   2 ,   3 ,   4 ,   5 ,   6 ,   7 ,   8 ,   9 } 10-x – cyfra dziesiątek początkowej liczby,
10-x·10+x – początkowa liczba,
10x+10-x – liczba o cyfrach zapisanych w odwrotnej kolejności.

Zapiszemy równanie:

10-x·10+x·10x+10-x=2701.

100-10x+x10x+10-x=2701

100-9x9x+10=2701

900x+1000-81x2-90x-2701=0

-81x2+810x-1701=0

x2-10x+21=0

=100-84=16=4

x1=10-42=3

x2=10+42=7

y1=10-x1

y1=10-3

y1=7

y2=10-x2

y2=10-7

y2=3

Liczby dwucyfrowe spełniające warunki zadania to 3773.

Przykład 5

Dane są liczby ab takie, że 2a-b=3. Dla jakich wartości ab iloczyn tych liczb przyjmuje najmniejszą wartość?

2a-b=3

b=2a-3

a·b=a·2a-3=2a2-3a

Czyli funkcja zmiennej a opisująca iloczyn liczb spełniających warunki zadania to:

fa=2a2-3a, aR.

Funkcja kwadratowa przyjmuje najmniejszą wartość w  punkcie  aw.

aw=-b2a

aw=34

b=2·34-3=32-3=-112

Zatem a=34, b=-112.

Słownik

liczba nieparzysta
liczba nieparzysta

liczba postaci 2n+1 dla dowolnego nZ