Przeczytaj
Rośliny wymagające okresu chłodu do zakwitania
Przykłady roślin wymagających wernalizacji
Mechanizm wernalizacji
Aby zaszedł proces wernalizacji, w merystemiemerystemie wierzchołkowym muszą być obecne dzielące się komórki. Im dłuższy okres chłodu, tym większa liczba komórek zostaje poddana jego działaniu, a więc większy jest efekt wernalizacyjny.
Dokładny mechanizm wernalizacji jest wciąż badany. Nie ma jednak wątpliwości, że proces ten wiąże się z wpływem niskiej temperatury na przepuszczalność błon komórkowych oraz ekspresję genów wernalizacyjnych. Dotychczasowe badania wykazały, że z mechanizmem termoindukcji kwitnienia może być powiązany proces metylacji DNAmetylacji DNA. Wywołana niską temperaturą demetylacja określonych fragmentów DNA – odpowiednich genów – uruchamia ich ekspresję. Roślina zakwita.
U niektórych roślin dwuletnich (np. lulka – Hyoscyamus, marchwi – Daucus carota czy pietruszki – Petroselinum crispum) działanie chłodu zastąpić mogą giberelinygibereliny. Pod wpływem tych związków rośliny kwitną już w pierwszym roku wegetacji. U części roślin (np. buraka – Beta vulgaris czy miesiącznicy – Lunaria) gibereliny wpływają jednak tylko na wytworzenie pędu kwiatowego. Natomiast u roślin jednorocznych (np. zbóż), nie zastępując wernalizacji, skracają jedynie jej przebieg. Gibereliny odgrywają więc istotną rolę w procesach termicznej indukcji kwitnienia. Wydaje się też prawdopodobne, że wernalizacja zwiększa wrażliwość tkanek roślinnych na działanie giberelin.
Więcej na temat giberelin i innych regulatorów wzrostu roślin przeczytasz tutajtutaj.
Współdziałanie termicznej i fotoperiodycznej indukcji kwitnienia
Więcej na temat fotoperiodu przeczytasz tutajtutaj.
Słownik
hormony roślinne (fitohormony), które wywierają różnorodny wpływ na procesy fizjologiczne i reakcje biochemiczne roślin, np. biorą udział w regulacji kiełkowania nasion, spoczynku, zakwitania, pobudzają syntezę i aktywność niektórych enzymów np. alfa- i beta‑amylazy; najbardziej charakterystycznym efektem jest stymulacja wydłużania międzywęźli pędu
faza w rozwoju roślin kwiatowych, podczas której w merystemach zlokalizowanych w wierzchołkach pędu następuje przełączenie programu rozwoju wegetatywnego (programu rozwoju młodocianego) na program rozwoju generatywnego (faza dojrzałości): zamiast liści i wegetatywnych pędów bocznych wierzchołki pędów zaczynają wytwarzać organy kwiatowe – działki kielicha, płatki korony, pręciki i słupki
tkanka złożona z dzielących się komórek, zapoczątkowująca nowe moduły organów roślinnych
enzymatyczna modyfikacja polegająca na dołączeniu grupy metylowej (–CHIndeks dolny 33) do adeniny lub cytozyny w łańcuchu DNA; prowadzi do wyciszenia niektórych genów; dodanie grupy metylowej do zasad jest procesem enzymatycznym, a w konsekwencji potencjalnie odwracalnym; w związku z tym inhibicja transkrypcji przez metylację jest odwracalna – w przeciwieństwie do mutacji, które trwale dezaktywuj gen; usuwanie grup metylowych z DNA zachodzi podczas procesu demetylacji
roślina zielna o cyklu życiowym zamykającym się w jednym sezonie wegetacyjnym
trwała, wieloletnia roślina zielna, corocznie odnawiająca pęd nadziemny z zimujących pąków podziemnych (np. rabarbar, konwalia, krwawnica) lub przyziemnych (np. lebiodka zwyczajna, zimotrwałe złocienie)
procesy biochemiczne zachodzące pod wpływem działania temperatury od nieco powyżej 0 do 10°C u wielu roślin ozimych, dwu- i wieloletnich, powodujące ich kwitnienie
szczytowa część łodygi i korzenia zawierająca tkanki merystematyczne; odpowiada za wzrost łodygi i korzenia na długość; wierzchołek wzrostu pędu wytwarza ponadto zawiązki: pędów bocznych, kwiatów i liści