bg‑green

Rolnictwo intensywne

Rolnictwo intensywne charakteryzują duże nakłady pracy i kapitału na jednostkę powierzchni gospodarstwa. Dominuje ono w krajach o małej powierzchni oraz dużej liczbie ludności. Pozwala ono na uzyskanie wysokich plonów dzięki stosowaniu środków ochrony roślinśrodki ochrony roślin środków ochrony roślin, intensywnemu nawożeniu i wysoko wyspecjalizowanej mechanizacji rolnictwamechanizacja rolnictwa mechanizacji rolnictwa. Cechuje je duża towarowośćtowarowość rolnictwa towarowość.

Rolnictwo intensywne dzieli się na:

1. rolnictwo intensywne kapitałochłonne: taki typ rolnictwa charakteryzuje się wysokimi współczynnikami plonów, co zawdzięcza wysokiemu umaszynowieniu gospodarstwa oraz znacznemu nawożeniu środkami ochrony roślin. W takich przypadkach dochodzi także do eksperymentów i krzyżówek odmian w celu uzyskania nowych gatunków roślin. Bardzo często produkcja jest wyspecjalizowana.

Występuje w państwach o małej powierzchni gruntów rolnych i użytków zielonych, np. w Holandii, Belgii, Danii, Wielkiej Brytanii, Japonii, Izraelu, USA (Niz. Atlantycka, Niz. Wewnętrzne, Niz. Zatokowa, Dolina Kalifornijska).

RCIQUC7y49tp9
Rolnictwo intensywne kapitałochłonne
Źródło: dostępny w internecie: wikipedia.org.

2.  rolnictwo intensywne pracochłonne: wysokie plony uzyskuje się dzięki dużym nakładom pracy własnej. Wykorzystuje więc czynnik ludzki, a nie zwierzęcy. Niewielka mechanizacja oraz tradycyjne formy upraw i hodowli przyczyniają się do pogłębienia niewysokiej kultury rolnej. Z powodu dużej liczby mieszkańców i znacznego zapotrzebowania żywnościowego jego towarowość jest niewielka i nie bierze ono udziału w wymianie międzynarodowej.
Występuje w państwach o dużej liczbie ludności, np.: na Nizinie Chińskiej, Nizinie Indu, Nizinie La Platy, Nizinie Gangesu, Półwyspie Indochińskim i w Indonezji.

R1FrezY4M1sT7
W Chinach dominuje rolnictwo intensywne pracochłone.
RvRyKARd7CbVN
Pola ryżu na Nizinie Chińskiej
Źródło: dostępny w internecie: pixabay.com.

3. Rolnictwo plantacyjne -  cechuje je bardzo duża towarowość. Występuje w państwach strefy międzyzwrotnikowej nastawionych na tzw. uprawy monokulturowemonokulturamonokulturowe.

Rfppf7s6sCn1y
Plantacja bananów w Brazylii
Źródło: dostępny w internecie: pixabay.com.
bg‑yellow

Rolnictwo ekstensywne

Rolnictwo ekstensywne charakteryzuje się małymi nakładami pracy i kapitału na jednostkę powierzchni gospodarstwa, w wyniku czego plony są niskie. Posiada także małą wydajność hodowli zwierząt, a przyrost produkcji uzyskiwany jest zazwyczaj poprzez zwiększenie areału upraw lub stad hodowlanych. W tym typie rolnictwa nie stosuje się nawozów sztucznychnawozy sztuczne nawozów sztucznych.

Wyróżniamy odmiany rolnictwa ekstensywnego:

1. rolnictwo ekstensywne pracochłonne: w takim rolnictwie obserwujemy niskie plony, które uzyskiwane są dzięki dużym zasobom pracy ludzkiej. Gospodarki takie są mało zmechanizowane i wykazują niski poziom kultury rolnej. Panuje tutaj tradycjonalizm w zakresie uprawy roślin i hodowli zwierząt. Na rynek przeznacza się jedynie niewielkie nadwyżki produkcyjne, a niekiedy nawet nadwyżki głodowe pozyskane kosztem ryzyka niedożywienia ludności. Plony sprzedaje się ze względu na konieczność nabycia niezbędnych produktów przemysłowych. Występuje np. w Afryce Zachodniej (Rwanda, Kamerun, Senegal) i Oceanii.

R18Ezf769ifsJ
Uprawa bawełny w Republice Środkoafrykańskiej
Źródło: dostępny w internecie: wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 2.0.

2. rolnictwo ekstensywne kapitałochłonne: tutaj mechanizacja rolnictwa jest znacznie większa, a co za tym idzie - praca ludzka nie jest tak konieczna. Cechą charakterystyczną jest nakierowanie gospodarstw na jedną wybraną uprawę. Najprawdopodobniej wynika to z konieczności inwestowania w wysokiej jakości sprzęt i maszyny. Ten typ rolnictwa występuje na pampie w Argentynie, Wielkich Równinach w USA i Kanadzie, w Australii i Nowej Zelandii.

R1P5MvyFTrBFR
W górach dominuje rolnictwo ekstensywne ze względu na trudne warunki uprawy.
Źródło: dostępny w internecie: pixabay.com.

3. rolnictwo skrajnie ekstensywne - określane często jako prymitywne, o bardzo małym zaangażowaniu środków i małej efektywności. Występuje głównie w klimacie tropikalnym pod postacią rolnictwa żarowo‑odłogowego (wypalanie lasu z przeznaczeniem na pola, następnie uprawa ziemi aż do wyczerpania gleby) i  rolnictwa kopieniaczego (uprawa roli za pomocą kija kopieniaczego, motyki).

Re5Nst9ZtS1pj
Uprawa odłogowo‑żarowa w Panamie
Źródło: dostępny w internecie: wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

4. inną odmianą rolnictwa skrajnie ekstensywnego jest pasterstwo koczownicze. Występuje ono w Mongolii, Afryce (obrzeża Sahary), na Półwyspie Arabskim, w Iranie  i w Afganistanie. Chów zwierząt prowadzony jest pod postacią ciągłej wędrówki ze stadami w poszukiwaniu pastwisk. W Somalii, Mauretanii i Libii ponad połowa mieszkańców prowadzi taki tryb życia.

R4JDNfq0fb1OX
Lud koczowniczy w Mauretanii
Źródło: dostępny w internecie: wikipedia.org.

Słownik

mechanizacja rolnictwa
mechanizacja rolnictwa

proces zastępowania pracy ręcznej w produkcji rolnej pracą maszyn i urządzeń technicznych

monokultura
monokultura

system rolniczy lub leśny polegający na wieloletnim uprawianiu na tym samym obszarze roślin jednego gatunku bądź o podobnych wymaganiach glebowych, np. bawełny, trzciny cukrowej i świerku; powoduje to szybkie wyjałowienie gleb (nawet bardzo żyznych) oraz zmianę ich struktury

nawozy naturalne
nawozy naturalne

nawóz pochodzenia zwierzęcego, tj. obornik, gnojówka i gnojowica oraz guano; zawiera niezbędne dla roślin składniki pokarmowe w postaci związków organicznych

nawozy sztuczne
nawozy sztuczne

substancje używane w uprawie roślin w celu wzbogacenia gleby w składniki pokarmowe niezbędne dla rozwoju roślin; nawozy polepszają właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleby

środki ochrony roślin
środki ochrony roślin

substancje lub ich mieszaniny oraz żywe organizmy przeznaczone do ochrony roślin uprawnych przed organizmami szkodliwymi; służą do niszczenia niepożądanych roślin, regulowania wzrostu, rozwoju i innych procesów biologicznych w roślinach uprawnych

towarowość rolnictwa
towarowość rolnictwa

procentowy udział wartości rolniczych produktów sprzedawanych poza rolnictwem