Historia GIS

Ludzie zmagali się z brakiem możliwości przedstawienia wielu warstw tematycznych i informacji geograficznych w jednej formie. Próbowano temu zaradzić poprzez wykonywanie i zestawianie wielu kopii mapy, które różniły się między sobą niektórymi elementami. Były to mapy nakładkowe, znane już pod koniec XVIII wieku. Przykładem wykorzystania wspomnianej techniki są mapy ruchów wojsk w bitwie pod Yorktown (1781 r.). Ich autorem był francuski kapitan kartograf Louis Alexandre Berthier (1753–1815). Mapa nakładkowa składała się z mapy bazowej oraz warstw osadzonych na kalkach lub foliach, które przykładane do podkładu dawały efekt przedstawienia wielowarstwowego – model ekspozycji zjawisk tego typu uważany jest za „najbliższego przodka” złożonych obrazowań cyfrowych.

Nazwa GIS (ang. Geographical Information Systems) wprowadzona została w roku 1963 przez angielskiego geografa Rogera F. Tomlinsona (zwanego także „ojcem systemów informacji geograficznej” ) i dotyczyła kanadyjskiego projektu CGIS - Canada Geographic Information System.

Systemy geoinformacyjnegeoinformacjageoinformacyjne w formie oprogramowania zapoczątkowane zostały na Uniwersytecie Harvarda przez profesora Howarda T. Fishera (1903–1979), który po założeniu Harvard Laboratory of Computer Graphics and Spatial Analysis w roku 1964 opracował SYMAP (Synagraphic Mapping System) – pierwszy program służący tworzeniu map w komputerze.

Początek rozwoju omawianych systemów był także momentem inicjacji na ryku komercyjnym firm ESRI oraz Intergraph (pierwotnie M&S Computing), które powstały w roku 1969 i są globalnymi liderami rynku GIS do dziś.

Jednymi z ważniejszych wydarzeń świata GIS, przypadającymi na kolejne dekady XX wieku, były:

• wprowadzenie na orbitę okołoziemską satelitów Landsat (1972–2013),

• powstanie GPSGPSGPS (1985 r.),

• utworzenie cyfrowej mapy świata (1992 r.),

• powstanie konsorcjum OpenGIS (1994 r.).

Obecnie skok technologiczny umożliwił m.in. wykorzystanie Internetu oraz urządzeń mobilnych do wymiany danych między użytkownikami a administratorami w czasie rzeczywistym. W ten sposób posiadacze smartfonów lub tabletów stali się konsumentami i dostawcami ogromnych ilości informacji zamieszczanych w bazach GIS.

Rozwój, dostępność oraz wykorzystanie nowości technologicznych sprawiają, że systemy informacji geograficznej najnowszej generacji mogą zostać użyte w każdej dziedzinie życia i gałęzi gospodarki, co sprawia, że są nieodzowną częścią codzienności każdego człowieka.

Czym jest GIS?

To systemy informacji geograficznej opisujące przestrzeń geograficzną. Pojęcie to można rozumieć wielorako, najczęściej jednak stosuje się je w celu określenia dziedziny nauki lub typu oprogramowania.

Struktura GIS

ZdigitalizowanedigitalizacjaZdigitalizowane modele przestrzeni są produktem siedmiu elementów struktury funkcjonowania systemu geoinformacyjnego (GIS):

Funkcje i możliwości systemów informacji geograficznej

GIS jest zbiorem praktycznych narzędzi, który znajduje zastosowania w wielu dziedzinach życia. Jego główne funkcje w jednym ze swoich wykładów z przedmiotu SIT i Mapa zasadnicza objaśnił dr inż. Waldemar Izdebski z Wydziału Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej:

Bariery i trudności modelowania przestrzennego

Systemy informacji geograficznej mają wiele zalet, ale również pewne ograniczenia wynikające z próby przeniesienia świata rzeczywistego do wirtualnego. Modele przygotowane przy użyciu narzędzi GIS są tylko uogólnionym obrazem, który przedstawia dane mogące zawierać błędy. Nie ma więc możliwości stworzenia cyfrowej prezentacji, która idealnie odwzorowuje realną przestrzeń.

Darmowe programy: GRASS, Quantum GIS, SAGA GIS, MapWindow GIS, ILWIS, Microdem, Tatuk Free Viewer.

Pozostałe programy: ArcGIS Explorer, Dielmo Open Lidar, DLGV32Pro, FMaps, FWTools, Geographic Explorer, Geoconcept, GeoServer, Guthrie CAD:GIS, gvSIG, Kalypso, MapInfo ProViewer, MSI Viewer, OpenMap, OSSIM, PCI Geomatics, Scanex RDC, uDIG.

Przykładowe serwisy mapowe

• portal GUGiKGUGiKGUGiK– m.in. państwowy rejestr granic, ewidencja gruntów, plany zagospodarowania przestrzennego

• Open Street Map – darmowa mapa świata tworzona przez użytkowników

• ming.com/maps – serwis map drogowych będący elementem wyszukiwarki Bing firmy Microsoft

• mydrive.tomtom.com/en_gb – mapy drogowe powiązane z nawigacją samochodową TomTom

• pkt.pl/mapa – ogólnopolska mapa firm

• zumi.pl – lokalizator firm portalu onet.pl

• mapa.targeo.pl – mapa dróg Polski