Negatywne emocje związane z porodem zwykle są intensywniejsze u kobiet rodzących po raz pierwszy niż u wieloródek, choć niektóre badania wykazują zróżnicowanie w zależności od przyczyny lęku. Pierworódki odczuwają silniejszy stres przed porodem, a wieloródki charakteryzuje silniejszy lęk natury ogólnej. Lęk przed porodem nie jest stały – spada nieco w drugim, a wzmaga się w trzecim trymestrze ciąży.

Konsekwencje stresu przedporodowego

Wyższy poziom kortyzolu (hormonu wydzielającego się podczas stresu) u kobiet w ciąży powoduje wzrost tętna płodu w spoczynku, szybszą reakcję płodu na bodźce zewnętrzne oraz stanowi istotny czynnik niskiej masy urodzeniowej noworodków.

Długotrwały prenatalny lęk wpływa negatywnie na funkcje łożyska, którego zadaniem jest aktywna regulacja ekspozycji płodu na wysoki poziom kortyzolu matki. Konsekwencją tego mogą być zakłócone procesy rozwojowe u dziecka.

Profilaktyka stresu przedporodowego

Rzetelna edukacja przedporodowa, na którą składa się nie tylko dostarczenie wiedzy na temat przygotowań do porodu i technik oddychania, lecz również sposobów radzenia sobie z własnymi trudnymi emocjami, technik panowania nad bólem czy metod relaksacyjnych, to podstawa profilaktyki. Niezwykle ważna jest pewność ciężarnej, że zarówno na etapie przygotowań, jak i podczas samego porodu będzie mogła liczyć na wsparcie bliskich, personelu medycznego lub doulidouladouli.

PoródporódPoród to proces związany z wydaleniem zdolnego do życia płodu z macicy przez kanał rodny na zewnątrz organizmu matki.

Wydalenie płodu przed osiągnięciem przez niego dojrzałości (przed 22. tygodniem ciąży) nazywamy poronieniemporonienieporonieniem.

Dwutygodniowe odchylenia od spodziewanego terminu porodu, tj. między 38. a 42. tygodniem ciąży, uznaje się za poród o czasie. Tylko 5% dzieci rodzi się w spodziewanym terminie porodu.

Mimo licznych badań do końca nie wiadomo, co decyduje o rozpoczęciu porodu. Na pewno oprócz zmian hormonalnych i enzymatycznych duże znaczenie mają czynniki mechaniczne, czyli rozciąganie macicymacicamacicy przez duży płód i uciskanie jej szyjki. W okresie okołoporodowym spada wydzielanie progesteronuprogesteronprogesteronu i wzmaga się synteza estrogenówestrogenyestrogenów, które z kolei wpływają na wzrost stężenia oksytocynyoksytocynaoksytocyny, pobudzającej macicę do skurczów. Skurcze odczuwane są jako bóle i świadczą o rozpoczęciu porodu.

R1F8StSSzGbNU

Ilustracja przedstawia poród poprzez cesarskie cięcie. Na sylwetce kobiety pokazano miejsce rozcięcia brzucha - rozcięte zostają powłoki brzuszne w dolnej części brzucha oraz macica. Dziecko wyjmuje się na zewnątrz.

Operacja trwa ok. 1 godziny, przy czym dziecko wydostaje się na świat już po upływie ok. 5 minut. Wskazaniami do tego typu zabiegu mogą być:

• nieprawidłowe ułożenie dziecka (położenie pośladkowe lub poprzeczne);

• pęknięcie pęcherza płodowego, odklejenie lub nieprawidłowe położenie łożyska.

Po porodzie organizm matki potrzebuje ok. 2 miesięcy, aby się zregenerować. Okres ten nazywamy połogiempołógpołogiem. Macica w tym czasie kurczy się i osiąga taką wielkość, jaką miała przed ciążą, a jajniki zaczynają ponownie pełnić swoją funkcję, przygotowując się do kolejnej ciąży (u kobiet karmiących piersią proces ten może ulec opóźnieniu).

Pod koniec ciąży i w pierwszej, drugiej dobie połogu z gruczołów mlekowych w piersiach matki wydzielane są niewielkie ilości siarysiarasiary (młodziwa): żółtego, gęstego płynu, który stanowi pierwszy pokarm noworodka. Siara zawiera znaczne ilości białek i ciał odpornościowych chroniących dziecko przed infekcjami. Po 48 godzinach od zakończenia porodu wzrasta aktywność gruczołów i rozpoczyna się proces wydzielania mleka zwany laktacjąlaktacjalaktacją.

Już podczas ciąży, pod wpływem estrogenów, w piersiach rozwijają się przewody wyprowadzające, natomiast progesteron stymuluje wzrost pęcherzyków wydzielających mleko. Sama produkcja mleka, czyli laktacja, zachodzi pod wpływem prolaktyny, a jego wydzielanie pod wpływem oksytocyny, która obkurcza ściany przewodów wyprowadzających mleko. Laktację podtrzymuje i reguluje ssanie piersi przez dziecko – jeśli jest ono rzadko przystawiane do piersi, to laktacja stopniowo zanika.

Skład mleka matki zmienia się w ciągu doby i wraz z rozwojem dziecka, dostosowując się do jego potrzeb. Z tego powodu żaden pokarm nie jest w stanie go zastąpić. Przejście na karmienie mlekiem sztucznym powinno być ostatecznością lub wynikać z określonych wskazań lekarskich.

Mniej więcej po 6 miesiącach po urodzeniu dziecka wszystkie funkcje w organizmie kobiety wracają do stanu sprzed ciąży.

Słownik