Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

System partyjny Stanów Zjednoczonych to typowy system dwupartyjny. Rzeczywista walka o władzę toczy się między dwiema największymi partiami – Partią DemokratycznąPartia DemokratycznaPartią DemokratycznąPartią RepublikańskąPartia RepublikańskaPartią Republikańską.

System partyjny w USA

System dwupartyjny USA określany jest mianem „luźnego”, ze względu na brak scentralizowanego kierownictwa ogólnokrajowego oraz scentralizowanej struktury organizacyjnej tych partii. Oba stronnictwa amerykańskie należy zaliczyć do partii typu wyborczego. Mają one za zadanie organizowanie wyborów, selekcjonowanie kandydatów na stanowiska wybierane w wyborach powszechnych, formułowanie programów i zdobywanie wyborców. Za cechy charakterystyczne amerykańskiego systemu partyjnego należy zatem uznać instytucję „maszyn partyjnych” i stojących na ich czele „bossów”.

RaYnVxrNKlPke
Symbol dwóch największych partii w USA: Partii Republikańskiej (Republican Party) — jej symbol to słoń, i Partii Demokratycznej (Democratic Party) — jej symbolem jest osioł
Źródło: domena publiczna.

Członkostwo w amerykańskich partiach

Charakterystyczną cechą Partii DemokratycznejPartia DemokratycznaPartii Demokratycznej i Partii RepublikańskiejPartia RepublikańskaPartii Republikańskiej jest podejście do członkostwa. Nie ma tutaj bowiem tradycyjnych przyjęć, jak w partiach europejskich. Pojęcie „członka partii” i „wyborcy” się pokrywa. Za członków partii uważa się tych, którzy w każdych wyborach głosują na wszystkich kandydatów wystawionych przez daną partię. Drugi rodzaj członków to ci, którzy utożsamiają się z poglądami danej partii w podstawowych kwestiach, ale nie zawsze akceptują kandydatów. W USA wzrasta ciągle liczba tzw. niezależnych wyborców, którzy w tych samych wyborach popierają w jednej kwestii stanowisko kandydata republikanów, a w innej – kandydata demokratów.

Programy partii

Programy Partii Demokratycznej i Partii Republikańskiej mają charakter instrumentalny, czyli są podporządkowane celom danej kampanii wyborczej. Dla osiągnięcia sukcesu wyborczego muszą one sformułować taki program (szeroki i kompromisowy), aby zainteresować nim zarówno ubogiego farmera, jak i intelektualistę czy przemysłowca. Partie trzecie – z uwagi na swój głównie ideologiczny, a nie wyborczy charakter, mają niewielką bazę członkowską i ograniczony wpływ. Jako przykład można wymienić kilka z nich, np. Partię Socjaldemokratów USA, Socjalistyczną Partię Pracy, Partię Libertariańską czy Komunistyczną Partię Stanów Zjednoczonych. Na scenie politycznej Stanów Zjednoczonych występuje ogromna liczba różnego rodzaju grup nacisku o różnym charakterze: ekonomicznym i nieekonomicznym.

Grupy nacisku w USA

Do grup o charakterze ekonomicznym należy zaliczyć wielkie korporacje (np. General Motors), federacje pracodawców (np. National Association of Manufacturers – Narodowy Związek Producentów), związki zawodowe (np. American Federation of Labour, Congress of Industrial Organizations – Amerykańska Federacja Pracy, Kongres Związków Przemysłowych) czy organizacje farmerskie (np. American Farm Bureau Federation – Biuro Federalne Farm Amerykańskich).

Przykładem nieekonomicznych grup nacisku są organizacje ekologiczne, kulturalne, filantropijne i religijne. Oddziaływanie grup nacisku na partie polityczne ułatwia luźna struktura organizacyjna partii amerykańskich, ich niejednolite działanie, brak ogólnopartyjnych programów i kierownictwa. Nacisk grup interesu nasila się w trakcie kampanii wyborczych. Ich terenem stałego działania jest KongresKongres Stanów ZjednoczonychKongres i legislatywy stanowe. W legislatywie działalność grup nacisku wiąże się z tzw. lobby, przez które zabiegają różnymi sposobami o uzyskanie korzystnych decyzji. Grupy interesu zmierzają głównie do uzyskania wpływu na obsadę personalną stanowisk w rządzie, realizację decyzji rządowych oraz występują jako ciała doradcze działające przy prezydencie.

Słownik

Kongres Stanów Zjednoczonych
Kongres Stanów Zjednoczonych

dwuizbowy parlament, najwyższy organ przedstawicielski i zasadniczy organ władzy ustawodawczej w Stanach Zjednoczonych; składa się z senatu oraz Izby Reprezentantów; jego siedzibą jest Kapitol Stanów Zjednoczonych

Kolegium Elektorów USA
Kolegium Elektorów USA

konstytucyjny organ państwowy, który dokonuje co cztery lata wyboru amerykańskiego prezydenta i wiceprezydenta; elektorów jest 538, czyli tylu, ilu kongresmenów plus trzech przedstawicieli Dystryktu Kolumbii

Partia Demokratyczna
Partia Demokratyczna

jedna z dwóch największych sił politycznych w Stanach Zjednoczonych, tuż obok Partii Republikańskiej; powstała z podziału Partii Demokratyczno‑Republikańskiej około 1828 r.; najstarsza funkcjonująca partia polityczna na świecie

Partia Republikańska
Partia Republikańska

amerykańska konserwatywna partia polityczna powstała w 1854 r.; jest jedną z dwóch głównych sił politycznych w Stanach Zjednoczonych, tuż obok Partii Demokratycznej