Przypomnij sobie informacje dotyczące osi liczbowej.
Każdemu punktowi na osi liczbowej jest przyporządkowana liczba, którą nazywamy jego współrzędną. Po prawej stronie zera znajdują się liczby dodatnie, a po lewej liczby ujemne. Liczby, które znajdują się na osi liczbowej po przeciwnych stronach punktu o współrzędnej zero i w takiej samej odległości od niego nazywamy liczbami przeciwnymi.
Liczbę przeciwną do liczby , oznaczamy .
RS683uXlcsAMz
Ilustracja przedstawia oś iks z opisanymi wartościami od minus osiem do osiem. Od punktu minus pięć i pięć poprowadzono w górę dwie proste które łączą się nad wartością zero. Ten punkt opisano jako liczby przeciwne. Na osi opisano też punkt o współrzędnej zero i minus siedem.
Przykład 1
Zaznacz na osi liczbowej punkty , , , i , których współrzędne wynoszą odpowiednio , , , , .
Zaznacz, które z nich określają liczby przeciwneliczby przeciwneliczby przeciwne.
Rb5LrFHbpfCsQ
Ilustracja przedstawia oś iks z opisanymi wartościami od minus siedem do siedem. Od punktu minus trzy i trzy poprowadzono w górę dwie proste które łączą się nad wartością zero, te dwa punkty oznaczono odpowiednio jako ce i de. Od punktu minus dwa i dwa poprowadzono w dół dwie proste które łączą się pod wartością zero, te dwa punkty oznaczono odpowiednio jako e i be. Na osi opisano też punkt o współrzędnej zero oznaczając go a.
Przykład 2
Zaznacz na osi liczbowej punkty o współrzędnych , , i oznacz je odpowiednio , , .
Zaznacz na rysunku i zapisz odległość punktu od punktu oraz odległość punktu od punktu .
R4OV5Ebnspwzg
Ilustracja przedstawia oś iks z opisanymi wartościami od minus sześć do sześć. Punkty minus pięć, zero i pięć oznaczono jako a, be i ce. Między nimi od a do be i od be do ce, odległości opisano jako pięć jednostek
Odległość punktów i wynosi jednostek, co zapisujemy .
Odległość punktów i wynosi jednostek, co zapisujemy .
Podsumowując:
Odległość liczby od zera na osi liczbowej, to wartość bezwzględnawartość bezwzględna liczby awartość bezwzględna tej liczby, co zapisujemy .
RPKtvP4VXZwwR
Ilustracja przedstawia oś x, na której opisano punkty minus a, zero i a. Odległości między nimi opisano odpowiednio od minus a do zero jako , odległość od zero do a opisano jako .
W tym przykładzie możemy zauważyć, że oraz .
A zatem wartości bezwzględne liczb przeciwnych są równe:
Przykład 3
Zaznacz na osi liczbowej liczby, które spełniają warunki.
a)
Warunek ten określa wszystkie liczby, których odległość od zera na osi liczbowej jest równa .
R7ODQQok1zjFj
Ilustracja przedstawia oś x z opisanymi na niej wartościami od minus sześć do sześć. Od punktów minus trzy do zero opisano odległość jako . Od punktu zero do punktu trzy odległość opisano jako .
lub
b)
A zatem są to wszystkie liczby, których odległość od zera na osi liczbowej jest równa .
Rmj05ywbCCuTz
Ilustracja przedstawia oś x z opisanymi na niej wartościami od minus sześć do sześć. Od punktów minus pięć do zero opisano odległość jako . Od punktu zero do punktu pięć odległość opisano jako .
lub
c)
Są to wszystkie liczby, których odległość od zera na osi liczbowej jest równa .
R1cp7xroy4XJR
Ilustracja przedstawia oś x, na której opisano punkty od minus dwa do dwa co pół jednostki. Od punktu minus pół do zero opisano odległość . Od punktu zero do pół opisano odległość jako .
lub
Przykład 4
Zaznacz na osi liczbowej liczby, które spełniają podane warunki.
a)
Warunek ten określa wszystkie liczby, których odległość od zera na osi liczbowej jest niewiększa od .
RFwthaErvcgO4
Ilustracja przedstawia oś iks, na której opisano wartości od minus sześć do sześć. Od wartości minus cztery do cztery wydzielono innym kolorem przedział.
i
b)
A zatem są to wszystkie liczby, których odległość od zera na osi liczbowej jest niemniejsza od .
R8GgxBjmuAERb
Ilustracja przedstawia oś iks na której opisano wartości od minus sześć do sześć. Od punktu minus trzy w lewo i od punktu trzy w prawo oznaczono przedziały innym kolorem. Na osi zaznaczony został punkt 0. Wszystkie punkty są zamalowane.
i
Przykład 5
Zaznacz na osi liczbowej liczby, które spełniają podany warunek.
a)
Warunek ten określa wszystkie liczby, których odległość od zera na osi liczbowej jest mniejsza od .
R1QSaXRRxxeFr
Ilustracja przedstawia oś iks, na której opisano wartości od minus siedem do siedem. Od wartości minus pięć do pięć wydzielono innym kolorem przedział. Punkty zaznaczone zostały niezamalowaną kropką.
i
b)
A zatem są to wszystkie liczby, których odległość od zera na osi liczbowej jest większa od .
R5Qj6GQbVHi4N
Ilustracja przedstawia oś iks na której opisano wartości od minus siedem do siedem. Od punktu minus sześć w lewo i od punktu sześć w prawo oznaczono przedziały innym kolorem. Punkty zaznaczone zostały niezamalowaną kropką.
i
Zajmijmy się teraz odległością między dwoma liczbami na osi liczbowej.
Odległość liczb i na osi liczbowejodległość liczb a i b na osi liczbowejOdległość liczb i na osi liczbowej jest równa wartości bezwzględnej różnicy liczb i i oznaczamy ją .
RfzRR865IUTmg
Ilustracja przedstawia oś iks na której opisano punkty minus a, zero i be. Odległość między punktami minus i be opisano jako .
Przykład 6
Oblicz odległość między punktami zaznaczonymi na osi liczbowej.
a)
Rv7LUxUnipCSe
Ilustracja przedstawia oś iks na której opisano wartości od minus dziewięć do dziewięć. Punkt dwa opisano jako a, punkt sześć opisano jako be.
b)
RHlU6EUbFdQFJ
Ilustracja przedstawia oś iks na której opisano wartości od minus dziewięć do dziewięć. Punkt minus cztery opisano jako a, punkt osiem opisano jako be.
c)
RPDcBoqWPVl5C
Ilustracja przedstawia oś iks na której opisano wartości od minus dziewięć do dziewięć. Punkt minus siedem opisano jako a, punkt minus jeden opisano jako be.
Słownik
liczby przeciwne
liczby przeciwne
liczby, które znajdują się na osi liczbowej po przeciwnych stronach punktu o współrzędnej zero, w takiej samej odległości od niego