Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Ziemia, tak jak inne planety Układu Słonecznego, obiega Słońce po orbicie eliptycznej zbliżonej kształtem do koła. Średnia odległość Ziemi od Słońca wynosi 150 mln km.

bg‑blue

Cechy charakterystyczne ruchu obiegowego Ziemi

  • Ziemia obiega Słońce w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara;

  • czas trwania jednego obiegu Ziemi wokół Słońca to 365 dni, 5 godzin, 48 minut i 46 sekund;

  • w czasie tego ruchu oś Ziemi jest nachylona do płaszczyzny orbity stale pod kątem 66°33′, także płaszczyzna równika jest nachylona do płaszczyzny orbity Ziemi, a jej kąt nachylenia wynosi 23°27′;

  • w czasie ruchu obiegowego oś ziemska jest zawsze skierowana w stronę Gwiazdy Polarnej;

  • Ziemia krąży wokół Słońca po eliptycznej orbicie, średnia odległość od Słońca wynosi 150 mln km;

  • około 3 stycznia Ziemia znajduje się w najmniejszej odległości od Słońca, osiągając tzw. peryheliumperyheliumperyhelium (odległość wynosi wówczas ok. 147 mln km);

  • około 4 lipca Ziemia znajduje się w największej odległości od Słońca, osiągając tzw. apheliumapheliumaphelium (odległość wynosi ok. 152 mln km);

  • prędkość ruchu Ziemi po orbicie nie jest stała. Nasza planeta porusza się najszybciej w peryhelium, a najwolniej w aphelium. Średnia prędkość ruchu obiegowego Ziemi wynosi 29,78 km/s.

bg‑blue

Dowody na ruch obiegowy Ziemi

  • Roczna paralaksa gwiazd, czyli pozorna zmiana położenia gwiazd w ciągu roku;

  • aberracja światłaaberracja światłaaberracja światła, czyli pozorny ruch położenia kątowego ciał niebieskich w ciągu roku.

bg‑blue

Konsekwencje ruchu obiegowego Ziemi

  • Zmiana oświetlenia kuli ziemskiej w ciągu roku;

  • istnienie stref oświetlenia Ziemi;

  • zmiana miejsca wschodu i zachodu Słońca na widnokręgu;

  • zmienna długość trwania dnia i nocy;

  • zmienna ilość energii docierającej do różnych obszarów Ziemi – strefowość klimatyczno‑roślinno‑glebowa;

  • występowanie astronomicznych pór roku;

  • zmiana wysokości górowania Słońca w ciągu roku;

  • zjawisko dnia i nocy polarnej;

  • rachuba czasu na Ziemi (kalendarz).

RtBNjaBOvl6zu
Schemat ruchu obiegowego Ziemi przedstawiony w podziale na astronomiczne pory roku
Źródło: dostępny w internecie: commons.wikimedia.org (zmodyfikowane), domena publiczna.

Słownik

aberracja światła
aberracja światła

pozorne odchylenie położenia obserwowanego ciała niebieskiego na sferze niebieskiej od jego położenia rzeczywistego wywołane zmianą kierunku promieni świetlnych wskutek ruchu Ziemi
Indeks dolny Źródło: Encyklopedia PWN Indeks dolny koniec

aphelium
aphelium

punkt orbity okołosłonecznej ciała niebieskiego (planety, komety, planetoidy) najbardziej oddalony od Słońca
Indeks dolny Źródło: Encyklopedia PWN Indeks dolny koniec

peryhelium
peryhelium

punkt orbity okołosłonecznej ciała niebieskiego (planety, komety, planetoidy) najbliższy Słońca
Indeks dolny Źródło: Encyklopedia PWN Indeks dolny koniec