W początkowym etapie rolnictwa jego wpływ na środowisko przyrodnicze był niewielki. Sprowadzał się on do wypalania i karczowania lasówkarczowanie lasówkarczowania lasów w celu uzyskiwania nowych terenów pod uprawy. Wpływało to niekorzystnie na żyjącą w tym środowisku faunę i florę. Z biegiem czasu antropopresjaantropopresjaantropopresja zwiększała się. Przykładem obszarów, na których doszło do całkowitego przekształcenia naturalnej roślinności, są kraje leżące nad Morzem Śródziemnym. Rozwijały się tam i prowadziły gospodarkę wielkie starożytne cywilizacje. Niegdyś charakterystyczne dla obszaru lasy podzwrotnikowe zostały zastąpione przez wtórną, niską, twardolistną formację krzewiastą - np. lasy składające się z dębu korkowego, sosny zostały zastąpione wiecznie zielonymi krzewami typu makia.

RQtr0wr6ASthb

Zdjęcie przedstawia fragment wybrzeża. Brzeg jest kamienisty. Pomiędzy kamieniami rosną byliny i niskie krzewy. Woda ma kolor turkusowy.

Wpływ rolnictwa na środowisko przyrodnicze

Rolnictwo oddziałuje na różne geosfery, m.in. na pedosferę, biosferę, hydrosferę czy atmosferę.

Wysoki poziom chemizacji rolnictwa sprzyja degradacji glebydegradacja glebydegradacji gleby i powoduje wzrost zanieczyszczenia powietrza i wód, co w konsekwencji prowadzi do eutrofizacjieutrofizacjaeutrofizacji. Zbiorniki wodne i cieki, wzbogacone w pierwiastki biofilnepierwiastek biofilnypierwiastki biofilne, prowadzą do wzrostu trofiitrofia (trofizm)trofii wód. Znane są przypadki, kiedy bardzo silne zanieczyszczenie wody gnojówkągnojówkagnojówką doprowadziło do całkowitego zaniku organizmów żywych, za wyjątkiem cienkiej strefy przypowierzchniowej. Za eutrofizację odpowiedzialny jest przede wszystkim fosfor, który jest dostarczany do jezior i rzek również w wyniku zrzutów ścieków zawierających detergenty. Drugim niebezpiecznym pierwiastkiem jest azot, który przedostaje się do wód wraz z kwaśnymi opadami oraz nawozami mineralnymi.

Rozwój gospodarstw rolnych o dużej powierzchni i dużej specjalizacji produkcji prowadzi do wyjałowienia glebwyjałowienie glebywyjałowienia gleb i zmniejszenia bioróżnorodnościbioróżnorodnośćbioróżnorodności. Natomiast zwiększanie powierzchni terenów rolniczych na niekorzyść pierwotnych krajobrazów zaburza funkcjonowanie naturalnych ekosystemówekosystemekosystemów. Degradację gleb wywołać mogą również uprawy monokulturowemonokulturauprawy monokulturowe, źle prowadzona melioracja oraz deforestacjadeforestacjadeforestacja. W konsekwencji istnieje większe ryzyko powodzi i ruchów masowych.

R1B0svSSWYFsW

Zdjęcie przedstawia pole, na którym wzrasta kukurydza. W tle jest las.

Należy także zwrócić uwagę na uprawy genetycznie modyfikowane. Mogą one zakłócać funkcjonowanie naturalnych ekosystemów. Z drugiej strony wprowadza się je w celu uniknięcia wysokiego poziomu chemizacji na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania.

R15nYEQ6DdMm8

Zdjęcie przedstawia kolby kukurydzy. Kolba z jasnożółtymi ziarnami jest otoczona zielonymi liśćmi. Kolbę wieńczą wąsy - cienkie nitki.

Przykłady negatywnego wpływu na środowisko różnych typów rolnictwa

Słowniczek