Powierzchnia lasów w Polsce wynosi ponad 9 259 tys. ha (2019), co odpowiada lesistości na poziomie 29,6%. Zwiększa się ona systematycznie od lat 40. XX w. Przewiduje się, że w 2050 roku wzrośnie do 33%. Największą lesistością charakteryzują się województwa: lubuskie, zachodniopomorskie, pomorskie i podkarpackie. Najmniej lasów posiadają województwa: łódzkie, mazowieckie, kujawsko‑pomorskie i lubelskie. Lasy państwowe stanowią 80,7%.

R1AgwDsK1HwKI

Mapa Polski z zaznaczonymi na zielono lasami, rozsianymi na obszarze całego kraju. Najwięcej obszarów oznaczonych kolorem zielonym można zauważyć na terenie województwa lubuskiego, pomorskiego, zachodniopomorskiego, podkarpackiego. Najmniej w centrum Polski i na Żuławach Wiślanych.

Lasy występują głównie na najmniej żyznych glebach, dlatego wśród takich siedlisk przeważają zbiorowiska borowe stanowiące 50,1%. Pozostała część (49,9%) przypada na siedliska lasów liściastych i mieszanych. W lasach dominują gatunki iglaste, które łącznie zajmują 76,6% powierzchni. Należą do nich: sosna, modrzew, świerk i jodła. Gatunki liściaste pojawiają się na 23,4% powierzchni, a wśród nich przeważają dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby. Gatunkiem dominującym na terenach nizinnych i wyżynnych jest sosna zwyczajna zajmująca około 60% powierzchni leśnej. Na obszarach górskich przeważa świerk i buk. Tak znaczna przewaga sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości, kiedy to w ramach prowadzonych zalesień tworzono monokultury sosnowe.

Prowadzona obecnie gospodarka leśna jest ukierunkowana na dostosowanie składu gatunkowego do cech siedliska. Dzięki temu w lasach systematycznie zwiększa się udział gatunków liściastych.

Średnia zasobność lasów w Polsce wynosi 283 mIndeks górny 3³/ha i jest dużo wyższa od wartości przeciętnej dla Europy (163 mIndeks górny 3³/ha). Największą zasobnością charakteryzują się lasy województw podkarpackiego (328 mIndeks górny 3³/ha) i małopolskiego (327 mIndeks górny 3³/ha), najmniejszą zaś - województw mazowieckiego (255 mIndeks górny 3³/ha) i świętokrzyskiego (258 mIndeks górny 3³/ha). Na sosnę przypada 56,5% zasobów drzewnych lasów.

Lasy pełnią różnorodne funkcje, które można podzielić na: przyrodnicze (ekologiczne), gospodarcze (produkcyjne), ochronne (przeciwerozyjne) i społeczne. Pod tym względem lasy w Polsce nie odbiegają od innych kompleksów leśnych na świecie.

R1IeowEnQumzb

Schemat przedstawia funkcje lasu. Od napisu "funkcje lasu" wyprowadzono cztery strzałki do następujących nazw funkcji: przyrodnicze (czyli ekologiczne), gospodarcze (czyli produkcyjne), ochronne (czyli przeciwerozyjne) oraz społeczne.

Funkcje przyrodnicze

Funkcje przyrodnicze są wynikiem naturalnych procesów zachodzących w środowisku leśnym. Najważniejsze z nich to: produkcja biomasy, wiązanie węgla atmosferycznego i tlenków azotu, produkcja i uwalnianie tlenu, pary wodnej, fitoncydów i innych substancji. Ich wpływ obejmuje nie tylko obszar lasu, ale także jego otoczenie.

Do najważniejszych funkcji przyrodniczych lasów Polski należy:

• kształtowanie klimatu lokalnego poprzez wzrost transpiracji i wilgotności powietrza, zwiększenie opadów, zmniejszanie amplitudy temperatury powietrza i prędkości wiatru, co powoduje łagodzenie kontrastów klimatycznych i ograniczenie zagrożeń dla elementów infrastruktury (zabudowania, maszty i linie energetyczne),

• filtrowanie powietrza następuje wskutek zatrzymywania zanieczyszczeń pyłowych i gazowych, w tym pochłaniania dwutlenku węgla, co w połączeniu z produkcją tlenu prowadzi do znaczącego oczyszczania i regeneracji powietrza; zdolność ta jest wykorzystywana jest do tworzenia leśnych pasów sanitarnych w otoczeniu zakładów przemysłowych i miast,

R1KbYENpHhnol

Na zdjęciu z przodu widoczne są gęste zadrzewienia. Dalej, z lewej strony znajdują się wysokie kominy przemysłowe, dwa z nich pomalowane w pasy biało-czerwone. Z kominów unosi się dym. Są dwa duże budynki przemysłowe - jeden obok kominów po lewej, drugi znajduje się na zdjęciu po prawej stronie. Mniej więcej w środku fotografii widoczny jest obudowany metalowym stelażem komin, z którego bucha ogień. Niebo nad zabudowaniami jest dość jasne, z białymi obłokami.

• regulacja obiegu wody w przyrodzie poprzez zwiększenie transpiracji, retencji gruntowej i biologicznej (zatrzymania wody opadowej na powierzchni liści, konarów, pni drzew) oraz spowolnienie topnienia śniegów, powierzchniowego spływu wód roztopowych i opadowych, co przeciwdziała powodziom, lawinom i osuwiskom oraz chroni brzegi rzek i jezior przed rozmywaniem i osuwaniem,

• zatrzymywanie zanieczyszczeń dopływających z terenów przylegających do zbiorników wodnych i cieków; dzięki temu wody jezior i cieków usytuowanych w zlewniach leśnych mają bardzo dobrą jakość i nie wykazują zaawansowanej eutrofizacji,

• ochrona gleb przed erozją i stepowieniem dzięki stabilizacji przypowierzchniowej warstwy gruntu i zwiększeniu retencji gruntowej; ma to szczególne znaczenie w rejonach górskich, gdzie płytkie gleby narażone są na erozję eoliczną i wodną; wiążąc cząstki gleby, korzenie drzew nie dopuszczają bowiem do zmywania wierzchnich warstw gruntu oraz zapobiegają powstawaniu osuwisk i lawin kamiennych,

ReUtipsxbWYPM

Na zdjęciu jest kilka drzew, których splątane, odsłonięte korzenie razem z ziemią tworzą taras nad poniższym pochyłym fragmentem ziemi. Ziemia się osypuje.

• kształtowanie różnorodności biologicznej poprzez tworzenie przestrzeni życiowej dla roślin i zwierząt; lasy, zwłaszcza naturalne, będące pozostałością dawnych puszcz, są w Polsce ekosystemami o najwyższej bioróżnorodności - w lasach występuje około 65% wszystkich gatunków kraju, w tym gatunki rzadkie i zagrożone.

Funkcje społeczne

Do najważniejszych społecznych funkcji lasów Polski należy:

• tworzenie korzystnych warunków dla regeneracji sił fizycznych i psychicznych, szczególnie dla mieszkańców dużych aglomeracji miejskich, dzięki pozytywnym cechom bioklimatu, tłumieniu hałasu i możliwości bezpośredniego kontaktu z przyrodą; wykorzystaniu tej funkcji lasów sprzyja tworzenie infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej - szlaków pieszych, rowerowych i konnych, miejsc biwakowania, parkingów leśnych, wiat, ścieżek zdrowia, platform widokowych i in.,

R1bQ0HKNetIMp

Na zdjęciu jest płaska ścieżka. Po jej obu stronach rośnie las. Widoczne są głównie drzewa liściaste, ale i dwie sosny. Las porasta zbocze - część po lewej stronie ścieżki pnie się w górę, a część po prawej stronie ścieżki opada w dół.

RmIMGR5Ghm8ru

Na fotografii ujęto podłużną, zadaszoną dwustronnie spadzistym dachem wiatę, zbudowaną na planie prostokąta. Pod wiatą znajdują się podłużne proste drewniane stoły i ławy. Przed wiatą stoją jeszcze trzy dodatkowe ławki. Wiatę otacza las liściasty w jesiennej szacie. Z przodu widać kilka grubych pni. Ziemia pokryta jest suchymi, brązowymi liśćmi.

• wywieranie pozytywnego wpływu na organizm człowieka, przede wszystkim na obszarach uzdrowiskowych poprzez kształtowanie bioklimatu oraz wydzielanie fitoncydów, olejków eterycznych i innych substancji aktywnych; szczególnymi właściwościami zdrowotnymi charakteryzują się grądy, dąbrowy świetliste, bory mieszane, bory sosnowe i suche oraz łęgi topolowo‑wierzbowe; funkcję tę wykorzystuje się w lecznictwie i przy lokalizacji sanatoriów czy uzdrowisk,

• kształtowanie lokalnego rynku zatrudnienia poprzez tworzenie miejsc pracy w gospodarce leśnej, turystyce, przetwórstwie surowca drzewnego i w innych sektorach gospodarki powiązanych bezpośrednio i pośrednio z leśnictwem; w Polsce w sektorze leśno‑drzewnym zatrudnionych jest 454 tys. pracowników, a w lasach państwowych - 25 tys. osób.

• rozwój badań naukowych i edukacja ekologiczna adresowana do różnych grup społecznych; celem jest upowszechnienie w społeczeństwie wiedzy o środowisku leśnym i zrównoważonej gospodarce leśnej oraz podnoszenie świadomości w zakresie racjonalnego i odpowiedzialnego korzystania ze wszystkich funkcji lasu, ochrony przyrody, środowiska i krajobrazu.

Funkcje produkcyjne (gospodarcze)

Funkcje produkcyjne lasów Polski polegają głównie na dostarczaniu surowców pochodzenia biologicznego, roślinnego i zwierzęcego wykorzystywanych do zaspokojenia potrzeb człowieka. Są to tzw. użytki leśne uzyskiwane ze stanu naturalnego oraz wytwarzane w plantacjach i uprawach. Należy do nich:

• drewno, którego pozyskiwanie jest podstawowym celem produkcji leśnej; jest ono uzyskiwane poprzez wycinkę drzew rosnących w lesie lub na plantacjach, a jego źródłem są: pień, gałęzie, karpy oraz odpady drzewne; w Polsce rocznie pozyskuje się 45 700 tys. mIndeks górny 3³ drewna,

R1Y39S4KaytMD

Na zdjęciu jest stos równo ściętych pni, ułożonych cięciem do przodu fotografii. Przed stosem leżą jeszcze trzy długie pnie, poprzecznie. Ziemię porasta trawa, częściowo wyschła. W prawym górnym rogu widać kilka gałęzi modrzewia. W tle na łące rosną drzewa.

RJODZCQhKPXVB

Wykres słupkowy przedstawia wartości pozyskiwania grubizny w lasach państwowych w latach 2010, 2015, 2017 i 2018. Pionowo oznaczono wartości w miliardach złotych. Przedstawiono następujące wartości: rok 2010, sektor leśny około 10 miliardów złotych, sektor drzewny 80 miliardów złotych; rok 2015, sektor leśny około 15 miliardów złotych, sektor drzewny około 118 miliardów złotych; rok 2017, sektor leśny około 17 miliardów złotych, sektor drzewny około 135 miliardów złotych; rok 2018, sektor leśny około 18 miliardów złotych, sektor drzewny około 141 miliardów złotych.

• użytki niedrzewne (uboczne) pochodzenia roślinnego, zwierzęcego oraz kopaliny; niektóre z nich mają specyficzne właściwości pozwalające wykorzystać je w wielu różnych dziedzinach np. w lecznictwie, farmaceutyce, kosmetyce, gastronomii, przemyśle chemicznym i in.

Wymienione powyżej funkcje lasu w większości przypadków nie wykluczają się. Las produkcyjny, przy prowadzeniu zrównoważonej gospodarki leśnej, może stać się miejscem rozwoju turystyki i rekreacji i jednocześnie odgrywać rolę ostoi dla roślin i zwierząt.

W Polsce zdecydowana większość lasów ma charakter gospodarczy, co oznacza, że jest w nich prowadzona gospodarka leśna. Wyjątkiem są lasy na obszarach chronionych - w parkach narodowych i rezerwatach przyrody.

Zgodnie z Ustawą o lasach z dnia 28 września 1991 r. lasy gospodarczelas gospodarczylasy gospodarcze dzielą się ze względu na pełnione przez nie funkcje. Pierwszą z nich są lasy użytkowe dostarczające surowca drzewnego oraz innych płodów leśnych. W tej kategorii mieszczą się zarówno półnaturalne kompleksy leśne, jak i monokulturowe plantacje drzew szybkorosnących pozwalające na uzyskanie w skróconym cyklu produkcyjnym dużej ilości surowca drzewnego lub innych surowców roślinnych. Wydaje się jednak, że plantacje te nie powinny być klasyfikowane jako lasy, ale jako przemysłowe monokultury leśne. Drugą grupą są lasy ochronnelas ochronnylasy ochronne, w których gospodarcze wykorzystanie jest ograniczane ze względu na pozaprodukcyjne funkcje związane np. z ochroną gruntów, wód, infrastruktury oraz terenów zamieszkanych przez człowieka i zagrożonych skutkami zjawisk żywiołowych.

Do lasów ochronnych zalicza się:

• lasy glebochronne zabezpieczające gleby przed erozją, zmywaniem lub wyjałowieniem, powstrzymujące osuwanie ziemi, obsypywanie skał lub schodzenie lawin,

• lasy wodochronne regulujące warunki hydrologiczne w zlewni oraz na obszarach wododziałowych, zabezpieczające gleby przed wysuszeniem oraz chroniące cieki i zbiorniki wodne, a także zasoby wód powierzchniowych i podziemnych,

• lasy klimatyczne chroniące mikroklimat obszarów zurbanizowanych i przemysłowych,

• lasy rekreacyjno‑wypoczynkowe pełniące rolę miejsca odnowy sił psychicznych i fizycznych,

• lasy uzdrowisko‑klimatyczne chroniące warunki sprzyjające poprawie zdrowia wokół sanatoriów i uzdrowisk,

• lasy naturalnelas naturalnylasy naturalne o szczególnym znaczeniu przyrodniczo‑naukowym, w których zachowane jest dziedzictwo przyrodnicze regionu; są to z reguły lasy w granicach obszarów chronionych, parków narodowych, rezerwatów przyrody, obszarów Natura 2000 i innych form ochrony; stanowią one ostoje zwierząt i stanowiska roślin rzadkich i zagrożonych podlegających ochronie gatunkowej,

• lasy mające szczególne znaczenie dla obronności i bezpieczeństwa państwa (np. lasy poligonów),

• lasy trwale uszkodzone wskutek działalności przemysłu,

• lasy położone w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic administracyjnych miast liczących ponad 50 tys. mieszkańców.

Lasy ochronne są wyróżniane w Polsce już od lat 50. XX wieku. Dziś ich powierzchnia wynosi blisko 3 819 tys. ha, co stanowi ponad 50% całkowitej powierzchni leśnej. Największą powierzchnię zajmują lasy wodochronne, podmiejskie, cenne przyrodniczo, uszkodzone przez przemysł oraz glebochronne.

Największy udział lasy ochronne mają na terenach górskich (Karpaty – 80‑90%) i na obszarach znajdujących się pod wpływem przemysłu (Górny Śląsk – 84,0%). Polska, w porównaniu z innymi krajami Europy Środkowej charakteryzuje się stosunkowo wysokim udziałem lasów ochronnych.

Sposoby wykorzystania lasów w Polsce są powiązane ściśle z pełnionymi przez nie funkcjami. Na mocy ustawy o lasach wybrane drzewostany mogą uzyskiwać status ochrony odpowiedni do przypisanej im funkcji.

Ochrona dziedzictwa przyrodniczego

Lasy o najwyższym stopniu naturalności, będące niekiedy pozostałością dawnych puszcz, są częściowo lub całkowicie wyłączone z gospodarki leśnej. Występują one głównie w granicach parków narodowych (61,8% ich całkowitej powierzchni), w rezerwatach przyrody (64,3%), parkach krajobrazowych (51%) i na obszarach chronionego krajobrazu (32,7%). Do lasów znajdujących się pod szczególną ochroną ze względu na zachowanie zasobów przyrodniczych, w tym puli genowej, należy zaliczyć również drzewostany stanowiące bazę nasienną. Stanowią one ok. 2% całkowitej powierzchni lasów w Polsce. Dzięki nim możliwe jest zachowanie w naszych lasach rodzimych gatunków drzew.

Dbając o zachowanie różnorodności biologicznej i odtwarzanie zagrożonych gatunków flory i fauny, leśnicy podejmują inicjatywy służące utrzymaniu siedlisk i gatunków we właściwym stanie.

Najważniejsze projekty realizowane obecnie

• Program zachowania leśnych zasobów genowych

• Program restytucji jodły w Sudetach Zachodnich

• Program restytucji cisa

• Kompleksowy projekt ochrony żubra przez Lasy Państwowe

• Ochrona rybołowa na wybranych obszarach Natura 2000,

• Czynna ochrona cietrzewia na gruntach w zarządzie Lasów Państwowych

• Restytucja i czynna ochrona głuszca w Puszczy Solskiej i w Puszczy Augustowskiej

• Kompleksowy projekt ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Lasów Państwowych i wiele innych

W licznych nadleśnictwach utworzono ośrodki rehabilitacji zwierząt, ogrody botaniczne, arboreta i leśne banki genów. Prowadzona jest także okresowa, powszechna inwentaryzacja gatunków roślin i zwierząt.

RESiNeeHsue6u

Na zdjęciu przedstawiono ścieżkę pomiędzy dwoma rzędami wysokich liściastych drzew. Pnie są chropowate, pokryte zielonym nalotem. Pada na nie światło słoneczne od lewej strony. Drzewa są bezlistne. Na ziemi leżą po bokach ścieżki suche liście.

Podejmowane są również działania mające na celu adaptację lasów do zmian klimatu. Realizowany jest m.in. projekt Leśne Gospodarstwa Węglowe, którego celem jest zwiększenie pochłaniania dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych przez lasy. Szacuje się, że masa dwutlenku węgla pochłanianego rocznie przez lasy w Polsce wynosi 36,9 mln ton, co w przybliżeniu odpowiada ok. 10,0 mln ton węgla. Natomiast całkowita zawartość węgla w biomasie drzewnej lasów Polski została oszacowana na 822 mln ton.

Realizowane są także projekty związane z rozwojem systemów małej retencji, przeciwdziałaniem nadmiernej erozji wodnej na terenach nizinnych i górskich oraz zapobiegające pożarom.

Edukacja ekologiczna, turystyka, rekreacja

W lasach powszechnie prowadzona jest edukacja przyrodniczo‑leśna w sposób zgodny z zarządzeniem Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych. Organ ten określa kierunki rozwoju edukacji leśnej w lasach państwowych oraz według wytycznych do tworzenia programu edukacji leśnej społeczeństwa w nadleśnictwach. W licznych warsztatach, lekcjach terenowych, lekcjach w izbach edukacji leśnej, muzealnych izbach przyrodniczych (np. Izba przyrodnicza w Gaci), wycieczkach i spotkaniach z leśnikami, festynach i targach rocznie bierze udział ponad 3,5 mln osób.

R1P2VY2W8AGKo

Na zdjęciu ujęto grupę dzieci i młodzieży stojącą tyłem na leśnej drodze. Po prawej i lewej stronie od drogi rośnie las liściasty. Liście na drzewach mają kolor jasnozielony i żółty. Na ziemi po bokach ścieżki leżą suche liście. Po prawej stronie od ścieżki stoją dwie tablice informacyjne.

Prowadzenie tak szeroko zakrojonej akcji edukacyjnej jest możliwe dzięki istnieniu atrakcyjnej i zróżnicowanej infrastruktury, którą tworzą ośrodki edukacji leśnej, izby czy wiaty edukacyjne – tzw. zielone klasy, ścieżki dydaktyczne czy punkty edukacyjne. Szczególną rolę w tej działalności pełni Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie, w którym odbywają się cykliczne wydarzenia edukacyjno‑kulturalne.

R4P5Y3M3mZuJj

Na zdjęciu widać długi podest, zbudowany z równych desek z jasnego drewna. Podest znajduje się nieco nad ziemią. Po lewej stronie podestu jest poręcz z grubego plecionego sznura przetkniętego przez stojące co około metr drewniane słupki. Po obu stronach ścieżki rośnie las z gęstą roślinnością. Widoczne są niskie krzewy i wysokie iglaste oraz liściaste drzewa. W oddali na ścieżce widać postać ludzką.

Lasy charakteryzują się także dużą atrakcyjnością turystyczno‑rekreacyjną. Do dyspozycji turystów odwiedzających tereny leśne oddano rozbudowaną bazę noclegową, w skład której wchodzą ośrodki szkoleniowo‑wypoczynkowe, ośrodki wypoczynkowe, kwatery myśliwskie, pokoje gościnne i pola biwakowe. Mogą oni korzystać z leśnych miejsc odpoczynku i parkingów, szlaków pieszych, rowerowych i konnych, ścieżek zdrowia oraz platform widokowych.

RDpVkHjLuwHig

Na zdjęciu ukazano dużą polanę, w centrum której stoi kilka prostych drewnianych ławek, zbudowanych z dwóch położonych na boku pieńków i zamocowanych na nich ociosanych połówek pni. Ławki otaczają palenisko. Dalej widać proste drewniane ogrodzenie i ławę ze stołem pod zadaszeniem. Polanę otaczają lasy iglaste. W tle widać górę porośniętą lasem iglastym.

Działalność edukacyjna i turystyczna prowadzona jest również w parkach narodowych oraz w lasach miejskich.

Gospodarka leśna

Gospodarka leśna jest w Polsce prowadzona na podstawie tzw. planów urządzenia lasu sporządzanych dla nadleśnictw na 10 lat. Ich przygotowanie poprzedza dokładna inwentaryzacja i ocena stanu lasu. Leśnicy określają takie cechy lasu jak struktura, budowa, wiek, skład gatunkowy, stan zdrowotny czy warunki glebowo‑siedliskowe.

Plan urządzenia lasu zawiera m.in. informacje dotyczące: lasów i gruntów przeznaczonych do zalesienia, program ochrony przyrody, zadania związane z pozyskaniem drewna, zalesieniami i odnowieniami, pielęgnacją i ochroną lasu, gospodarką łowiecką i tworzeniem infrastruktury leśnej (budynki, drogi).

Podstawowym celem produkcji leśnej jest pozyskiwanie drewna poprzez wycinkę drzew. Ocenia się, że zasobność polskich lasów wynosi ponad 2,6 mld mIndeks górny 3³ drewna. Rocznie pozyskuje się 45,6 mln mIndeks górny 3³ (2018), co stanowi 55% przyrostu. Najwięcej drewna pozyskuje się w województwach: pomorskim, zachodniopomorskim, wielkopolskim oraz warmińsko‑mazurskim. Najmniej drewna dostarczają obszary zlokalizowane w województwach: małopolskim, świętokrzyskim i opolskim.

RKWIFdzsiwwrc

Wykres słupkowy, w którym na osi pionowej oznaczono podziałkę dotyczącą wartości tysięcy hektarów. Poziomo wpisano konkretne roczniki. Dla poszczególnych lat - od 1980 roku do 2018 roku, pokazano następujące wartości: rok 1980 około 43 tysięcy hektarów; rok 1985 około 36 tysięcy hektarów; rok 1990 około 34 tysięcy hektarów; rok 1995 około 30 tysięcy hektarów; rok 2000 około 29 tysięcy hektarów; rok 2005 około 24 tysięcy hektarów; rok 2010 około 26 tysięcy hektarów; rok 2011 około 27 tysięcy hektarów; rok 2012 około 25 tysięcy hektarów; rok 2013 około 26 tysięcy hektarów; rok 2014 około 27 tysięcy hektarów; rok 2015 około 24 tysięcy hektarów; rok 2016 około 28 tysięcy hektarów; rok 2017 około 36 tysięcy hektarów; rok 2018 około 41 tysięcy hektarów.

Z lasu pozyskuje się także tzw. użytki uboczne, zwane też niedrzewnymi. Mogą one być pochodzenia roślinnego (owoce leśne, grzyby jadalne, zioła, żywice, kora itp.), zwierzęcego (produkty łowiectwa i pszczelarstwa) oraz kopalnego (np. torf, piasek, żwir i in.).

R1Ztqcnk1xuYl

Wykres słupkowy przedstawia wartości produkcji globalnej sektora leśno-drzewnego w latach 2010, 2015, 2017 i 2018. Pionowo oznaczono wartości w miliardach złotych. Przedstawiono następujące wartości: rok 2010, sektor leśny około 10 miliardów złotych, sektor drzewny 80 miliardów złotych; rok 2015: sektor leśny około 15 miliardów złotych, sektor drzewny około 118 miliardów złotych; rok 2017: sektor leśny około 17 miliardów złotych, sektor drzewny około 135 miliardów złotych; rok 2018: sektor leśny około 18 miliardów złotych, sektor drzewny około 141 miliardów złotych.

Szczegółowe dane statystyczne ilustrujące omówione powyżej sposoby ochrony i wykorzystania lasów w Polsce, w tym strukturę i powierzchnię lasów ochronnych, rodzaje infrastruktury turystycznej, formy edukacji ekologicznej, wielkość produkcji drewna, powierzchnię wyrębów, odnowień, zalesień i wiele innych informacji znajdziesz w Roczniku Statystycznym Leśnictwa (2019 r.).

Zgodnie z zapisami ustawy o lasach w Polsce realizowana jest zrównoważona gospodarka leśna uwzględniająca pełnione przez nie funkcje. Prowadzi się ją według następujących zasad:

• powszechnej ochrony lasów,

• trwałości utrzymania lasów,

• ciągłości i zrównoważonego wykorzystania wszystkich funkcji lasów,

• powiększania istniejących zasobów leśnych.

Zawsze jednak istnieje ryzyko, że pewne funkcje lasu rozwijać się będą kosztem innych, co grozi powstawaniem konfliktów funkcjonalno‑przestrzennych. Występują one najczęściej na styku intensywnego użytkowania gospodarczego lub rekreacyjnego z niektórymi funkcjami ekologicznymi związanymi z ochroną różnorodności biologicznej i gleb. Ich wyeliminowanie jest możliwe dzięki stosowaniu specjalistycznych metod wykorzystania i ochrony lasu. Metody te są testowane i doskonalone w obrębie leśnych kompleksów promocyjnych zajmujących powierzchnię 1 273,7 tys. ha.

Czym są leśne kompleksy promocyjne, jakie pełnią funkcje i jakie mają znaczenie dla stanu lasów w Polsce dowiesz się, słuchając audiobooka i zapoznając z grafiką interaktywną.

Słownik