Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Wartością bezwzględną liczby a jest ta sama liczba, jeśli a jest liczbą nieujemną. Jeśli a jest liczbą ujemną, to jej wartość bezwzględna jest równa a.

Korzystając z definicji wartości bezwzględnej zapisujemy:

fx=fx dla x0fx dla x<0

Zatem wykres funkcji fx otrzymujemy, odbijając symetrycznie względem osi Y wykres funkcji fx.

Aby narysować wykres funkcji y=fx, wykonujemy następujące czynności:

1. rysujemy wykres funkcji fx ograniczając się tylko do tych części wykresu dla których x0 (części wykresu leżące w I i IV ćwiartce układu współrzędnych i na osi Y);

2. odbijamy symetrycznie względem osi Y wykres funkcji fx dla x0 i otrzymujemy część wykresu dla x<0;

3. wykres funkcji fx jest sumą wykresów funkcji: fx dla x0fx dla x<0.

Przykład 1

Narysujemy wykres funkcji y=x1.

Rozwiązanie

Rysujemy wykres funkcji fx=x1.

Wyznaczamy f0=01=1 (interesuje nas część wykresu dla x0).

R1KrA0GPOjTO8

Odbijamy symetrycznie części wykresu, dla których x0 względem osi Y.

RUiKweoDOGxHk
Przykład 2

Narysujemy wykres funkcji y=2x1.

Rozwiązanie

Rysujemy część wykresu funkcji fx=2x1.

Wyznaczamy: f0=201=1, f1=211=1, a następnie, odbijając symetrycznie względem osi Y części wykresu, dla których x0, otrzymujemy rozwiązanie.

RS5Tamzk6tsrt
Przykład 3

Wykresem funkcji fx=x1x jest parabola o wierzchołku w punkcieW=12, 14.

R8mHy70I2XN3i

Korzystając z wykresu tej funkcji, narysujemy wykres funkcji: gx=x1x.

Odczytamy z wykresu: dziedzinędziedzina funkcjidziedzinę, zbiór wartościzbiór wartości funkcjizbiór wartości funkcji g i jej miejsca zerowe.

Rozwiązanie

Odbijamy symetrycznie względem osi Y części wykresu, dla których x0.

R2cI0TbEK7giN

Z wykresu odczytujemy:

  • dziedzinadziedzina funkcjidziedzina: Df=;

  • zbiór wartości funkcjizbiór wartości funkcjizbiór wartości funkcji: ZWf=, 14;

  • miejsca zerowe: y=0 dla x1=1, x2=0x3=1.

Przykład 4

Mając dany wykres funkcji fx=1x+1:

RKC9fMFRP6X7a

narysujemy wykres funkcji y=1x+1. Odczytamy z wykresu: dziedzinędziedzina funkcjidziedzinę, zbiór wartościzbiór wartości funkcjizbiór wartości i miejsca zerowe funkcji y=1x+1.

Rozwiązanie

Odbijamy symetrycznie względem osi Y część wykresu dla x0.

RrDuXsBAV8nU6

Odczytujemy z wykresu:

  • dziedzinadziedzina funkcjidziedzina: Df=;

  • zbiór wartości funkcjizbiór wartości funkcjizbiór wartości funkcji: ZWf=0, 1;

  • miejsca zerowe: funkcja nie ma miejsc zerowych.

W przypadku funkcji postaci y=x+b możemy jej wykres otrzymać opierając się na wykresie funkcji y=x.

Przykład 5

Narysujemy wykres funkcji y=x+2.

Rozwiązanie

R1BsPCGTMJ0Wd

Przesuwamy wykres funkcji y=x wzdłuż osi Y o dwie jednostki w górę (czyli przesuwamy o wektor 0, 2).

Przykład 6

Narysujemy wykres funkcji y=x1.

Rozwiązanie

RORlvzzv754TL

Przesuwamy wykres funkcji y=x wzdłuż osi Y o jedną jednostkę w dół (czyli przesuwamy o wektor 0, 1).

bg‑azure

Wykres funkcji y=x+b otrzymamy, przesuwając wykres funkcji y=x wzdłuż osi Y:

  • b jednostek w górę, gdy b jest dodatnie,

  • b jednostek w dół, gdy b jest ujemne.

Słownik

wartość bezwzględna liczby a
wartość bezwzględna liczby a

ta sama liczba, jeśli a jest liczbą nieujemną lub liczba do niej przeciwna, czyli a, jeśli a jest liczbą ujemną

dziedzina funkcji
dziedzina funkcji

zbiór wszystkich liczb rzeczywistych, dla których funkcja jest określona

zbiór wartości funkcji
zbiór wartości funkcji

zbiór wszystkich tych liczb, które można otrzymać w wyniku obliczenia wartości funkcji dla wszystkich jej argumentów