Przeczytaj
Ruch antywojenny
W starożytnym Rzymie pierwsi chrześcijanie rezygnowali ze służby wojskowej, ponieważ nauka Kościoła z zasady potępia agresję i przemoc. Kiedy jednak chrześcijaństwo stało się religią dominującą, udział w wojnie został powszechnie zaakceptowany, choć pod pewnymi warunkami. W średniowiecznej Europie jednym z ruchów chrześcijańskich całkowicie odrzucających wojnę byli bracia czescy, Kościół utworzony po rewolucji husyckiej w XV w. Podczas reformacji powstały inne Kościoły głoszące pacyfizm i odmawiające służby wojskowej. W Rzeczypospolitej Obojga Narodów przykładem takiej wspólnoty byli bracia polscy działający od XVI w.
W innych krajach europejskich w tym samym czasie narodziły się protestanckie wyznania huterytów (w Szwajcarii i Tyrolu) i mennonitów (w Niderlandach), a w XVII w. w Szwajcarii − amiszów. Grupy te były pierwszymi na naszym kontynencie zorganizowanymi ruchami pacyfistycznymi, które z założenia odrzucały wojnę i użycie jakiejkolwiek przemocy.
Ruch pacyfistycznyRuch pacyfistyczny dość znacząco rozwinął się w XIX w., po okresie wojen napoleońskich. W tym stuleciu odbywały się kongresy antywojenne, m.in. w Londynie w 1843 r. i Brukseli w 1848 r. oraz w 1849 r.
Ruch pacyfistyczny
W XX w. pacyfizm kojarzymy przede wszystkim z ruchem hipisowskim, który rozwinął się w Stanach Zjednoczonych w latach 60. Nie należy zapominać o tym, że na fali antywojennych nastrojów po I i II wojnie światowej kolejne państwa przyjmowały prawo międzynarodowe ograniczające konflikty zbrojne. W 1919 r. powstała też Liga Narodów, a w 1945 r. – ONZ.
Globalna zagłada
Wizja końca świataWizja końca świata obecna jest w wielu kulturach i religiach, przy czym nie zawsze wiąże się ją z konfliktem zbrojnym. Panuje jednak powszechne przekonanie o jego katastroficznym przebiegu i globalnym zasięgu. Pojawiają się za to różne przyczyny: może to być niespodziewany wybuch wojny, przebiegunowanie Ziemi, zderzenie z asteroidą, globalne ocieplenie, bunt maszyn lub np. atak kosmitów. Jedynie nieliczne z tych wariantów uwzględniają wojnę jako powód zniszczenia ludzkości.
Od XX w. coraz bardziej prawdopodobny wydaje się wybuch wojny globalnej, a więc takiej, która swym zasięgiem obejmie obszar całej kuli ziemskiej. Walki prowadzone byłyby wówczas zarówno na lądzie, w wodzie i powietrzu, jak i w przestrzeni kosmicznej. Wojna globalna mogłaby spowodować koniec świata jedynie w przypadku masowego użycia broni jądrowej, biologicznej lub chemicznej, gdyż to doprowadziłoby do zagłady gatunku ludzkiego, także wskutek nieodwracalnego skażenia środowiska, w którym żyjemy.
Scenariusz taki stał się możliwy w okresie zimnej wojnyzimnej wojny. Wtedy znane już były konsekwencje zastosowania broni jądrowej (po zrzuceniu bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki w 1945 r.), a dwa światowe mocarstwa prowadziły nieustający wyścig zbrojeńwyścig zbrojeń, inwestując w coraz doskonalszą broń masowego rażenia i napędzając rywalizację w przestrzeni kosmicznej.
Słownik
(z gr. apokalypsis − objawienie); termin powszechnie kojarzony z księgą św. Jana przepowiadającą koniec świata; synonim zagłady
ruch społeczno‑polityczny propagujący pokój; potępiający wszystkie wojny bez względu na ich charakter, zarówno wojny sprawiedliwe (np. wojna obronna), jak i niesprawiedliwe (np. agresja na inne państwo)
wizja przedstawiająca świat bezpośrednio po apokalipsie
popularne określenie na obustronne i wzajemnie się rozkręcające zbrojenia prowadzone przez wrogie sobie państwa lub obozy polityczne z myślą o potencjalnym konflikcie zbrojnym
umowna nazwa (trwającego w latach 1947–1991) stanu napięcia oraz rywalizacji ideologicznej, politycznej i militarnej między blokiem wschodnim, czyli ZSRS i jego państwami satelickimi, a blokiem zachodnim