Przeczytaj
Problem migracji ludności
Migracje są jednym z podstawowych zjawisk demograficznych, które polegają na przemieszczaniu się ludności między różnymi państwami, obszarami geograficznymi, miastami lub regionami kraju. Migrację możemy podzielić na:
przymusową, kiedy osoba opuszcza swój kraj, gdyż jest do tego zmuszona, np. z powodu grożących jej represji politycznych;
dobrowolną, kiedy przyczyna wyjazdu wynika z woli osoby wyjeżdżającej;
legalną, kiedy wyjazd i przemieszczanie się pomiędzy państwami są legalne i odbywają się na podstawie prawa legalnego pobytu w danym kraju;
nielegalną, kiedy osoba w danym państwie przebywa nielegalnie;
czasową, kiedy osoba po poprawie swojego statusu czy po zakończeniu przyczyn imigracjiimigracji wraca do swojego kraju;
stałą, kiedy osoba wyjeżdżająca nie zamierza wracać do swojej ojczyzny;
wewnętrzną, w ramach danego państwa;
zewnętrzną, kiedy dochodzi do opuszczenia granic danego państwa.
Przyczyny imigracji na świecie
Powodów emigracjiemigracji ludności na świecie jest bardzo wiele, do najczęstszych należą przyczyny:
Główne szlaki migracyjne do Europy
By dostać się do celu, imigranciimigranci muszą często pokonać wiele trudności, które nawarstwiają się w przypadku migracji nielegalnej. Do miejsca przeznaczenia imigranci dostają się najczęściej szlakamiszlakami, które można podzielić na legalne, kiedy dana osoba legalnie przekracza granicę i podejmuje pracę lub osiedla się w innym kraju oraz nielegalne, polegające na przekroczeniu tzw. zielonej granicy, bez kontroli dokumentów. Przerzut nielegalnych imigrantów dla jego organizatorów jest dochodowym interesem. Dlatego powstają całe szlaki przerzutowe, które wykorzystują tereny leśne, różne środki transportu, podrabiane dokumenty do przerzutu imigrantów z jednego kraju do drugiego. Powstawanie szlaków migracyjnych jest uzależnione od wielu czynników społecznych, ekonomicznych czy politycznych. Dla wielu imigrantów z Afryki czy Azji marzeniem jest dostanie się do Europy, gdzie wiele państw to sygnatariusze konwencji genewskiej. Dokument ten nakłada obowiązek udzielenia schronienia osobom, które uciekając przed wojną lub prześladowaniami, starają się o status uchodźcyuchodźcy.
Główne kierunki migracji to:
Europa Środkowa, do której migrują mieszkańcy Europy Wschodniej i Azji;
Europa Zachodnia to kierunek migracji mieszkańców Europy Wschodniej, Azji i Afryki.
Poniższa mapa prezentuje główne szlaki migracyjne do Unii Europejskiej.
Kryzys migracyjny XXI wieku
Przyczyną obecnego kryzysu migracyjnego w Europie była arabska wiosna, która rozpoczęła się w 2010 roku i doprowadziła do wojny domowej w Syrii, starć w Libanie oraz wojny domowej w Libii. W następstwie tych wydarzeń ok. 13 milionów Syryjczyków zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów, w tym prawie 5 milionów wyjechało za granicę. Tworzenie się struktur Państwa Islamskiego spowodowało ucieczkę chrześcijan i jazydów w obawie przed prześladowaniami. Podobnie rzecz ma się z mieszkańcami Erytrei, którzy uciekają w obawie przed postępującym łamaniem praw człowieka. Innym źródłem przymusowej migracji był konflikt na Ukrainie i interwencja Rosji, która doprowadziła do wybuchu wojny o Krym. W rezultacie prawie 2 miliony Ukraińców musiało opuścić swoje domy. Do przyczyn kryzysu migracyjnego należy też zaliczyć niestabilną sytuację polityczną i gospodarczą w wielu państwach Afryki, Bliskiego Wschodu oraz Europy. Wśród imigrantów możemy spotkać nie tylko Syryjczyków czy mieszkańców Erytrei, lecz także Białorusinów, Albańczyków, Serbów, Pakistańczyków, mieszkańców Kosowa, Iraku, Afganistanu czy Filipin.
Kryzys migracyjny rozpoczął się w 2015 roku, kiedy w Unii Europejskiej zostało złożonych 1,2 miliona wniosków o azyl.
Rangę symbolu pokazującego problem migracji do Europy w XXI wieku można przyznać włoskiej wyspie Lampedusa na Morzu Śródziemnym, która leży na szlaku środkowośródziemnomorskim z Afryki do Europy. Do jej wybrzeży dopływają liczne łodzie wypełnione nielegalnymi uchodźcami z Afryki i Azji. Niestety, bardzo często dochodzi do tragedii, kiedy przepełnione jednostki toną razem z imigrantami na pokładzie.
W celu rozładowania kryzysu, Unia Europejska w maju 2015 roku zaproponowała, by kraje członkowskie przyjęły 40 tys. uchodźców, co miało odciążyć Włochy i Grecję. Wywołało to protesty w części państw unijnych. Ostatecznie jednak w 2018 roku Unia Europejska zrezygnowała z przymusowej relokacji migrantów w krajach członkowskich.
W 2018 roku na kolejnych szczytach UE w Brukseli zajęto się kryzysem migracyjnym w Europie i zaproponowano wzmocnienie ochrony granic lądowych i morskich UE. Równocześnie ONZ 11 lipca 2018 roku przygotował Światowy Pakt w sprawie Migracji ONZ, który miał być formą umowy międzynarodowej na temat pomocy migrantom. Pakt został podpisany 19 grudnia 2018 roku. W głosowaniu 12 państw się wstrzymało, a 5 było przeciwnych – USA, Izrael, Polska, Węgry i Czechy.
ONZ poddała krytyce zachowawcze działania Unii Europejskiej wobec problemu migrantów. Państwom, które odmówiły przyjmowania migrantów, Unia zagroziła sankcjami, twierdząc, że jest to sprzeczne z jej prawem, co potwierdził Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyrokiem z 2 kwietnia 2019 roku. Mimo to Polska, Czechy i Węgry nadal odmawiają przyjmowania uchodźców.
Po kryzysie rozpoczętym epidemią koronawirusa w kwietniu 2020 roku liczba nielegalnych imigrantów spadła o 85%. Na poszczególnych szlakach migracyjnych spadek ilości imigrantów był różny. Największy, aż o 99%, nastąpił na szlaku wschodniośródziemnomorskim, bo aż o 99%, a na zachodniośródziemnomorskim wyniósł 82%.
Słownik
wyjazd z własnego kraju do innego w celu osiedlenia się tam na stałe
przybycie do danego państwa z zagranicy w celu osiedlenia się na stałe
osoba przybywająca do danego państwa w celu poprawy swojego statusu życiowego
(z łac. migratio – przesiedlenie); zjawisko polegające na przemieszczaniu się ludności w celu trwałej zmiany miejsca zamieszkania
kierunki, drogi prowadzące imigrantów z jednego państwa do drugiego
osoba, która jest prześladowana w swoim państwie za swoje poglądy polityczne, religię, rasę czy z innych powodów, wobec czego ucieka za granicę w obawie przed tym prześladowaniem