Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Formy użytkowania ziemi w Polsce

Użytkowanie terenu to inaczej jego wykorzystanie przez człowieka poprzez zmianę środowiska naturalnegośrodowisko naturalne środowiska naturalnego i przystosowanie na potrzeby wykorzystania np. pod grunty orne czy zabudowę.

W niniejszym materiale zajmiemy się omówieniem czterech najważniejszych i najliczniejszych grup użytkowania terenu, którymi są zabudowa, obszary rolnicze, lasy oraz wody powierzchniowe.

R1FSD7PUxXr7f1
Mapa Polski z użytkowaniem terenu. Na mapie zaznaczono zabudowę, wody powierzchniowe, lasy, nieużytki, tereny rolnicze. Zabudowa: zaznaczono obszary głównie wokół dużych miast jak Warszawa, Poznań, Gdańsk, Łódź, Lublin, Białystok, Wrocław, a także znaczna część województwa śląskiego, małopolskiego, podkarpackiego. Wody powierzchniowe: głównie północna część Polski. Lasy: obszary w północno‑zachodniej części kraju, północno‑wschodniej części kraju, południowej i południowo‑wschodniej. Tereny rolnicze obejmują znaczną część kraju.
Użytkowanie terenu w Polsce
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., na podstawie danych z Geoportalu, licencja: CC BY-SA 3.0.

Analizując powyższą mapę, można zauważyć, że większa część naszego kraju użytkowana jest do celów rolniczych. Zabudowa mieszkalna skupia się głównie w pobliżu miast. Można zauważyć, że na południu Polski jest większy udział zabudowy mieszkalnej niż na północy. Większy udział w strukturze użytkowania terenu mają lasy na zachodzie i południowym wschodzie kraju.

R1bTBPrxF5g96
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Analizując procentowy udział poszczególnych kategorii użytkowania gruntu, można zauważyć, że we wszystkich województwach z wyjątkiem lubuskiego, grunty orne zajmują 50% ogółu powierzchni. Lasy stanowią drugą co do wielkości kategorię i średnio zajmują 30% powierzchni. Największy udział zabudowy powierzchni występuje w województwie śląskim, około 15%. W Polsce średnio zabudowa nie przekracza 10% ogółu powierzchni. Największy udział wód powierzchniowych jest w województwie warmińsko‑mazurskim, pomorskim i zachodniopomorskim, około 5%. W innych województwach obszary te zajmują około 1% powierzchni terenu.

Polecenie 1

Korzystając z powyższych informacji nt. poszczególnych form użytkowania ziemi oraz dostępnych źródeł wiedzy, wyjaśnij przyczyny przestrzennego zróżnicowania procentowego udziału tych form.

R1cswZriqSiAC
(Uzupełnij).

Słownik

PKOB (Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych)
PKOB (Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych)

stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych, rozumianych jako produkty finalne działalności budowlanej; opracowana została na podstawie europejskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (CC), zgodnej z zaleceniami Narodów Zjednoczonych; PKOB służy potrzebom statystyki działalności budowlanej, sporządzania sprawozdań budowlanych, spisów budowli i mieszkań, statystyki cen obiektów budowlanych oraz rachunków narodowych; ponadto służy do klasyfikowania obiektów budowlanych; może być ona stosowana w trakcie zmiany zastosowania, renowacji, wyburzania, modernizacji obiektu budowlanego (stat.gov.pl).

środowisko naturalne 
środowisko naturalne 

inaczej środowisko przyrodnicze, z ekologicznego punktu widzenia jest to  całokształt powiązanych ze sobą elementów otoczenia organizmów (abiotyczne i biotyczne)