Przeczytaj
Przykłady zastosowań soli w medycynie
- Nazwa kategorii: SOLE W MEDYCYNIE
- Nazwa kategorii: PŁYNY INFLUZYJNE
- Nazwa kategorii: chlorek sodu Koniec elementów należących do kategorii PŁYNY INFLUZYJNE
- Nazwa kategorii: WZIEWY
- Nazwa kategorii: siarczan() salbutamolu Koniec elementów należących do kategorii WZIEWY
- Nazwa kategorii: LEKI USYPIAJĄCE (OPERACJE)
- Nazwa kategorii: bromek pipekuronium Koniec elementów należących do kategorii LEKI USYPIAJĄCE (OPERACJE)
- Nazwa kategorii: TABLETKI ROZPUSZCZALNE
- Nazwa kategorii: węglan magnezu Koniec elementów należących do kategorii TABLETKI ROZPUSZCZALNE
- Nazwa kategorii: USZTYWNIANIE ZŁAMAŃ
- Nazwa kategorii: siarczan() wapnia Koniec elementów należących do kategorii USZTYWNIANIE ZŁAMAŃ
- Nazwa kategorii: MAŚCI
- Nazwa kategorii: sól sodowa diklofenaku Koniec elementów należących do kategorii MAŚCI
- Nazwa kategorii: OPATRUNKI
- Nazwa kategorii: azotan() srebra Koniec elementów należących do kategorii OPATRUNKI
- Nazwa kategorii: ROZTWORY ODKAŻAJĄCE
- Nazwa kategorii: manganian() potasu Koniec elementów należących do kategorii ROZTWORY ODKAŻAJĄCE
- Elementy należące do kategorii SOLE W MEDYCYNIE
- Elementy należące do kategorii PŁYNY INFLUZYJNE
- Elementy należące do kategorii WZIEWY
- Elementy należące do kategorii LEKI USYPIAJĄCE (OPERACJE)
- Elementy należące do kategorii TABLETKI ROZPUSZCZALNE
- Elementy należące do kategorii USZTYWNIANIE ZŁAMAŃ
- Elementy należące do kategorii MAŚCI
- Elementy należące do kategorii OPATRUNKI
- Elementy należące do kategorii ROZTWORY ODKAŻAJĄCE
-
SOLE W MEDYCYNIE
-
PŁYNY INFLUZYJNE
-
chlorek sodu
-
-
WZIEWY
-
siarczan(VI) salbutamolu
-
-
LEKI USYPIAJĄCE (OPERACJE)
-
bromek pipekuronium
-
-
TABLETKI ROZPUSZCZALNE
-
węglan magnezu
-
-
USZTYWNIANIE ZŁAMAŃ
-
siarczan(VI) wapnia
-
-
MAŚCI
-
sól sodowa diklofenaku
-
-
OPATRUNKI
-
azotan(V) srebra
-
-
ROZTWORY ODKAŻAJĄCE
-
manganian(VII) potasu
-
-
Schemat przedstawia zastosowanie soli w medycynie. SOLE W MEDYCYNIE. 1. PŁYNY INFLUZYJNE 1.1. chlorek sodu 2. WZIEWY 2.1. siarczan() salbutamolu 3. LEKI USYPIAJĄCE (OPERACJE) 3.1. bromek pipekuronium 4. TABLETKI ROZPUSZCZALNE 4.1. węglan magnezu 5. USZTYWNIANIE ZŁAMAŃ 5.1. siarczan() wapnia 6. MAŚCI 6.1. sól sodowa diklofenaku 7. OPATRUNKI 7.1. azotan() srebra 8. ROZTWORY ODKAŻAJĄCE 8.1. manganian() potasu.
Przykładowe sole
Jest to źródło magnezu. Dorośli powinni spożywać od do miligramów tego minerału dziennie. Jest to ważne dla tworzenia białek, regulacji ciśnienia krwi i poziomu cukru oraz funkcji nerwów i mięśni. Na zdjęciu na szkle zegarkowym znajduje się pewna ilość węglanu magnezu. To biały proszek.Węglan magnezu występuje m.in. jako bezpostaciowy proszek.
Autor: Ryszard Meksiak, Manganian() potasu Manganian() potasu ma silne własności bakteriobójcze i grzybobójcze. Roztwór stosuje się do przemywania skóry, ran i owrzodzeń, a roztwór do płukania jamy ustnej.
Na zdjęciu na szkle zegarkowym znajduje się pewna ilość manganianu() potasu. To drobne, czarne kryształki.Manganian() potasu występuje w warunkach normalnych w postaci ciała stałego.
Autor: Adam Rędzikowski, licencja: CC BY-SA 4.0, Chlorek sodu Fizjologiczny roztwór zawiera jony sodu i chlorkowe.
Na ilustracji zobrazowano, co dzieje się wewnątrz komórki i na zewnątrz. Wewnątrz komórki znajdują się kationy sodu, aniony chlorkowe oraz cząsteczki wody. Na zewnątrz komórki znajdują się kationy sodu, aniony chlorkowe oraz cząsteczki wody. Strzałkami skierowanymi od zewnątrz do wnętrza komórki zaznaczono przenikanie przez półprzepuszczalną błonę komórkową cząsteczek wody.Błona komórkowa jest półprzepuszczalna, tzn. wybiórczo przepuszcza tylko cząsteczki wody, a nie przepuszcza innych substancji, np. chlorkowe sodu.
GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0
Jony sodu są najważniejszymi elektrolitami płynu pozakomórkowego. Zmiany stężenia jonów sodu pociągają za sobą ruch wody pomiędzy przestrzenią śródkomórkową a pozakomórkową. Aniony chlorrkowe, zawarte w roztworach, są najważniejszymi anionami płynu pozakomórkowego, gdyż ok. chloru ustrojowego mieści się w przestrzeni pozakomórkowej, a jedynie znajduje się w przestrzeni śródkomórkowej. Pozajelitowe podawanie roztworu uzupełnia niedobory płynów ustrojowych, działa nawadniająco. Na zdjęciu płyn do wlewów kroplowych, czyli płyn infuzyjny, zawierający chlorek sodu .Sól fizjologiczna (roztwór chlorku sodu) idealnie sprawdza się jako preparat do inhalacji i nebulizacji, zwłaszcza przy infekcjach górnych dróg oddechowych. Stosuje się ją także jako środek nawadniający oraz skuteczny uzupełniacz elektrolitów np. po operacjach chirurgicznych lub w stanach odwodnienia.
Autor: Wesalius, licencja: CC BY-SA 4.0, Chlorek potasu Jon potasu jest najważniejszym kationem wewnątrzkomórkowym. Składnik cytoplazmy komórkowej. Powoduje zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych, przeciwdziała pęcznieniu komórek. Jego obecność jest niezbędna do syntezy białek w rybosomach. Warunkuje prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśni. Ma wpływ na gospodarkę wodną, kwasowo-zasadową organizmu, bierze udział w utrzymaniu ciśnienia osmotycznego. Odgrywa ważną rolę w przemianie węglowodanów.
Jego niewłaściwe podanie może spowodować śmierć. Podanie zbyt dużej dawki powoduje zatrzymanie akcji serca. Na zdjęciu opakowanie z lekiem o nazwie Kaldyum. W środku opakowania znajdują się kapsułki z małymi kuleczkami. Kilka kapsułek leży obok opakowania.Preparaty chlorku potasu są używane jako leki w niedoborze jonów potasu.
Źródło: pl.wikipedia.org, licencja: CC BY 3.0, Bromek potasu Bromek potasu ma działanie uspokajające. Jony bromkowe konkurują z jonami chlorkowymi, które są wypierane z komórek, zwłaszcza neuronów. Skutkiem tego zjawiska jest hiperpolaryzacja błony neuronu. W konsekwencji, zaburzeniu ulegają czynności ośrodkowego układu nerwowego. Bromek potasu, podobnie jak pozostałe sole bromu, kumuluje się w organizmie ludzkim. Średni okres półtrwania wynosi ok. dni. Należy podkreślić toksyczność bromków. Sole bromu hamują też wytwarzanie testosteronu, co wpływa na popęd płciowy u mężczyzn. Dawniej preparaty zawierające brom stosowano w wojsku, aby wyciszyć popęd płciowy. Na ilustracji sześcian zbudowany z małych i dużych kulek. Bromek potasu jest substancją o strukturze krystalicznej stosowaną w medycynie jako źródło jonu bromkowego (Br−). Fioletowe kulki – jonu sodu, czerwone kulki – jony bromkowe.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0, Siarczan() magnezu – woda Dawna nazwa: siedmiowodny siarczan() magnezu. Sól stosowana jako środek przeczyszczający oraz środek tokolityczny. Stosowane są nazwy: sól gorzka, sól angielska oraz epsomit. Związek ten był początkowo produkowany poprzez odparowywanie wody mineralnej ze źródeł bijących, znajdujących się niedaleko miejscowości Epsom w środkowej Anglii. Sprzedawany był jako lek przeczyszczający w całej Europie. Na zdjęciu jest drewniany moździerz z kryształkami soli w środku naczynia. W USA i Wielkiej Brytanii sól gorzką wciąż nazywa się solą Epsom. (Epsom salt)
Źródło: www.pixabay.com, licencja: domena publiczna, Siarczan() wapnia – woda Dawna nazwa: dwuwodny siarczan() wapnia. Materiał stosowany do produkcji podstaw dentystycznych, uzupełnień, wycisków i protez. W chirurgii tradycyjny opatrunek gipsowy powstaje z gipsu palonego. Jest to siarczan() wapnia – woda o wzorze sumarycznym: . Powstaje zgodnie z równaniem reakcji chemicznej:
Substratem reakcji jest gips krystaliczny – siarczan() wapnia – woda, który należy ogrzać w temperaturze około .
Przygotowanie usztywnienia gipsowego polega na dodaniu wody do siarczanu() wapnia – woda:
Powstaje zaprawa gipsowa, która sztywnieje oraz twardnieje w wyniku odparowania nadmiaru wody. Otrzymane usztywnienie złamanej kończyny jest dość ciężkie i niewygodne w użytkowaniu. Ogranicza ruch, a długotrwałe noszenie osłabia siłę mięśniową kończyny. Gipsową opaskę oddziela od skóry gruba warstwa waty. Nie wolno jej moczyć, nie przepuszcza powietrza, dlatego utrudnia zachowanie higieny. Uniemożliwia prześwietlenie uszkodzonej kończyny, co z kolei komplikuje diagnostykę oraz leczenie., Dicytrynian trimagnezu bezwodny Inaczej cytrynian magnezu. Jest źródłem magnezu dla organizmu. Znalazł zastosowanie w profilaktyce i leczeniu:
- zaburzeń snu;
- zmęczenia;
- nasilonego stresu.
Podawany jest również w okresach zwiększonego zapotrzebowania na magnez, takich jak:
- ciąża;
- karmienie piersią;
- duży wysiłek fizyczny. Ilustracja przedstawia wzór półstrukturalny dicytrynianu magnezu. Zbudowany jest z grup o ha, atomów tlenu, atomów węgla oraz trzech kationów magnezu. Związek chemiczny, stanowiący źródło magnezu dla organizmu
Autor: Slashme, licencja: CC SA BY 3.0., źrodło: wikimedia.org., Fumaran żelaza() Organiczny związek chemiczny, będący solą kwasu fumarowego i jonu . Stosowany w medycynie jako źródło żelaza. Ilustracja przedstawia wzór półstrukturalny. Zbudowany jest z grup czterech ce ha trzy, dwóch grup ce ha dwa, dwóch grup o ha, dwóch atomów tlenu połączonych wiązaniami podwójnymi, czterech atomów azotu i jednego atomu żelaza. Żelazo wchodzi w skład hemu. Jest to jeden z elementów budujących hemoglobinę – czerwony barwnik krwi.
Licencja: domena publiczna. Ilustracja przedstawia wzór: przed nawiasem kwadratowym jest kation żelaza, w nawiasie kwadratowym są połączone ze sobą cztery atomy węgla i cztery atomy tlenu. Dwa atomy tlenu są anionami.Fumaran żelaza() jest podawany doustnie w leczeniu anemii.
Autor: Ilgom, licencja: domena publiczna., Siarczan() baru Wykorzystywany jest jako środek kontrastujący w badaniach radiologicznych przewodu pokarmowego: przełyku, żołądka, jelita cienkiego i jelita grubego. Jest bezpieczny w stosowaniu, ponieważ nie rozpuszcza w wodzie – same jony baru są ekstremalnie szkodliwe, dlatego nie stosuje się rozpuszczalnych soli baru., Węglan wapnia Węglan wapnia jest jednym ze składnikiem leków na zgagę. Ma on długotrwałe i silne działanie zobojętniające. Drugim składnikiem tych leków jest opisany wyżej węglan magnezu. Jego zadaniem jest wzmocnienie działania węglanu wapnia. W takiej kombinacji oba składniki szybko neutralizują nadmiar kwasu zapewniając szybką ulgę dla żołądka.
Węglan magnezu MgCO3
Węglan magnezu MgCO3 (nazwa archaiczna: magnezja alba) jest solą nieorganiczną. Biała substancja stała, nietoksyczna, bezwonna, praktycznie nierozpuszczalna w wodzie.
Jest to źródło magnezu. Dorośli powinni spożywać od 310 do 420 miligramów tego minerału dziennie. Jest to ważne dla tworzenia białek, regulacji ciśnienia krwi i poziomu cukru oraz funkcji nerwów i mięśni.

Autor: Ryszard Meksiak
Manganian(VII) potasu KMnO4
Manganian(VII) potasu ma silne własności bakteriobójcze i grzybobójcze. Roztwór 0,05% stosuje się do przemywania skóry, ran i owrzodzeń, a roztwór 0,025% do płukania jamy ustnej.

Autor: Adam Rędzikowski, licencja: CC BY-SA 4.0
Chlorek sodu NaCl
Fizjologiczny roztwór NaCl zawiera jony sodu i chlorkowe.

GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0
Jony sodu są najważniejszymi elektrolitami płynu pozakomórkowego. Zmiany stężenia jonów sodu pociągają za sobą ruch wody pomiędzy przestrzenią śródkomórkową a pozakomórkową. Aniony chlorrkowe, zawarte w roztworach, są najważniejszymi anionami płynu pozakomórkowego, gdyż ok. 87,6% chloru ustrojowego mieści się w przestrzeni pozakomórkowej, a jedynie 12,4% znajduje się w przestrzeni śródkomórkowej. Pozajelitowe podawanie 0,9% roztworu NaCl uzupełnia niedobory płynów ustrojowych, działa nawadniająco.

Autor: Wesalius, licencja: CC BY-SA 4.0
Chlorek potasu KCl
Jon potasu jest najważniejszym kationem wewnątrzkomórkowym. Składnik cytoplazmy komórkowej. Powoduje zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych, przeciwdziała pęcznieniu komórek. Jego obecność jest niezbędna do syntezy białek w rybosomach. Warunkuje prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśni. Ma wpływ na gospodarkę wodną, kwasowo-zasadową organizmu, bierze udział w utrzymaniu ciśnienia osmotycznego. Odgrywa ważną rolę w przemianie węglowodanów.
Jego niewłaściwe podanie może spowodować śmierć. Podanie zbyt dużej dawki powoduje zatrzymanie akcji serca.

Źródło: pl.wikipedia.org, licencja: CC BY 3.0
Bromek potasu KBr
Bromek potasu ma działanie uspokajające. Jony bromkowe konkurują z jonami chlorkowymi, które są wypierane z komórek, zwłaszcza neuronów. Skutkiem tego zjawiska jest hiperpolaryzacja błony neuronu. W konsekwencji, zaburzeniu ulegają czynności ośrodkowego układu nerwowego. Bromek potasu, podobnie jak pozostałe sole bromu, kumuluje się w organizmie ludzkim. Średni okres półtrwania wynosi ok. 12 dni. Należy podkreślić toksyczność bromków. Sole bromu hamują też wytwarzanie testosteronu, co wpływa na popęd płciowy u mężczyzn. Dawniej preparaty zawierające brom stosowano w wojsku, aby wyciszyć popęd płciowy.

Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0
Siarczan(VI) magnezu - woda(1/7) MgSO4·7H2O
Dawna nazwa: siedmiowodny siarczan(VI) magnezu. Sól stosowana jako środek przeczyszczający oraz środek tokolityczny. Stosowane są nazwy: sól gorzka, sól angielska oraz epsomit. Związek ten był początkowo produkowany poprzez odparowywanie wody mineralnej ze źródeł bijących, znajdujących się niedaleko miejscowości Epsom w środkowej Anglii. Sprzedawany był jako lek przeczyszczający w całej Europie.

Źródło: www.pixabay.com, licencja: domena publiczna
Siarczan(VI) wapnia - woda(1/2) CaSO4·2H2O
Dawna nazwa: dwuwodny siarczan(VI) wapnia. Materiał stosowany do produkcji podstaw dentystycznych, uzupełnień, wycisków i protez. W chirurgii tradycyjny opatrunek gipsowy powstaje z gipsu palonego. Jest to siarczan(VI) wapnia woda (2/1) o wzorze sumarycznym: (CaSO4)2·H2O. Powstaje zgodnie z równaniem reakcji chemicznej:
Substratem reakcji jest gips krystaliczny - siarczan(VI) wapnia - woda(1/2), który należy ogrzać w temperaturze około 120 - 130ºC.
Przygotowanie usztywnienia gipsowego polega na dodaniu wody do siarczanu(VI) wapnia woda (2/1):
Powstaje zaprawa gipsowa, która sztywnieje oraz twardnieje w wyniku odparowania nadmiaru wody. Otrzymane usztywnienie złamanej kończyny jest dość ciężkie i niewygodne w użytkowaniu. Ogranicza ruch, a długotrwałe noszenie osłabia siłę mięśniową kończyny. Gipsową opaskę oddziela od skóry gruba warstwa waty. Nie wolno jej moczyć, nie przepuszcza powietrza, dlatego utrudnia zachowanie higieny. Uniemożliwia prześwietlenie uszkodzonej kończyny, co z kolei komplikuje diagnostykę oraz leczenie.
Dicytrynian trimagnezu bezwodny C12H10Mg3O14
Inaczej cytrynian magnezu. Jest źródłem magnezu dla organizmu. Znalazł zastosowanie w profilaktyce i leczeniu:
- zaburzeń snu;
- zmęczenia;
- nasilonego stresu.
Podawany jest również w okresach zwiększonego zapotrzebowania na magnez, takich jak:
- ciąża;
- karmienie piersią;
- duży wysiłek fizyczny.

Autor: Slashme, licencja: CC SA BY 3.0., źrodło: wikimedia.org.
Fumaran żelaza(II) C4H2FeO4
Organiczny związek chemiczny, będący solą kwasu fumarowego i jonu Fe2+. Stosowany w medycynie jako źródło żelaza.

Licencja: domena publiczna.

Autor: Ilgom, licencja: domena publiczna.
Siarczan(VI) baru BaSO4
Wykorzystywany jest jako środek kontrastujący w badaniach radiologicznych przewodu pokarmowego: przełyku, żołądka, jelita cienkiego i jelita grubego. Jest bezpieczny w stosowaniu, ponieważ nie rozpuszcza w wodzie - same jony baru są ekstremalnie szkodliwe, dlatego nie stosuje się rozpuszczalnych soli baru.
Węglan wapnia CaCO3
Węglan wapnia jest jednym ze składnikiem leków na zgagę. Ma on długotrwałe i silne działanie zobojętniające. Drugim składnikiem tych leków jest opisany wyżej węglan magnezu. Jego zadaniem jest wzmocnienie działania węglanu wapnia. W takiej kombinacji oba składniki szybko neutralizują nadmiar kwasu zapewniając szybką ulgę dla żołądka.
Sole litu to jeden z najstarszych obecnie dostępnych leków psychotropowych. W medycynie stosowany są jako leki w zaburzeniach psychiatrycznych, takich jak depresja czy choroba dwubiegunowa, ale także zaburzeń neurodegeneracyjnych (np. choroba Alzheimera). Przykładem takiej soli jest węglan litu () stosowany w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej.
Potencjalnie, niedobór jonów litu, związany jest z występowaniem psychozy maniakalno‑depresyjnej oraz zwiększoną częstością samobójstw, zabójstw i innych przestępstw.
Podsumowanie
SoleSole są grupą związków chemicznych powszechnie stosowanych w medycynie. Należy jednak używać ich rozsądnie, ponieważ nadmiar lub niewłaściwe stosowanie może także zaszkodzić. Czytanie ulotek dołączonych do leków jest bardzo ważne. Również tych, które można kupić bez recepty.
Słownik
stan nadmiernej polaryzacji błony komórkowej, w następstwie zwiększenia elektroujemności wewnątrz komórki
(gr. homoíos „podobny”, „równy”; stásis „stanie”, „trwanie”, „postawa”) zdolność organizmu do utrzymywania stałości środowiska wewnętrznego
(gr. hydor „woda”) sole zawierające wodę hydratacyjną, np. - dziesięciowodny węglan sodu. Nowa nazwa to węglan sodu - woda
substancje hamujące czynność skurczową macicy. Leki te są stosowane w celu zapobiegania przedwczesnemu porodowi
rodzaj zabiegu medycznego. Polega na podawaniu pacjentowi płynnych leków w postaci rozpylonej mgiełki (aerozolu), metodą inhalacji poprzez usta, rurkę intubacyjną lub przez otwór tracheotomijny – bezpośrednio do układu oddechowego
Bibliografia
Bugla‑Płoskońska G., Leszkiewicz A., Biologiczna aktywność srebra i jego zastosowanie w medycynie, „Kosmos” , , t. , s. . http://kosmos.icm.edu.pl/PDF/2007/115.pdf
http://bc.pollub.pl/Content/347/przewodnik.pdf
https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=173
https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=1925






