Przeczytaj
Choroba kesonowa – historia obserwacji objawów
Nie nazywając choroby, niektóre jej objawy, opisał już w 1670 roku angielski biolog Robert Boyle. Oglądał oczy węża, którego poddawał sprężaniu i rozprężaniu. Zauważył w nich rosnące pęcherzyki gazu. Kolejne adnotacje dotyczące choroby dekompresyjnej pojawiły się w 1841 roku, kiedy francuscy górnicy zaczęli pracować w pierwszej na świecie kopalni, w której w sztuczny sposób zwiększono ciśnienie powietrza, aby uchronić tunele przed zalewaniem wodą gruntową.
Przyczyna i skala dolegliwości
W mieszaninie gazów, którą oddychamy, jest 21 proc. tlenu i 78 proc. azotu. Na dużej głębokości na organizm działa wysokie ciśnienie hydrostatyczne. Wzrost tego ciśnienia wywołuje zwiększenie rozpuszczalności gazów we krwi i ich zwiększoną penetrację do tkanek. W związku z tym, że azotu w mieszaninie oddechowej jest bardzo dużo, znaczna jego część również odkłada się w tkankach.
Gdy ciśnienie zewnętrzne zaczyna gwałtownie spadać, opisane wyżej procesy zachodzą w sposób odwrotny. Zgodnie z prawem Henry'egoprawem Henry'ego, jeśli ciśnienie gazu nad lustrem płynu zostaje zmniejszone, ilość gazu rozpuszczonego w płynie ulega zmniejszeniu. Nagle spada rozpuszczalność gazów, spada też ciśnienie parcjalneciśnienie parcjalne azotu w pęcherzykach płucnych. Te gazy, które w dużej ilości uwolniły się i rozpuściły w tkankach, wydzielają się teraz w ciele nurka w postaci pęcherzyków. Zbierają się we krwi i tkankach powodując mechaniczne uszkadzania tkanek oraz niszczenie ścian naczyń krwionośnych.
Substancją gromadzącą się w tkankach jest w większości azot, a proces ten nazywa się desaturacjądesaturacją. Czasem pęcherzyki gazu stają się materiałem zatorowym, który zwęża lub zamyka światło naczynia. Jeżeli dochodzi do zamknięcia naczynia, zaburzone są procesy dostarczania do niego tlenu, a co za tym idzie – dochodzi do martwicy tkanek. Jeżeli natomiast powrót do ciśnienia atmosferycznego (dekompresjadekompresja) odbywa się stopniowo, nie obserwuje się żadnych szkodliwych dla organizmu efektów tego procesu.
Słownik
inaczej wieńcowe. Pojawiają się w klatce piersiowej w wyniku zwężenia naczynia wieńcowego, przez które do serca nie może zostać dostarczona odpowiednia ilość krwi
ciśnienie, jakie wywiera dowolny gaz w mieszaninie gazów (na przykład ciśnienie wywoływane przez tlen w atmosferze)
zmiana wartości ciśnienia gazu z wysokiej na niską
wydzielenie się gazu z jego roztworu nasyconego. W medycynie: stan obniżonej saturacji krwi tlenem
inaczej czucie opaczne, nieprawidłowe wrażenia czuciowe w postaci mrowienia, drętwienia, uczucia „przebiegającego prądu”, występujące najczęściej w dłoniach, stopach oraz w okolicy twarzy
prawo określające zależność rozpuszczalności gazu w cieczy od ciśnienia. Rozpuszczalność gazów w cieczach spada wraz ze wzrostem temperatury i obniżaniem ciśnienia, a rośnie wraz z obniżaniem temperatury i wzrostem ciśnienia
zmiana wartości ciśnienia gazu z niskiej na wysoką
nieprzyjemne odczucie skórne wywołujące chęć drapania