Nazwa choroby pochodzi od kesonów: żelbetowych lub stalowych skrzyń o szczelnych ścianach, ale bez dna. Używano ich do prac na głębokościach, np. przy budowie tam i mostów. Opuszczano je na dno, żeby umożliwić ludziom pracę na podłożu. Wysokie ciśnienie wewnątrz zapewniało szczelność i uniemożliwiało napływ wody do skrzyni. W momencie wynurzania dochodziło do gwałtownego spadku ciśnienia oddziałującego na organizm. Wywoływało to wiele niepokojących dolegliwości, które z czasem połączono z właściwą przyczyną.

Choroba kesonowa to zespół objawów o różnym nasileniu, które pojawiają się po narażeniu organizmu na gwałtowną zmianę ciśnienia zewnętrznego z wysokiego na niskie. Objawy mogą wystąpić nawet kilkadziesiąt godzin później.