Przeczytaj
Tropizmy
Tropizmy to ruchy wzrostowe organów roślinnych wywołane działaniem na nie kierunkowych bodźców zewnętrznych, takich jak siła ciążenia, światło, woda, czynniki chemiczne i mechaniczne. Ruchy te są zależne od kierunku działania bodźca i wynikają z nierównomiernego wzrostu komórek po stronie działania bodźca i po stronie przeciwnej, spowodowanego różnicami w stężeniu auksynauksyn.
Podział tropizmów ze względu na kierunek działania bodźca
Tropizm dodatni polega na wyginaniu się organu roślinnego w kierunku działania bodźca, a tropizm ujemny polega na wyginaniu się organu roślinnego przeciwnie do kierunku działania bodźca.
Podział tropizmów ze względu na rodzaj działającego bodźca
Nastie
Nastie to ruchy organów roślin niezależne od kierunków działania bodźca – często następują w efekcie zmiany jego natężenia. Istnieją dwa rodzaje reakcji nastycznych: ruchy wzrostowe, bardzo trwałe, spowodowane różną szybkością wzrostu wydłużeniowego przeciwnych stron organu, i ruchy turgorowe, powodowane zmianami ciśnienia turgorowegociśnienia turgorowego określonych grup komórek – ruchy te mogą być wielokrotnie powtarzane. Wygięcia wzrostowe zachodzą zazwyczaj w organach młodych. Ruchy turgorowe pojawiają się natomiast w starszych organach, po ustaniu wzrostu wydłużeniowego.
Łańcuch reakcji prowadzących do sejsmonastii organów roślinnych na przykładzie mimozy (Mimosa pudica):
Nastie wzrostowe
Nastie turgorowe: podział ze względu na rodzaj bodźca
Przykłady kombinacji różnych typów ruchów roślin
Ruchy autonomiczne
Ruchy autonomiczne to ruchy o mechanizmie zarówno wzrostowym, jak i turgorowym, mniej lub bardziej niezależnym od zmian środowiskowych w cyklu dobowym.
Taksje
Taksje to swobodne ruchy w przestrzeni ukierunkowane odpowiednimi bodźcami (np. światłem, czynnikami chemicznymi). Ruchy takie wykonują gamety paprotników i roślin nagonasiennych oraz organelle - chloroplasty. Taksje nie są specyficzne dla roślin, ruchy te występują także u bakterii, sinic, okrzemek czy wiciowców. Taksje odbywają się w kierunku źródła bodźca – taksja dodatnia lub w kierunku przeciwnym – taksja ujemna. Są dwa sposoby reakcji: fobiczny (fobotaksje) i topiczny (topotaksje).
Taksje: podział ze względu na rodzaj bodźca
Słownik
(gr. auxánō – powoduję wzrost) hormony roślinne (fitohormony) uczestniczące w regulacji wzrostu wydłużeniowego komórek i w ich różnicowaniu; odgrywają decydującą rolę w mechanizmach ruchów wzrostowych
ciśnienie wywierane przez protoplast komórki na ścianę komórkową; fizjologiczny stan wysycenia komórek i tkanek roślinnych wodą, umożliwiający utrzymanie kształtu i określonej pozycji przez roślinę lub niektóre jej organy, niemające dobrze wykształconej podtrzymującej tkanki mechanicznej
(łac. cohaesio – stykanie się) wzajemne przyciąganie się cząsteczek tej samej substancji w wyniku oddziaływań międzycząsteczkowych, tzw. sił Van der Waalsa
wielokomórkowe twory, za pomocą których owadożerne rośliny łowią owady; zwykle zmodyfikowane liście albo ich części; we wszystkich aparatach pułapkowych roślin występują struktury wydzielające enzymy trawiące