Czy Polska może być celem ataku terrorystycznego?

Należy zdać sobie sprawę, co decyduje o tym, że Polska, przynajmniej teoretycznie, może stać się celem ataku terrorystycznegoterroryzmterrorystycznego. Do najistotniejszych tego typu przesłanek należą:

• członkostwo Polski w strukturach NATO i Unii Europejskiej;

• udział w misjach w Iraku i Afganistanie;

• strategiczne partnerstwo ze Stanami Zjednoczonymi;

• współpraca ze Stanami Zjednoczonymi w obszarze możliwej lokalizacji amerykańskich baz wojskowych (tarcza antyrakietowa) na terenie naszego kraju);

• pogłoski o istnieniu na terenie Polski więzień dla terrorystów;

• poprawne stosunki polsko‑izraelskie;

• organizacja prestiżowych wydarzeń o międzynarodowym zasięgu (np. EURO 2012, szczyt klimatyczny COP24 w 2018 r. w Katowicach, szczyt NATO w 2016 r. w Warszawie);

• przebywanie na terenie Polski uchodźców kaukaskich, którzy stanowią podatny grunt dla radykalnych islamistów;

• docieranie do polskiej mniejszości muzułmańskiej przedstawicieli ortodoksyjnych środowisk islamskich.

Ewentualny atak terrorystyczny na Polskę wydaje się prawdopodobny zwłaszcza ze względu na te spośród wyżej wymienionych przesłanek, które związane są z udziałem naszego kraju w międzynarodowej koalicji antyterrorystycznej, oraz wskazujące na nasze strategiczne partnerstwo ze Stanami Zjednoczonymi.

R1KqkOLLPnhkJ

Zdjęcie przedstawia stojący tłum kibiców. Większość z nich ma na szyjach biało‑czerwone szaliki. Część osób ma podniesione do góry ręce.

Czy Polska może być bazą terrorystów?

Odrębną kwestią dotyczącą potencjalnego zagrożenia Polski ze strony międzynarodowego terroryzmu jest wykorzystanie terytorium naszego państwa jako bazy logistycznej służącej do akcji wypadowych skierowanych przeciw innym państwom. Decydują o tym położenie Polski w centrum Europy oraz dogodne i łatwe połączenia komunikacyjne z pozostałymi krajami członkowskimi. Dodatkowym „ułatwieniem” dla terrorystów są:

• dość liberalna polityka wizowa;

• otwartość granic;

• duża liczba zagranicznych inwestycji.

Otwartość ta sprzyja także procesom migracyjnym w postaci napływu ludności arabskiej, wśród której mogą znajdować się osoby powiązane lub sympatyzujące ze środowiskami terrorystycznymi. Te czynniki sprawiają, że rola Polski jako państwa tranzytowegopaństwo tranzytowepaństwa tranzytowego w procederze terrorystycznym jest całkiem realna.

Co może być celem ataku terrorystycznego?

Szczególne znaczenie dla przeciwdziałania zagrożeniom terrorystycznym ma tworzenie i aktualizacja listy potencjalnych celów ataków terrorystycznych. Do miejsc takich należą przede wszystkim:

Są to miejsca ważne z uwagi na rolę, jaką odgrywają w systemie funkcjonowania państwa i jego obywateli. Z drugiej zaś strony charakteryzują się występowaniem dużych skupisk ludzi (pracownicy tychże instytucji i petenci), pozwalając terrorystom na uzyskanie efektu zastraszenia społeczeństwa dużą liczbą ofiar i znacznymi stratami, powstałymi w wyniku zamachu. Do takich instytucji i miejsc można choćby zaliczyć wszelkiego rodzaju urzędy, szpitale, lotniska, stacje paliw, szkoły, kościoły itd.

Obserwuje się następującą ogólnoświatową tendencję dotyczącą zamachów terrorystycznych: rzadziej przeprowadza się zamachy na cele tzw. twarde (o ograniczonym dostępie i dobrze chronione, np. urzędy państwowe), a częściej na tzw. cele miękkie (obiekty słabo chronione, duże skupiska osób, np. msze czy koncerty). Powodem jest z jednej strony to, że cele twarde są trudniej dostępne dla terrorystów, najczęściej posiadają własne systemy ochrony, strażników itp. Z drugiej zaś strony atak terrorystyczny wymierzony w duże skupiska ludności pociąga za sobą znaczną liczbę ofiar, więc agresorzy osiągają efekt medialny, oddziałują na psychikę, wywołują strach.

Za miękkie cele ataków terrorystycznych uznaje się przede wszystkim kościoły i miejsca kultu religijnego. Są to w większości obiekty niechronione przez żadne służby, każdy ma do nich swobodny dostęp i bez ograniczeń może poruszać się w ich obrębie. Duża liczba wiernych w trakcie nabożeństw i świąt jest dodatkowym argumentem przemawiającym za wyborem takiego obiektu na cel zamachu. Ponadto atak miałby symboliczny charakter, gdyż radykałowie islamscy są wrogo nastawieni do religii katolickiej (wojna z niewiernymi).

RS4onWjCYmMtl

Zdjęcie przedstawia dwóch policjantów w czarnych mundurach i kaskach na głowach i goglach, którzy forsują okno. Jeden z mężczyzn rozbija szybę dużym młotem, drugi mężczyzna celuje z karabinu maszynowego do wnętrza pomieszczenia.

Jak Polska jest przygotowana na wypadek ataku?

Z powyższych rozważań wynika, że zarówno organy kierownicze państwa, jak i społeczeństwo polskie nie powinny bagatelizować potencjalnych zagrożeń ze strony międzynarodowego terroryzmuterroryzm międzynarodowymiędzynarodowego terroryzmu. Szczególną rolę w kształtowaniu świadomości w tej materii odgrywa szeroko pojęta edukacja przygotowująca ludność na wypadek ataku terrorystów. Istotne są także: stabilizacja nastrojów społecznych, wskazywanie dzięki edukacji, że najistotniejszym elementem po zamachu jest zachowanie rozsądku i spokoju, podporządkowanie się istniejącym procedurom, nieuleganie panice, współpraca z wyspecjalizowanymi jednostkami, wzajemna pomoc międzyludzka. Ważne jest, aby edukacja ta prowadzona była na wszystkich szczeblach polskiego systemu nauczania.

Poziomy systemu antyterrorystycznego

Fazy działań antyterrorystycznych

Polska nigdy jeszcze nie doświadczyła ataku ze strony ugrupowań terrorystycznych, zatem trudno określić, jak zachowałoby się społeczeństwo w obliczu takiego zagrożenia. Nie da się także przewidzieć, w jakim stopniu sprawdziłyby się wypracowane dotychczas metody i procedury postępowania w sytuacjach kryzysowych. Niemniej procedury te muszą być gotowe na wypadek pojawienia się zagrożenia. Potrzebne są także wyspecjalizowane służby odpowiedzialne za nasze bezpieczeństwo, korzystające z własnych i międzynarodowych doświadczeń.

Słownik