Kazania gnieźnieńskie to zbiór składający się ze 103 kazań łacińskich i 10 polskich. Łacińskie kazania wygłaszano po polsku. Należą one przeważnie do kazań uczonych – ich tematyka pochodzi z Pisma św. Autorem znacznej liczby tych tekstów był prawdopodobnie zakonnik z zakonu św. Dominika.

RLdP9z1TOMz4D

Zdjęcie przedstawia rzeźbę mężczyzny w długiej szacie. Mężczyzna trzyma uniesioną ku górze prawą dłoń, w geście błogosławieństwa. Pod lewą pachą trzyma kulę.

Kazania sejmowe zostały po raz pierwszy wydane w 1597 roku wraz z drugim wydaniem Kazań na niedziele i święta całego roku autorstwa Piotra Skargi. W rozwoju kazania tematycznego szczególną rolę odegrał okres renesansu, to wtedy zaczęto w kazaniach poruszać nie tylko problematykę dogmatyczno—moralną, ściśle związaną z religią, ale i zagadnienia z życia świeckiego, w tym także polityczne, do których zaliczano zarówno te związane z życiem politycznym sensu stricto, jak i kwestie społeczne czy wyznaniowe. W rozwoju kazania tematycznego szczególną rolę odegrał okres renesansu, to wtedy zaczęto w kazaniach poruszać nie tylko problematykę dogmatyczno—moralną, ściśle związaną z religią, ale i zagadnienia z życia świeckiego, w tym także polityczne, do których zaliczano zarówno te związane z życiem politycznym sensu stricto, jak i kwestie społeczne czy wyznaniowe. W ten sposób ukształtowało się kazanie polityczne, którego podstawowym wyróżnikiem gatunkowym jest poruszana w nim tematyka. Za najwybitniejszego polskiego twórcę dziel należących do tego gatunku uznaje się Piotra Skargę, okrzykniętego zarówno przez współczesnych, jak i potomnych jednym z najwybitniejszych kaznodziejów epoki. Stworzone przez niego pisane zbiory kazań przez wieki spotykały się z wielkim zainteresowaniem duchownych i świeckich, a jego Kazania sejmowe uznano za najwybitniejsze osiągnięcie kaznodziejstwa politycznego, uznawać je więc można za wzorzec gatunkowy, punkt odniesienia dla badań nad dziełami tego typu. Ich forma jest tym ciekawsza, że składają się one także na zwarty zespól utworów o przemyślanej kompozycji całości, którą Mirosław Korolko uznał za swoiście hybrydyczną i określił jako dzieło na pograniczu kazania i traktatu politycznego. Informacje na podstawie materiału Patrycji Potoniec Obrazowanie w kazaniach politycznych (od Skargi do Starowolskiego)

RF1irKk2vSztR

Zdjęcie przedstawia stronę tytułową starej książki. Tekst jest zapisany w języku polskim.

Współcześnie kazania nadal są gatunkiem żywym. Przykładami są m.in. teksty Karola Wojtyły Znak sprzeciwu (1980) czy zbiór filozofa Leszka Kołakowskiego Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań (1982). Teksty te obejmują różnorodną tematykę: od dylematów filozoficznych, przez formułowanie postulatów społecznych, po odniesienia do bieżącej polityki. Homilia jako nowoczesny typ przepowiadania zrodziła się w wyniku odnowy Kościoła, połączonej przede wszystkim z postulatami Soboru Watykańskiego II.
Współcześnie kazania wygłaszane są również jako homilie podczas mszy św.. Ich celem jest najczęściej przekonywanie odbiorców do zmiany zachowań.
W odróżnieniu od dawnych kazań homilia przypomina bardziej przyjacielską rozmowę (choć jest monologiem), która ma za zadanie dowartościować słuchacza. W tekście kaznodziejskim komunikatywność nasila się głównie poprzez aktualność treści i języka przekazu oraz przez podkreślanie wspólnej wiedzy posiadanej przez kaznodzieję i słuchaczy.

R32Uh1f8VNCrL

Zdjęcie przedstawia starszego mężczyznę o szczupłej, pociągłej twarzy. Mężczyzna ma duży nos i wysokie czoło. Jego oczy są głęboko osadzone. Mężczyzna ma krótkie, proste włosy. Ubrany jest w garnitur, koszulę i krawat.