Gamedev

Branża producentów gier komputerowych, tzw. gamedev w Polsce w ostatnich latach bardzo się rozwinęła i przynosi spore zyski. Według raportu The Game Industry of Poland 2021:

RR82SyaccHqsB

Ilustracja

Początki polskich gier komputerowych

Polska branża gier nie zaczyna się oczywiście od „Wiedźmina”. Ten sektor rozrywki ma już w naszym kraju ponad trzy dekady. Tak naprawdę pierwszych polskich gier komputerowych można wymienić kilka – i najwcześniejsze z nich to jeszcze przełom lat 50. i 60. XX wieku! Jak podaje w książce Nie tylko Wiedźmin Marcin Kosman:

Takich eksperymentów było kilka – w 1962 roku w Zakładach Elektronicznych Elwro inż. Witold Podgórski stworzył grę „Marienbad” na komputerze Odra 1003. Oczywiście te przykłady to nie faktyczne komercyjne gry komputerowe, gdyż na to było zdecydowanie za wcześnie – nie było wszak komputerów stacjonarnych i konsumenckich, a jedynie maszyny w wyspecjalizowanych laboratoriach.

Pierwsze polskie gry komputerowe powstawały w połowie lat 80. ubiegłego wieku i były najczęściej „mocno inspirowane” produkcjami zachodnimi – tak było w przypadku gry „Najeźdźcy z Kosmosu” Andrzeja Pustówki, która wzorowana była na kultowym „Space Invaders”. Polacy stworzyli też kilka mutacji tzw. węża (gry, w której wąż rośnie przez pożeranie kropek), ale pierwszą komercyjną grą komputerową, czyli taką, która powstała z myślą o zarobku, najprawdopodobniej była „Puszka Pandory” Marcina Borkowskiego, późniejszego redaktora naczelnego czasopisma o grach „Top Secret”. Gra również ma mocne inspiracje, ale literackie - autor wzorował się na opowiadaniu Marka Baranieckiego „Głowa Kasandry”.

RFSqQ6hzAyWQu

Ilustracja

Innym przykładem wczesnej polskiej gry komputerowej jest produkcja „Robbo” autorstwa Janusza Pelca, wydana przez firmę L.K. Avalon, znane z takich późniejszych polskich gier, jak „A.D. 2044”, „Kajko i Kokosz” czy „Sołtys” – te ostatnie to popularny niegdyś gatunek „point&clickpoint and clickpoint&click”. „Robbo” pojawił się, jak wiele innych polskich produkcji pokroju „Mieczy Valdgira” (powstały dwie części tej gry), na komputery Atari XL/XE. Polacy w tamtym czasie tworzyli również gry na inne platformy, nie tylko komputery osobiste. Niezwykle popularnymi sprzętami, do pewnego czasu, były właśnie Atari czy Commodore 64, a później Amiga 500.

Dopiero jednak w latach 90. rozpoczęła się realna aktywność firm, które – w niektórych przypadkach – istnieją do dziś. Takim przykładem może być Techland, który spośród innych spółek powstających zaraz po transformacji ustrojowej, nadal wydaje gry. Techland, jako pierwszą, jeszcze nie swoją produkcję, zaprezentował w 1995 roku „Prawo krwi”, bijatykę chodzoną (beat’em upbeat’em upbeat’em up) osadzoną w Polsce. Oprócz Techlandu i wspomnianego już L.K. Avalon w Polsce w tych latach tworzyły też takie spółki jak ASF czy Mirage, a także Metropolis Software House, znane z innej kultowej polskiej gry „Tajemnica statuetki”. Jej współtwórca, Adrian Chmielarz, to też osoba, która do dziś prężnie działa w polskiej branży – poza „Tajemnicą statuetki” ma na koncie m.in. „Teenagenta”, „Gorky 17”, a także, już pod barwami studia People Can Fly, „Painkiller” oraz „Bulletstorm”. Jego ostatnie dokonania to gra zrealizowana metodą fotogrametrii, „Zaginięcie Ethana Cartera”, którą stworzył w studiu The Astronauts.

Najwięksi rynkowi gracze w Polsce

Obecnie polski rynek gier jest już bardzo duży i możemy wymienić w jego ramach kilka firm, które tworzą produkcje uznane na całym świecie. To przede wszystkim studio CD Projekt RED wyrosłe z rodzimego dystrybutora CD Projekt. Choć CD Projekt (RED) rozpoczął skromnie od gry „Wiedźmin”, szybko zdobyła ona ogromną popularność w Europie. Zachęceni sukcesem Polacy wydali najpierw drugą odsłonę („Zabójcy królów”), a następnie – chyba najbardziej uznaną, i to na całym świecie – produkcję „Wiedźmin 3: Dziki Gon”. Obecnie uniwersum z Geraltem z Rivii w roli głównej to nie tylko trzy duże gry cRPGcRPGcRPG, ale i gra karciana osadzona w tym samym świecie, a nawet produkcja mobilna podobna do niezwykle popularnego „Pokemon GO”.

Ostatnią produkcją CD Projektu był – również znany na całym świecie, choć także ze względu na problemy z wydajnością – „Cyberpunk 2077” osadzony w zupełnie innym uniwersum świata przyszłości, wielkich korporacji oraz walk w mieście.

RlJcbotW4nrAA

Logo firmy CD Projekt

Druga firma utrzymująca się do dziś z topowych gier to Techland, który zaczynał dość skromnie, ale po kilku produkcjach wyrósł na kolejnego potentata gier. Obecnie w katalogu Techlandu znajdziemy nie tylko starą strzelankę „Chrome” i serię „Call of Juarez”, ale również kilka gier spod znaku „Dead Island”, a także dwie części „Dying Light” – te produkcje osadzone są w popularnym nurcie apokalipsy zombie.

Oprócz Techlandu przez długi czas zauważalnym studiem było CI Games (wcześniej: City Interactive), które nie miało jednak zbyt dobrej prasy ze względu na to, że wielu recenzentów i krytyków zarzucało warszawskiej firmie tworzenie gier taśmowo i bez zwracania uwagi na jakość. CI Games ma na koncie takie produkcje FPSFPSFPS, jak „Terrorist Takedown”, „Mortyr” czy „Rajd na Berlin: Cień Stalingradu”. Po długim okresie sprzedawania tanich produkcji tego typu firma zaczęła też inwestować w gry o nieco większej wartości produkcyjnej, czyli serię „Sniper Ghost Warrior”, a także grę podobną do uznanej serii „Dark Souls”, czyli „Lords of the Fallen” (stworzoną wspólnie przez CI Games oraz niemieckie studio Deck 13).

Obecnie w Polsce, poza największymi potentatami rynku, działa też niezwykle dużo mniejszych lub większych studiów developerskich, które można określić mianem indieindieindie. Warto tu jednak zauważyć, że często studia niezależne po wydaniu ciekawych czy popularnych gier zaczynają wchodzić głębiej w rynek wydawniczy i nazywanie ich „indie” przestaje być uprawnione. Wśród nich poczesne miejsce zajmuje 11 bit Studios, które zaczynało bardzo skromnie, a obecnie stoi za takimi produkcjami, jak „Frostpunk” czy wpisana na listę lektur nieobowiązkowych gra „This war of mine”. Ta ostatnia to niezwykle przejmująca opowieść o życiu cywili podczas wojny. Gra została doceniona zresztą nie tylko przez Polskę, ale zyskała również uznanie na całym świecie. Inne takie studia to np. The Farm 51 („NecroVision”, „Chernobylite”) czy Blobber Team („Basement Crawl”, „Observer”, „The Medium”), które również rozpoczynały od małych produkcji, a obecnie stanowią ważnych graczy na rynku komputerowej rozrywki.

Słownik