Na czym opiera się prognoza?

Wiesz już z pewnością, że warunki pogodowe panujące na zewnątrz można określić za pomocą temperatury powietrza, ciśnienia atmosferycznego, wilgotności powietrza, siły wiatru, zachmurzenia, usłonecznienia oraz opadów. Stały pomiar tych parametrów oraz analiza zależności, jakie zachodzą między nimi, pozwalają na prognozowanie pogody.

Pogoda – chwilowy stan atmosfery w danym miejscu o danym czasie, określony zespołem elementów i zjawisk meteorologicznych.

Na czym polega prognoza pogody?

Synoptyka jest działem meteorologii zajmującym się prognozowaniem pogody, czego podstawą są obserwacje i pomiary meteorologiczne. Działania te prowadzi się nie tylko na stacjach meteorologicznychstacja meteorologicznastacjach meteorologicznych, ale i za pomocą satelitów meteorologicznych oraz na posterunkach meteorologicznych.

Aby ujednolicić prace meteorologiczne na całym świecie, zasady obserwacji w każdym kraju są takie same. Określa je ściśle Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO), będąca agendą ONZ. W Polsce badaniem pogody zajmuje się Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW), który dysponuje stacjami i posterunkami meteorologicznymi.

Prognozowanie polega na przetwarzaniu danych opartych na aktualnym stanie pogody oraz na analizie warunków występujących w przeszłości. Mając precyzyjne dane na temat przeszłych stanów pogody w określonych warunkach, można stwierdzić, że w identycznych warunkach pogoda rozwinie się podobnie. Im więcej podobieństw między warunkami z przeszłości, tym bardziej prawdopodobna prognoza pogody. Należy pamiętać, że prognoza pogody opiera się jedynie na prawdopodobieństwie powtórzenia zjawiska. Zatem każda prognoza wybiegająca dalej w przyszłość będzie mniej trafna.

Jak wygląda stacja pomiarowa?

RvLIIqnWTQTyt

Na zdjęciu znajduje się tak zwany ogórek meteorologiczny. Jest to płaski teren pokryty równo przyciętą trawą, w kolorze zielono-pomarańczowym. Widoczne są wybrukowane kostką ścieżki pomiędzy urządzeniami pomiarowymi. Z przodu zdjęcia znajduje się stojąca na czterech pionowych długich nogach budka z drzwiczkami i ściankami o wyglądzie żaluzji. Budka ma płaski, lekko pochylony ku tyłowi dach. Do budki prowadzą małe schodki metalowe. nieco dalej widać drugą taką budkę. Po prawej nisko przy ścieżce widoczne jest nieduże inne urządzenie pomiarowe w postaci małych elementów umieszczonych bezpośrednio na ziemi. Jeszcze dalej widać wysoką metalową wieżyczkę.

Stacja meteorologiczna to miejsce, gdzie przeprowadzane są pomiary. Składa się najczęściej z klatki meteorologicznej oraz ogródka meteorologicznego, w którym są rozmieszczone przyrządy pomiarowe.

Pomiary wykonywane na stacji meteorologicznej:

• temperatura powietrza na wysokości: 5 cm i 2 m nad poziomem gruntu,

• temperatura gruntu na głębokości 5, 10, 20 i 50 cm poniżej poziomu gruntu,

• wilgotność powietrza na wysokości 2 m nad poziomem gruntu,

• ciśnienie atmosferyczne,

• wielkość opadu atmosferycznego,

• kierunek i prędkość wiatru,

• zachmurzenie,

• usłonecznienie.

Pomiary na stacji meteorologicznej ze względu na potrzebę analizy i porównania wyników wykonuje się o stałej porze, osiem razy na dobę: o 3:00, 6:00, 9:00, 12:00, 15:00, 18:00, 21:00 i 24:00 UTC. W niektórych stacjach pomiary prowadzi się co godzinę. Na posterunkach meteorologicznych wykonywane są pomiary trzy razy na dobę, o godzinach: 9:00, 15:00 i 21:00 UTC. Dane uzyskiwane w tych miejscach przekazywane są do biur prognozy pogody, gdzie są przetwarzane i poddawane analizie. Zdjęcia satelitarne ukazują układy frontów atmosferycznychfront atmosferycznyfrontów atmosferycznych , zasięg mas powietrza oraz stan zachmurzenia i pokrywę śnieżną. Niektóre, bardziej specjalistyczne zdjęcia pozwalają na określenie temperatury powietrza czy wysokości fal oceanicznych.

R1TxL7Glbcr4E

Zdjęcie satelitarne obszaru morza w pobliżu Florydy i Kuby. Na zdjęciu widoczne są formacje chmur. W części morza na północ od Kuby, a na wschód od Florydy znajduje się duży biały wir. Jest to huragan Dorian.

Mapa synoptyczna podstawą prognozy pogody

Podstawą do określenia tego, jaka będzie pogoda w danym miejscu, jest mapa synoptyczna, dla której źródłem informacji są wyniki pomiarowe prowadzone na stacjach. Na tych mapach przedstawione są: fronty atmosferyczne, ciśnienie atmosferyczne, kierunek i siła wiatru, masy powietrza oraz zachmurzenie i opady atmosferyczne. Analiza takiej mapy umożliwia prognozę pogody na najbliższy czas. Często stosuje się uproszczone mapy prognozy pogody, przygotowane na potrzeby mediów, które są bardziej czytelne dla odbiorców niebędących specjalistami w dziedzinie meteorologii.

R6w7IPh8M3dIN

Na ilustracji na mapie Polski umieszczono w kilku miejscach symboliczne oznaczenia pogody, Nad Wrocławiem i nad Krakowem umieszczono chmurę z trzema kroplami wody pod nią. Na zachód od Gdańska na takiej samej chmurze dodano symbol słońca. Nad Warszawą umieszczono zwykłą chmurę. Nad Szczecinem dodano chmurę z symbolem słońca, nad Rzeszowem słońce z chmurami po bokach, a na zachód od Suwałk - symbol słońca. W różnych miejscach Polski zaznaczono dużymi liczbami temperatury - od 25 do 31. Duże, krótkie niebieskie strzałki umieszczone od południowego zachodu i od wschodu symbolizują kierunki wiatru.

Analizując mapę synoptyczną, można zauważyć prawidłowości pozwalające na określenie stanów pogody:

• spadek ciśnienia atmosferycznego może oznaczać opady deszczu i silny wiatr,

• wzrost ciśnienia może oznaczać poprawę pogody.

Miejsca, w których przechodzą fronty atmosferyczne, oznaczają zmianę pogody w zależności od charakteru frontu. Front chłodny może oznaczać przejście gwałtownych zjawisk (burze, gradobicia), front ciepły może powodować długotrwałe deszcze, natomiast zokludowany (będący kombinacją frontu chłodnego i ciepłego) może prowadzić do opadów atmosferycznych i burz.

Słownik