Wykres pierścieniowy. Lista elementów:

• pszenica; Wartość: 22,6; Udział procentowy: 22,38%
• żyto; Wartość: 8,4; Udział procentowy: 8,32%
• pszenżyto; Wartość: 12,1; Udział procentowy: 11,98%
• jęczmień; Wartość: 9,1; Udział procentowy: 9,01%
• owies; Wartość: 4,7; Udział procentowy: 4,65%
• kukurydza; Wartość: 6; Udział procentowy: 5,94%
• ziemniaki; Wartość: 2,7; Udział procentowy: 2,67%
• strączkowe; Wartość: 2,4; Udział procentowy: 2,38%
• warzywa; Wartość: 1,5; Udział procentowy: 1,49%
• truskawki i inne; Wartość: 0,5; Udział procentowy: 0,5%
• buraki; Wartość: 2; Udział procentowy: 1,98%
• rzepak i rzepik; Wartość: 9,1; Udział procentowy: 9,01%
• przemysłowe pozostałe; Wartość: 0,2; Udział procentowy: 0,2%
• pastewne; Wartość: 10,2; Udział procentowy: 10,1%
• pozostałe; Wartość: 9,5; Udział procentowy: 9,41%

Zboża Grupa ta stanowi około ¾ powierzchni zasiewów. W Polsce w 2010 r. było to 73,3%, a w 2018 r. powierzchnia zasiewów wynosiła już 62,9%. Najwyższe odsetki powierzchni zbóż w ogólnej powierzchni zasiewów występują w powiatach wschodniej i środkowej części Polski (nawet powyżej 85%). Powierzchnia zbóż nieustannie się zwiększa ze względu na wzrost znaczenia tej grupy roślin jako paszy dla zwierząt oraz częstego zasiewania zbożami terenów dawnych PGR-ów. W naszym kraju występują także relatywnie dobre warunki glebowe do ich uprawy. Wyróżnia się zboża jare oraz ozime. Pierwsze z nich wysiewa się wczesną wiosną, natomiast drugie z nich sieje się jesienią. Po wykiełkowaniu i wzroście przechodzą one w stan wegetatywny, a następnie kwitną i dojrzewają w następnym roku kalendarzowym.

Pszenica

Najważniejszym zbożem w Polsce jest pszenica, stanowiąca nawet 22% powierzchni zasiewów. Jest rośliną bardzo wymagającą, dlatego też największe odsetki tego wskaźnika występują w powiatach o bardzo dobrych i dobrych warunkach przyrodniczych rozwoju rolnictwa. W układzie województw najwyższymi wartościami odznaczają się: dolnośląskie, opolskie i podkarpackie.

Żyto

Żyto jest zbożem mniej wymagającym i może być uprawiane na słabszych glebach. Cechuje się odpornością na niesprzyjający, chłodniejszy klimat i choroby, w związku z czym często występuje w górach. Powierzchnia jego zasiewów jest około dwukrotnie mniejsza niż w przypadku pszenicy – jego udział w powierzchni zasiewów wynosił w 2018 r. nieco ponad 8%. Najwyższymi wskaźnikami odznaczają się powiaty położone w obrębie słabszych warunków przyrodniczych (przeciwnie niż w przypadku pszenicy). Zboże to ma największe znaczenie w województwach: mazowieckim, łódzkim i lubuskim.

Z tej samej ilości ziarna z pszenicy uzyskuje się więcej mąki niż z żyta. Ponadto mąka pszenna jest lepiej strawna i ma więcej białka. Pszenżyto jest krzyżówką pszenicy i żyta. W związku z tym charakteryzuje się mniejszymi wymaganiami glebowo-klimatycznymi niż pszenica i jednocześnie lepszymi wartościami odżywczymi od żyta. Największym jego producentem jest Polska. Warto jeszcze wspomnieć, że w naszym kraju została wyhodowana najbardziej rozpowszechniona na świecie odmiana tego zboża.

Jęczmień

Podobnymi wymaganiami do pszenicy odznacza się jęczmień. Powierzchnia jego zasiewów w Polsce wynosiła w 2018 r. 9% ogólnej powierzchni zasiewów. Ze względu na swoje wymagania częściej spotyka się go na obszarach o wysokich wartościach wskaźnika jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Spośród wszystkich województw, największe znaczenie ma on w województwie świętokrzyskim.

Owies

Na najsłabszych glebach uprawiany jest owies. Roślinie tej nie przeszkadza krótki okres wegetacyjny oraz obfite opady, stąd największymi odsetkami tego zboża w powierzchni zasiewów cechują się: obszary górskie, Mazowsze i Podlasie. Udział ten średnio w Polsce wynosił w 2018 r. ok. 4,7%.

Kukurydza

Z roku na rok coraz większego znaczenia nabiera w Polsce uprawa kukurydzy na ziarno. Jest ona możliwa dzięki pozyskaniu odmian przystosowanych do siania w strefie umiarkowanej. Wymaga ona bowiem żyznych gleb oraz długiego okresu wegetacyjnego. Dlatego też największym jej udziałem w strukturze zasiewów odznacza się województwo dolnośląskie i opolskie, a także inne obszary naszego kraju charakteryzujące się dobrymi uwarunkowaniami przyrodniczymi do rozwoju rolnictwa. Natomiast średnia powierzchnia jej zasiewów w naszym kraju wynosiła w 2018 r. 5,9% ogólnej powierzchni zasiewów., Rośliny alimentacyjne Rośliny alimentacyjne są to rośliny jadalne spożywane przez człowieka (za wyjątkiem zbóż). Udział ich w powierzchni ogólnej zasiewów wynosił w 2010 r. 5,9% a w 2018 r. już około 7,1%. Ich uprawa koncentruje się głównie na południu i południowym wschodzie kraju. Duże znaczenie mają także w centralnej części Mazowsza. W obrębie tej grupy wyróżnić można: rośliny okopowe, rośliny strączkowe, warzywa oraz uprawy owoców (niebędących sadami – głównie truskawki).

Rośliny okopowe

Zasadniczą rośliną okopową w naszym kraju są ziemniaki. Uprawia się je na glebach lekkich, średnich oraz dobrych. Udział tej rośliny w powierzchni zasiewów wynosił w Polsce w 2018 r. około 4%. Największymi odsetkami charakteryzują się powiaty położone w województwie małopolskim, podkarpackim i świętokrzyskim, a także częściowo w łódzkim i mazowieckim – w rejonie Warszawy. Ziemniaki wymagają dużych nakładów pracy, zatem ich uprawa związana jest z dużymi zasobami kapitału ludzkiego w sektorze rolniczym.

Rośliny strączkowe

Rośliny strączkowe stanowią szczególnie ważną grupę roślin uprawnych – cechują się bowiem wysoką wartością biologiczną – ich nasiona i zielonki (części zielone) wyróżniają się bardzo dużym udziałem białka, mają także zdolność wiązania wolnego azotu z atmosfery. Pomimo takich walorów nie stanowią znaczącego elementu w strukturze produkcji polowej – w 2010 r. obejmowały zaledwie 0,4% powierzchni zasiewów. Największe znaczenie mają w województwie lubelskim (Grzęda Sokalska) oraz świętokrzyskim (Wyżyna Sandomierska). Do roślin tych zalicza się m.in.: groch, fasolę i bób.

Rośliny warzywne
Głównymi warzywami uprawianymi w Polsce są: kapusta, cebula, marchew, buraki ćwikłowe, ogórki, pomidory i kalafiory. Produkcja warzywnicza skoncentrowana jest głównie w rejonie dużych miast (głównie Warszawy, Krakowa i Gdańska). Udział ich w powierzchni zasiewów wynosił w 2010 roku 1-2%. Najbardziej na tym tle wyróżnia się woj. małopolskie (Wyżyna Miechowska).

Truskawki, poziomki i inne rośliny uprawne

Ostatnią kategorią roślin alimentacyjnych są truskawki, poziomki i inne rośliny uprawne. Ich udział w powierzchni zasiewów wynosił w Polsce w 2010 roku niecałe 0,5%, a w 2018 troszkę powyżej 0,5% Skoncentrowane są one głównie w woj. mazowieckim (rejon Sochaczewa, Płońska i Grójca) oraz woj. świętokrzyskim. Są to również jedne ze znaczących regionów sadowniczych w naszym kraju., Rośliny przemysłowe Rośliny przemysłowe dostarczają surowców do przemysłu rolno-spożywczego. W tej grupie wyróżnia się rośliny: oleiste, cukrodajne, włókniste oraz specjalne. W 2010 roku rośliny przemysłowe zajmowały 1211 tyś. ha a w 2018 roku 1149 tyś. ha powierzchni zasiewów. Dominują w części zachodniej i północnej kraju, a szczególnie dużymi odsetkami odznaczają się woj. dolnośląskie i opolskie. Ich uprawa związana jest ze stosowaniem odpowiednich zabiegów agrotechnicznych. Ponadto wymagają dobrych warunków klimatyczno-glebowych. W latach 90. powierzchnia zasiewów roślin przemysłowych zmniejszyła się – ze względu na trudną sytuację gospodarczą w Polsce. W wyniku transformacji ustrojowej upadły zakłady przemysłowe, które przetwarzały te surowce. Od 2010 roku w Polsce powierzchnia upraw roślin przemysłowych utrzymuje się na podobnym poziomie. Powierzchnia zasiewów tych roślin w ostatnim dziesięcioleciu najniżej plasowała się na poziomie 1080 tyś ha w 2016 roku, w 2018 powierzchnia zasiewu tych roślin wynosiła 1149 tyś ha.

Rośliny oleiste

Głównymi roślinami oleistymi w naszym kraju są rzepak i rzepik. Uprawiane są one na glebach żyznych i zasobnych w wilgoć. Ponadto do ich zbioru potrzebne są specjalne maszyny, na które mogą sobie pozwolić gospodarstwa o dużej powierzchni. Dlatego też uprawy te koncentrują się na zachodzi i na północy kraju. Średnio w kraju udział ich w powierzchni ogółem wynosił w 2018 roku ok. 9%. Pozostałe rośliny oleiste (słonecznik, gorczyca i mak) mają marginalne znaczenie.

Rośliny cukrodajne

Główną rośliną cukrodajną w Polsce jest burak cukrowy. Jego uprawa stanowiła w 2018 roku 2% powierzchni Polski. Z uwagi na duże wymagania glebowe i klimatyczne, potrzebę intensywnego nasłonecznienia w okresie dojrzewania, dużą pracochłonność, chemizację i stosowanie zabiegów agrotechnicznych, roślina ta uprawiana jest przede wszystkim: na Kujawach, Lubelszczyźnie, Żuławach Wiślanych, w Wielkopolsce, na Równinie Pyrzyckiej i Dolnym Śląsku. Ze względu na reformę rynku cukrowego w Unii Europejskiej w ostatnich czasach powierzchnia zasiewów systematycznie maleje.

Rośliny włókniste

Do roślin włóknistych zalicza się przede wszystkim len i konopie. Ich uprawa w Polsce ma jednak marginalne znaczenie i większe odsetki tych roślin w powierzchni zasiewów występują w niektórych powiatach województwa lubelskiego, lubuskiego i dolnośląskiego.

Rośliny specjalne

Ostatnią kategorią roślin przemysłowych są tzw. rośliny specjalne. Zalicza się do nich m.in. tytoń, chmiel, przyprawy i zioła. W Polsce ich udział w powierzchni zasiewów wynosił w 2010 roku niemal 0,2%. Szczególnie dużym odsetkiem odznacza się Lubelszczyzna., Rośliny pastewne Ostatnią analizowaną grupę stanowią rośliny pastewne, które są pożywieniem dla zwierząt. GUS wyróżnia wśród nich m.in.: kukurydzę na paszę, rośliny okopowe pastewne, motylkowe pastewne i jednoroczne pastewne. Jest to kategoria umowna, ponieważ nie uwzględnia zbóż i ziemniaków stanowiących ważny komponent w wyżywieniu inwentarza. Największe znaczenie wśród nich mają koniczyna i lucerna – ze względu na dużą zawartość białka oraz wpływa na polepszenie jakości gleby. Odsetek zasiewów roślin pastewnych w powierzchni ogólnej zasiewów w Polsce wynosił w 2018 roku ponad 10%. Największe znaczenie mają one w woj. podlaskim oraz powiatach woj. mazowieckiego i warmińsko-mazurskiego, które z nim sąsiadują - są to obszary o dużej obsadzie bydła.