Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

O autorach

R2xialBB7T7WR1
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Tadeusz Peiper urodził się w 1891 roku w Podgórzu, które kilkanaście lat później zostało włączone do Krakowa. Pochodził z inteligenckiej rodziny. W 1909 roku ukończył gimnazjum im. Sobieskiego. Następnie studiował filozofię i prawo, ale studiów nie ukończył. Gdy wybuchła I wojna światowa, przebywał w Paryżu. W latach 1915–1920 mieszkał w Hiszpanii. Kontakty z madryckim środowiskiem artystycznym mocno wpłynęły na jego poglądy i twórczość.

W 1921 roku Peiper wrócił do Polski i rok później zaczął wydawać jedno z najważniejszych czasopism literackich XX‑lecia międzywojennego „Zwrotnicę”. Pismo wychodziło w latach 1922‑1923 oraz 1926‑1927. Przerwa w ukazywaniu się „Zwrotnicy” została przez niego wykorzystana na publikację dwóch tomów poetyckich, A oraz Żywe linie, a także dramatu Szósta! Szósta. W 1929 wydał jeszcze tomik Raz oraz zbiór artykułów Tędy.

W latach 30. mieszkał w Krakowie, dużo drukował, ale nie brał już udziału w działaniach żadnej z grup poetyckich. Po rozpoczęciu II wojny światowej wyjechał za granicę. Po wojnie wrócił do Polski. Zaczął współpracę z pismami, w których drukował recenzje teatralne i filmowe, natomiast jego własne utwory były coraz częściej odsyłane przez wydawnictwa. Udało mu się jeszcze wydać powieść Krzysztof Kolumb odkrywca. Od 1957 roku przestał publikować, choć wciąż wiele pisał. Zmarł na zapalenie płuc 10 listopada 1969 roku.

RpYHT4CpLvBAh1
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Julian Przyboś urodził się na Podkarpaciu w Gwoźnicy Dolnej w 1901 roku. Jako jedenastoletni chłopiec rozpoczął naukę w jednym z rzeszowskich gimnazjów. Podczas nauki ukończonej maturą w 1920 roku miał styczność z literaturą socjalistyczną i anarchistyczną, które wpłynęły na jego twórczość.  Debiutował w 1917 roku. Pod koniec I wojny  światowej wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. Brał udział w wojnie polsko‑bolszewickiej. W latach 1920‑1923 studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim, którą ukończył, nie uzyskawszy dyplomu. W 1923 roku rozpoczął współpracę ze „Zwrotnicą”, a dwa lata później ogłosił pierwszy tomik wierszy - Śruby. Pracował jako nauczyciel aż do wybuchu II wojny światowej. Uciekł do Lwowa zajętego przez Armię Radziecką i podjął pracę w Bibliotece Ossolineum. Po wkroczeniu hitlerowców do miasta został aresztowany pod zarzutem współpracy z NKWDNKWDNKWD. Gdy zwolniono go z aresztu, przedostał się do Gwoźnicy, gdzie pracował na roli i pisał wiersze. Po wojnie poeta wstąpił do PZPRPZPRPZPR i udzielał się w życiu politycznym kraju. Ograniczył działalność pisarską, którą wznowił dopiero po przełomie październikowym. W latach 60. był inicjatorem polemik z młodymi twórcami - został mentorem, a następnie krytykiem Tadeusza Różewicza. Zmarł w Warszawie 6 października 1970 roku na sali obrad podczas dyskusji II Międzynarodowego Zjazdu Tłumaczy Literatury Polskiej.

PZPR
NKWD

Poetyka Awangardy Krakowskiej

RAqcAT7nx2vNZ1
Prezentacja.

Słownik

antymimetyczny
antymimetyczny

(gr. anti – przeciw, mimesis – imitacja, podobieństwo) taki, który nie naśladuje rzeczywistości

asonans
asonans

(fr. assonance, łac. assonare – współbrzmieć) rym niedokładny, polegający na identyczności samych tylko samogłosek

egalitarny
egalitarny

(fr. égalitaire – dążący do równości) dążący do równouprawnienia, zrównania

konsonans
konsonans

(łac. consonans – zgodnie brzmiący) rym niedokładny, polegający na współbrzmieniu spółgłosek

metafora
metafora

(gr. metaphorá – przeniesienie znaczenia, przonośnia) figura stylistyczna występująca zwykle w poezji, oparta na skojarzeniu dwóch zjawisk i przeniesieniu nazwy jednego zjawiska na drugie

peryfraza
peryfraza

(gr. peri - wokół, phrásis – mowa; wyrażenie, zwrot; inaczej: omówienie, wyrażenie omowne) figura stylistyczna polegająca na zastąpieniu słowa oznaczającego dany przedmiot, czynność, osobę itp. przez jego opis lub metaforę