Przeczytaj
Organy senatu
Marszałek Senatu RP
Marszałek senatu wybierany jest bezwzględną większością głosów spośród kandydatów zgłoszonych przez co najmniej 10 senatorów. Jeżeli w głosowaniu żaden z kandydatów nie uzyska wymaganej większości głosów, przeprowadza się kolejne tury głosowania z wyłączaniem kandydata, który uzyskał najmniejszą liczbę głosów. Przy równej liczbie głosów o wyłączeniu decyduje losowanie. Jeżeli w ostatniej turze głosowania żaden z kandydatów nie uzyska wymaganej większości, procedurę wyboru się powtarza.
Odwołanie marszałka odbywa się na wniosek co najmniej 34 senatorów, bezwzględną większością głosów ustawowej liczby senatorów.
W zastępstwie marszałka obradom senatu przewodniczą wicemarszałkowie. Sprawują oni też inne powierzone przez marszałka funkcje. Podczas zastępowania marszałka na wicemarszałkach ciążą obowiązki oraz przysługują im prawa marszałka wynikające z Regulaminu Senatu RP. Senat wybiera nie więcej niż czterech wicemarszałków według tych samych zasad co marszałka. Marszałek senatu może też upoważnić senatora lub grupę senatorów do wykonywania określonych czynności.
Prezydium Senatu RP
Marszałek i wicemarszałkowie tworzą Prezydium Senatu RP. Jego posiedzenia zwołuje marszałek senatu, który również przewodniczy obradom prezydium i kieruje jego pracami, ustalając porządek dzienny obrad. W posiedzeniach prezydium senatu biorą udział, z głosem doradczym, szef Kancelarii Senatu RP oraz osoby zaproszone przez marszałka senatu. Prezydium podejmuje uchwały lub inne decyzje większością głosów. W przypadku równej liczby głosów decyduje głos marszałka senatu.
Komisje senackie
Senat powołuje komisje stałe i nadzwyczajne. Warto zwrócić uwagę, że – w odróżnieniu od sejmu – w senacie nie funkcjonują komisje śledcze. Wiąże się to z tym, że choć wszystkie inne funkcje sejm dzieli z senatem, to funkcję kontrolną wykonuje samodzielnie.
Komisje senatu są organami powołanymi do rozpatrywania i opracowywania spraw z własnej inicjatywy oraz przekazanych im przez senat, marszałka senatu lub prezydium senatu.
Stałe komisje senackie
Zakres działania każdej z komisji stałych określony jest w załączniku do Regulaminu Senatu RP. W ramach komisji mogą być powoływane podkomisje zajmujące się określoną problematyką, np. w III kadencji przy Komisji Gospodarki Narodowej utworzono Podkomisję ds. Polityki Regionalnej, w VII kadencji, także przy Komisji Gospodarki Narodowej, Podkomisję „Przyjazne Państwo”, a przy Komisji Ustawodawczej − Podkomisję do spraw Zmian Konstytucji.
Każdy senator ma obowiązek być członkiem jednej komisji stałej i nie może należeć do więcej niż dwóch komisji. Może jednak, bez prawa głosu, uczestniczyć w pracach komisji, do których nie należy. Ponadto w obradach komisji mają prawo uczestniczyć m.in. posłowie, przedstawiciele Rady Ministrów i organów administracji rządowej, posłowie do Parlamentu Europejskiego, podmioty wykonujące zawodową działalność lobbingowądziałalność lobbingową, a także eksperci, reprezentanci środowisk i organizacji zainteresowanych przedmiotem prac komisji.
Zadaniem komisji jest przede wszystkim rozpatrywanie ustaw i przygotowywanie sprawozdań zawierających projekty uchwał senatu w sprawie tych ustaw. Komisja może zaproponować senatowi: przyjęcie ustawy bez poprawek, wprowadzenie do niej zmian, odrzucenie ustawy.
Do realizacji określonych zadań senat może powoływać komisje nadzwyczajne. W I kadencji, od grudnia 1989 r. do kwietnia 1990 r., działała Komisja Ustawodawstwa Gospodarczego, a w końcu grudnia 1990 r. w związku z trudną sytuacją w górnictwie powołano Nadzwyczajną Komisję ds. Górnictwa. W II kadencji, od kwietnia do października 1992 r., pracowała Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia ustawy o ratyfikacji Układu Europejskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi a Rzecząpospolitą Polską. W styczniu 1993 r. na jej miejsce powołano Komisję Nadzwyczajną ds. Integracji Europejskiej. W IV kadencji powołano natomiast Komisję Nadzwyczajną Legislacji Europejskiej. W obecnej X kadencji senatu działa Komisja Nadzwyczajna ds. Klimatu.
Komisje mogą obradować wspólnie. Posiedzenie prowadzi wówczas przewodniczący jednej z komisji. Z inicjatywy marszałka lub prezydium, a także na wniosek co najmniej czterech przewodniczących komisji, marszałek może zwołać posiedzenie przewodniczących komisji senatu, które służy koordynacji współpracy między komisjami, wskazywaniu potrzebnych inicjatyw ustawodawczych oraz rozpatrywaniu innych spraw.
Konwent Seniorów
Konwent Seniorów jest organem zapewniającym współdziałanie klubów senackichklubów senackich i kół senackichkół senackich w sprawach związanych z działalnością i tokiem prac senatu. Tworzą go marszałek, wicemarszałkowie oraz senatorowie – przedstawiciele klubów senackich oraz porozumień senackich klubów i kół, a także klubów parlamentarnych, jeżeli skupiają co najmniej 7 senatorów. Konwent Seniorów może zostać zwołany przez marszałka senatu z inicjatywy własnej, prezydium senatu lub na wniosek klubu.
Senat wybiera także ze swego grona od sześciu do ośmiu sekretarzy senatu, którzy prowadzą listę mówców i protokoły posiedzeń senatu, dokonują obliczenia wyników głosowania i pełnią inne czynności zlecone przez marszałka senatu.
Słownik
działania zgodne z prawem, zmierzające do wywarcia wpływu na organy decyzyjne w państwie w celu uzyskania korzystnej decyzji
jedna z form zrzeszania się senatorów; liczy co najmniej siedmioro członków
frakcja senatorów tworzona przez co najmniej trójkę senatorów
ogół Polaków mieszkających poza granicami Polski
posiedzenie w pełnym składzie