bg‑azure

Islandia – światowy lider OZE

Islandia jest stosunkowo małym krajem o niewielkiej liczbie ludności i gęstości zaludnienia - jedynie 3,42 osób/kmIndeks górny 2  Indeks górny koniec(najmniejsza wartość ze wszystkich krajów Europy, nie licząc terytoriów zależnych takich jak np. Grenlandia). Jest ona natomiast państwem bardzo bogatym – jego PKB per capita jest jednym z największych w Europie (po Szwajcarii i Norwegii oraz małych państwach, tj. Monako, Luksemburgu, Liechtensteinie). Pod względem wskaźnika HDI Islandia jest obecnie na 5. miejscu w Europie.

Islandia ma jedynie ok. 332 tysięcy mieszkańców, lecz jednocześnie produkuje najwięcej energii elektrycznej w przeliczeniu na osobę (średnio 55000 kWh na osobę rocznie). Dla porównania średnia Unii Europejskiej to tylko 6000 kWh. Dzięki położeniu na grzbiecie śródoceanicznym kraj ten posiada bogate zasoby energii geotermalnej – około 600 ciepłych źródeł oraz ponad 20 gejzerów. Temperatura wynosi w nich przynajmniej 150 stopni Celsjusza.

Energia geotermalna pochodząca z pięciu elektrowni w kraju ( Svartsengi, Nesjavellir, Hellisheidi, Krafla, Reykyanes) służy do ogrzewania i produkcji energii elektrycznej. Koszty jej uzyskania są do tego stopnia względnie niskie, że w zimie niektóre chodniki w Reykyaviku czy Akureyri są podgrzewane.

RIQhs5iJ3Wm1y
Geysir - jeden z najbardziej znanych islandzkich gejzerów
Źródło: dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

W Islandii energia produkowana jest w zasadzie w 100% ze źródeł odnawialnychodnawialne źródła energiiźródeł odnawialnych. Energia elektryczna pochodzi z elektrowni wodnych (około 73%) oraz geotermalnych (27%). Energia cieplna pochodzi natomiast głównie z elektrowni geotermalnych (około 85%). Godnym zauważenia jest fakt, że tylko 4,5% wyprodukowanej energii elektrycznej w Islandii zużywają gospodarstwa domowe. Reszta wyprodukowanej energii (około 77%) służy głównie do napędzania przemysłu (hut aluminium i fabryk żelazokrzemu). Pozostała ilość energii użytkowana jest przez inne gałęzie przemysłu, rolnictwo, media oraz działalność usługową publiczną i administracyjną.

Opisane wyżej czynniki mają wpływ na to, że Islandia cechuje się najwyższą konsumpcją energii na osobę na świecie. W 2019 roku, gdy średnia światowa poziomu zużycia energii na jednego mieszkańca wynosiła 21 027 kWh, na Islandii było to prawie dziewięć razy więcej – 180 000 kWh. Spowodowane to było kilkoma aspektami: niską ceną energii elektrycznej, silnie rozwiniętym przemysłem energochłonnym na wyspie, a także rozpowszechniającą się w ostatnim czasie praktyką wydobywania kryptowalutkryptowalutakryptowalut (na Islandii panują do tego bardzo korzystne warunki w postaci niskiej ceny energii i chłodnego klimatu, który pozwala na zaoszczędzenie środków na chłodzenie maszyn).

RTxmMR0dpbRfl
Kopalnia krypowalut w miejscowości Blonduos
Źródło: dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

Alarmującym dla władz państwa powinien być jednak fakt, iż wydobywanie kryptowalut (a właściwie zasilanie komputerów i wszystkich potrzebnych podzespołów) szacunkowo w skali roku przyczynia się do zużycia około 840 GWh energii elektrycznej. Dla porównania wszystkie gospodarstwa domowe w skali roku łącznie zużywają około 700 GWh energii elektrycznej.

O wysokim poziomie rozwoju nauki w Islandii może świadczyć projekt firmy Carbfix, który ma służyć magazynowaniu dwutlenku węgla w ziemii. Na skalistych zboczach południowo‑wschodniej Islandii powstały ogromne wentylatory, które wyłapują go z powietrza i magazynują. Następnie jest COIndeks dolny 2 pompowany głęboko pod ziemię, gdzie ma się przeobrazić w skałę. Nowoczesna technologia ma pomóc w walce z postępującymi zmianami klimatu.

R6fX5alAUg9do
Maszyna służąca do zasysania dwutlenku węgla z powietrza i przechowywania go pod ziemią
Źródło: dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

W Islandii zajwisko smogu obecnie praktycznie nie występuje. Wszystko dzięki temu, że zdecydowana większość domów ocieplana jest energią pozyskaną z odnawialanych źródeł. Jednak nie zawsze było tak dobrze. W latach czterdziestych ubiegłego wieku mieszkańcom Reykyaviku dokuczał smog, ponieważ gospodarstwa domowe ocieplano głównie importowanym węglem. Gdyby nie transformacja energetycznatransformacja energetycznatransformacja energetyczna i powszechne wykorzystanie OZE islandzkie powietrze z pewnością nie należałoby do jednych z najczystszych na świecie.

Na wyspie popularne są samochody i autobusy (około 200 tysięcy) napędzane wodorem. Pojazdy te wyposażone są w silniki elektryczne zasilane wodorowymi ogniwami paliwowymi, które podczas pracy wydzielają jedynie parę wodną. Energię elektryczną potrzebną do produkcji wodoru metodą elektrolizy dostarczają elektrownie wodne zbudowane na licznych rzekach islandzkich, a także źródła geotermalne.

REemrPjvbEZKn
Samochód z silnikiem napędzanym wodorem
Źródło: dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

Słownik

odnawialne źródła energii
odnawialne źródła energii

źródła energii, których wykorzystywanie nie wiąże się z długotrwałym ich deficytem, ponieważ ich zasób odnawia się w relatywnie krótkim czasie

HDI
HDI

Human Development Index; wskaźnik rozwoju społecznego; jeden ze wskaźników rozwoju społeczno‑gospodarczego państw, na podstawie którego określa się przynależność do państw wysoko, średnio czy słabo rozwiniętych; bierze on pod uwagę nie tylko dochód narodowy na osobę, ale także oczekiwaną długość trwania życia, średnią liczbę lat edukacji dla dzieci rozpoczynających proces kształcenia i średnią liczbę lat edukacji otrzymanej przez mieszkańców w wieku 25 lat i więcej; przyjmuje wartości od 0 do 1, zwykle z dokładnością do trzech miejsc po przecinku; im bliżej 1, tym kraj bardziej rozwinięty

kryptowaluta
kryptowaluta

rozproszony system księgowy bazujący na kryptografii, przechowujący informacje o stanie posiadania w umownych jednostkach

transformacja energetyczna
transformacja energetyczna

przejście do zrównoważonej gospodarki za pomocą odnawialnych źródeł energii, oszczędzania energii oraz podnoszenia efektywności energetycznej, zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju