Tlenek miedzi($\text{II}$) w podwyższonej temperaturze utlenia alkohole $\text{I}$-rzędowe do aldehydówaldehydaldehydów. Etanol utlenia się do acetaldehydu, natomiast tlenek miedzi($\text{II}$) redukuje się do miedzi, co przedstawia poniższe równanie reakcji chemicznej.

Obserwując przebieg reakcji chemicznej, widać wyraźnie, że zanika czarny osad (tlenek miedzi($\text{II}$)), a pojawia się różowy (miedź).

Alkohole $\text{I}$-rzędowe utleniają się do kwasów karboksylowychkwas karboksylowykwasów karboksylowych pod wpływem dichromianu($\text{VI}$) potasu w środowisku kwasu siarkowego($\text{VI}$). Etanol utlenia się do kwasu octowego, natomiast anion dichromianowy($\text{VI}$) redukuje się do kationu chromu($\text{III}$), co przedstawia poniższe równanie reakcji chemicznej.

Obserwując przebieg reakcji chemicznej, da się zauważyć, jak pomarańczowy roztwór (dichromian($\text{VI}$) potasu) zmienia zabarwienie na zielone (siarczan($\text{VI}$) chromu($\text{III}$)).

Alkohole $\text{II}$-rzędowe utleniają się do ketonówketonketonów pod wpływem tlenku miedzi($\text{II}$) i ogrzewania. Propan-$2$-ol utlenia się do propan-$2$-onu, natomiast tlenek miedzi($\text{II}$) redukuje się do miedzi, co przedstawia poniższe równanie reakcji chemicznej:

Obserwując przebieg reakcji chemicznej, obserwujemy, że zanika czarny osad (tlenek miedzi($\text{II}$)), a pojawia się różowy (miedź). Alkohole $\text{II}$-rzędowe utleniają się także do ketonów pod wpływem dichromianu($\text{VI}$) potasu w środowisku kwasu siarkowego($\text{VI}$). Propan-$2$-ol utlenia się do propan-$2$-onu, z kolei anion dichromianowy($\text{VI}$) redukuje się do kationu chromu($\text{III}$), co przedstawia poniższe równanie reakcji chemicznej:

Obserwując przebieg reakcji chemicznej, widać, że pomarańczowy roztwór (dichromian($\text{VI}$) potasu) zmienia zabarwienie na zielone (siarczan($\text{VI}$) chromu($\text{III}$)).

Alkohole trzeciorzędowe nie ulegają utlenieniu. Fakt ten można z powodzeniem wykorzystać do odróżniania ich od alkoholi $\text{I}$- czy $\text{II}$-rzędowych.

Słownik

Bibliografia

Dudek‑Różycki K., Płotek M., Wichur T., Kompendium terminologii oraz nazewnictwa związków organicznych. Poradnik dla nauczycieli i uczniów, Kraków 2020.

Morrison R. T., Boyd R. N., Chemia organiczna, t. 1, tłum. Wiesław Antkowiak i in., Warszawa 1985.

Litwin M., Styka‑Wlazło Sz., Szymońska J., To jest chemia 2, Warszawa 2016.