Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Świat zamarł 11 września 2001 roku

Rano 11 września 2001 roku doszło do największego aktu terroryzmuterroryzmterroryzmu w historii. Tego dnia dokonano serii czterech ataków na terytorium Stanów Zjednoczonych za pomocą uprowadzonych samolotów pasażerskich. Z całą pewnością można uznać, że ten dzień zmienił oblicze świata.

RoHfJtbP7oagE
Źródło: dostępny w internecie: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/WTC_smoking_on_9-11.jpeg, licencja: CC BY 2.0.

Terroryści swoją misję rozpoczęli na lotniskach w północno‑wschodniej części Stanów Zjednoczonych, skąd wystartowały cztery samoloty pasażerskie, które zmierzały do Kalifornii. Maszyny zostały uprowadzone, a ich kurs - zmieniony. Wkrótce potem trzy z nich uderzyły w zamierzone cele w stanie Nowym Jorku (bliźniacze wieże World Trade Center) i Wirginia (budynek Pentagonu). Czwarty samolot rozbił się na polu w stanie Pensylwania. Ten ostatni atak nie powiódł się dzięki bohaterskiej postawie pasażerów, którzy zaatakowali porywaczy. W rezultacie walki doszło do rozbicia się maszyny na niezaludnionym terenie. Ten samolot miał uderzyć w Waszyngton - w budynek Kapitolu albo Biały Dom.

RaTkq2SIxUZ4D
American Airlines 11 obrazek1 RelacjaMiejsce uderzeniaCzasOfiary Boston-Los AngelesPółnocna wieża WTC/Dolny Manhattan/Nowy Jork, United Airlines 175 RelacjaMiejsce uderzeniaCzasOfiary, American Airlines 77 RelacjaMiejsce uderzeniaCzasOfiary, United Airlines 93 RelacjaMiejsce uderzeniaCzasOfiary

Cele zamachów z 11 września nie były wybrane przypadkowo. Chodziło o uderzenie w symbole potęgi Stanów Zjednoczonych. World Trade Center było uosobieniem amerykańskiej siły ekonomicznej, z kolei Pentagon – siły wojskowej (to siedziba Departamentu Obrony). Terroryści chcieli, aby największe mocarstwo światowe zadrżało. Ich celem było wywołanie ogólnoświatowej paniki i chaosu, uczucia, że odtąd żaden mieszkaniec globu nie może czuć się bezpiecznie, skoro nawet potężne Stany Zjednoczone nie były w stanie zapobiec atakom.

R3eRL9CXkkSfw
Bliźniacze wieże były głównymi częściami World Trade Center (Światowego Centrum Handlu) składającego się w sumie z 7 budynków. Przez dwa lata od ukończenia w 1973 roku były najwyższymi budynkami na świecie (wysokość całkowita WTC1: 526 m; do dachu – 417 m). Swego czasu były najnowocześniejszymi biurowcami na Ziemi. Dzieło architekta Minoru Yamasakiego było ikoną współczesnej architektury światowej, symbolem Nowego Jorku, a przede wszystkim - sercem biznesowym Stanów Zjednoczonych.
Źródło: dostępny w internecie: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c5/World_Trade_Center%2C_New_York_City_-_aerial_view_%28March_2001%29.jpg, licencja: CC BY-SA 3.0.

Ofiary

Ustalono, że w zamachach życie straciło 2977 osób, nie licząc porywaczy. W zapadających się budynkach WTC zginęło 2606 osób, a w Pentagonie – 125.  W samych samolotach odnotowano 246 ofiar. Aż 2 605 zmarłych było obywatelami Stanów Zjednoczonych, a 372 osoby pochodziły z 90 krajów (najwięcej z Wielkiej Brytanii – 67, Dominikany – 47 i Indii – 41). Zginęło również 6 Polaków. Był to najtragiczniejszy pojedynczy incydent dla amerykańskich służb cywilnych. W akcji ratunkowej w gruzach WTC zginęło 343 strażaków i 72 funkcjonariuszy organów ochrony porządku publicznego. Zamach na World Trade Center pozbawił życia większą liczbę osób niż jakikolwiek inny atak w dziejach ludzkości.

RsvqwgmYwY2XE
W efekcie uderzenia samolotów na bliźniacze wieże WTC doszło do intensywnych i rozległych pożarów. Została poważnie naruszona stalowa konstrukcja nośna tych budynków. W rezultacie – w ciągu godziny i 42 minut – runęły obie, 110‑piętrowe wieże. Spadający gruz i powstałe pożary spowodowały częściowe lub całkowite zawalenie się innych budynków wchodzących w skład kompleksu WTC, jak i niebędących jego częścią (np. cerkiew prawosławna). Liczbę ofiar zwiększył przestarzały i niewydajny system komunikacji służb ratunkowych oraz sprzeczne polecenia wydawane cywilom w płonących wieżowcach przez ochronę i straż pożarną. Klatki schodowe wieżowców nie były wyposażone w instalacje ciśnieniowe eliminujące dym.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., dostępny w internecie: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8b/World_Trade_Center%2C_NY_-_2001-09-11_-_Debris_Impact_Areas.svg, licencja: CC BY-SA 3.0.

Zamachowcy

W porwaniach samolotów uczestniczyło 19 osób. Byli to mężczyźni powiązani z salafickąsalafizmsalaficką organizacją terrorystyczną o nazwie Al‑Ka’idaAl‑Ka’idaAl‑Ka’ida, której współzałożycielem i przywódcą był Osama bin Laden (Saudyjczyk, syn przedsiębiorcy realizującego projekty budowlane dla saudyjskiej rodziny królewskiej). Piętnastu terrorystów było obywatelami Arabii Saudyjskiej, dwóch pochodziło ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich oraz po jednym - z Libanu i Egiptu. Zostali oni pogrupowani w cztery zespoły, którym przewodził wyszkolony pilot. Zadaniem reszty było ujarzmienie osób obecnych na pokładzie. Wszyscy zamachowcy‑piloci przybyli do Stanów Zjednoczonych w 2000 r., natomiast pozostali porywacze dołączyli do nich rok później. Kluczowi terroryści zamachów – w tym najbardziej znany Muhammad Ata – pochodzili z komórki fundamentalistów muzułmańskichfundamentalizm islamskifundamentalistów muzułmańskich i radykalnych islamistówislamizmislamistów mającej siedzibę w Hamburgu (Niemcy). Byli oni nie tylko szkoleni w obozach Al‑Ka’idy w Afganistanie, ale także znali dobrze kulturę zachodnią i język angielski.

Dlaczego Stany Zjednoczone zostały zaatakowane przez terrorystów?

Przed zamachami z 11 września 2001 roku Osama bin Laden ogłosił rozpoczęcie zbrojnego dżihadudżihaddżihadu przeciwko Amerykanom. Swoich sojuszników wezwał do mordowania obywateli Stanów Zjednoczonych w celu uwolnienia muzułmańskich ziem. W deklaracji oskarżał Amerykanów m.in. o kradzież zasobów naturalnych świata islamu, okupację Półwyspu Arabskiego (wojskowe bazy w Arabii Saudyjskiej), zbezczeszczenie najświętszych miast islamu (Mekka i Medyna są pod kontrolą saudyjskiego reżimu będącego w sojuszu ze Stanami Zjednoczonymi) oraz wspieranie rządów realizujących amerykańskie interesy na Bliskim Wschodzie (m.in. Izraela).

Po atakach z 11 września 2001 roku

Po atakach z 11 września Stany Zjednoczone zażądały, by rządzący w Afganistanie talibowie wydali bin Ladena. Jak łatwo się domyślić, ci jednak odmówili. W rezultacie Amerykanie zbudowali koalicję, która obaliła rządy talibów. Był to pierwszy etap tzw. wojny z terroryzmem. W grudniu 2001 roku bin Laden zmuszony był rozpocząć życie w ukryciu. Zginął dopiero w 2011 roku w czasie tajnej operacji amerykańskich komandosów w Pakistanie.

Słownik

Al‑Ka’ida
Al‑Ka’ida

sunnicka organizacja terrorystyczna utworzona w 1988 roku; początkowo miała na celu przeciwstawiać się radzieckiej interwencji w Afganistanie, później przekształciła się w ugrupowanie, którego głównym celem stało się zwalczanie wpływów Izraela, Stanów Zjednoczonych i szeroko pojętego Zachodu w krajach muzułmańskich; charakterystyczną cechą organizacji jest jej luźna i zdecentralizowana struktura, zabezpieczająca przed zniszczeniem z chwilą rozbicia którejkolwiek jej części

dżihad
dżihad

dokładanie starań i ponoszenie trudów przez muzułmanina w celu wzmocnienia wiary, by trafić do lepszego miejsca; termin dżihad często jest zawężany do walki zbrojnej kital; w rzeczywistości kital, w tym walka zbrojna przeciwko „niewiernym” oraz heretykom i hipokrytom, jest jednym z kilku rodzajów dżihadu; zbrojny dżihad może mieć charakter zarówno obronny, jak i ofensywny; tylko jeden odłam islamu - charydżyzm (o małym zasięgu) - wysuwał koncepcję dżihadu jako bezwzględnej walki zbrojnej przeciwko innowiercom, obowiązującej każdego muzułmanina, traktowanej nawet jako filar wiary

fundamentalizm islamski
fundamentalizm islamski

rygorystyczne przestrzeganie zasad i norm wyznaczonych przez islam, połączone często z narzucaniem tych zasad innym członkom społeczności niekoniecznie wyznającym tę samą religię

islamizm
islamizm

ideologia polityczna wywiedziona z fundamentalizmu islamskiego; islam jest traktowany nie tylko jako religia, ale jako całościowy system polityczny, który regulować powinien prawne gospodarcze i społeczne aspekty funkcjonowania państwa w oparciu o literalną interpretację Koranu i hadisów; celem islamizmu jest wprowadzenie państwa wyznaniowego, rządzonego zgodnie z zasadami prawa religijnego – szariatu

salafizm
salafizm

ruch reformatorski i religijno‑polityczny w łonie islamu sunnickiego postulujący odrodzenie islamu przez powrót do jego pierwotnych źródeł, czyli religii przodków; z salafizmu wywodzi się XX‑wieczny sunnicki fundamentalizm muzułmański

terroryzm
terroryzm

różnie umotywowane, najczęściej ideologicznie, planowane i zorganizowane działania przestępcze pojedynczych osób lub grup w celu wymuszenia na władzach państwowych i obywatelach określonych zachowań i świadczeń, często naruszające dobra osób postronnych; działania te są realizowane z całą bezwzględnością, za pomocą różnych środków (nacisk psychiczny, przemoc fizyczna, użycie broni i ładunków wybuchowych), w warunkach specjalnie nadanego im rozgłosu i celowo wytworzonego w społeczeństwie lęku