Przeczytaj
Magnez
Czysty magnez posiada niską gęstość (1,738 ), dlatego znalazł zastosowanie w przemyśle motoryzacyjnym i lotnicznym. Nie posiada jednak dobrych właściwości wytrzymałościowych ani plastycznych, dlatego jego zastosowanie wiąże się z koniecznością stopowania go innymi pierwiastkami, np. glinem, cynkiem, manganem, litem itd. Ciekawy jest system tworzenia kodów stopów magnezu, który pochodzi z połączenia symbolu pierwiastka zgodnego z normą ASTM i jego ilością w stopie, np. AZ91 to stopstop magnezu, glinu (A) w ilości 9% i cynku (Z) 1%. Z kolei stop WE43 to stop magnezu, itru (W) 4% oraz pierwiastków ziem rzadkich (E) 3%. Ze stopu AZ91 produkowane są przedmioty powstające podczas odlewania pod wysokim ciśnieniem lub w formach piaskowych.
Wadą stopu AZ91 jest jego mała odporność na pełzaniepełzanie, która ogranicza jego temperaturę pracy do 125°C. Wyższą temperaturą pracy, bo sięgającą nawet 300°C posiada stop WE43, który charakteryzuje się wysoką wytrzymałością i odpornością korozyjną. Jest wykorzystywany w odlewniach do produkcji elementów budujących helikoptery i samochody, tj. szkieletów siedzeń, kierownic, elementów deski rozdzielczej, części silnika, elementów skrzyni biegów itd.
Magnez znalazł również zastosowanie w przemyśle elektronicznym. Jego stopy dobrze odprowadzają ciepło, dzięki czemu stanowią idealny materiał zabezpieczający obwody elektroniczne w urządzeniach elektronicznych, jak np. w telewizorach, czy aparatach fotograficznych. Ponadto, stopy magnezu mają zdolność do tłumienia zakłóceń elektromagnetycznych (EMI), co sprawia, że znalazły zastosowanie, jako obudowy telefonów komórkowych, tabletów i komputerów.
Innym zastosowaniem stopów magnezu jest anoda magnezowa, inaczej nazywana anodą galwaniczną. Jej zadaniem jest ochrona przed korozją wykonanych ze stali materiałów. Najczęściej wykorzystywany jest stop magnezu z glinem i cynkiem, który ma spowolnić lub zapobiegać procesowi rdzawienia. Z tego powodu anody magnezowe można znaleźć zwłaszcza na kadłubach statków, czy podwodnych rurociągach, gdzie stalowe konstrukcje najbardziej narażone są na korozję.
Wodorek magnezu
Wodorek magnezu () łatwo reaguję z wodą, czego wynikiem jest gazowy wodór.
Podczas ogrzewania w , ulega rozpadowi na pierwiastki.
Wysoka temperatura, która jest niezbędna do zajścia tej reakcji, jest jedną z przeszkód do stosowania jako materiału do magazynowania wodoru – tego typu materiały wykorzystywane są np. w silnikach wodorowych.
Tlenek magnezu – magnezja palona
Otrzymywany jest podczas prażenia węglanu magnezu w postaci pulchnego, białego proszku. Wykorzystywany jest do:
produkcji cementów,
wyrobu odlewów,
tworzenia materiałów ogniotrwałych,
produkcji tygli,
leczenia nadkwasoty i zatruć.
Chlorek magnezu
Stężony roztwór chlorku magnezu () zmieszany z tlenkiem magnezu () daje twardniejącą po pewnym czasie masę zwaną cementem Sorela. Stosowany był do wykonywania tynków, a po połączeniu z trocinami: posadzek, płytek okładzinowych oraz detali architektonicznych.
Siarczan(VI) magnezu
Siarczan(VI) magnezu () można otrzymać poprzez odwodnienie monohydratu tej soli (siarczan(VI) magnezu - woda(1/1), ∙ ) w temperaturze wyższej niż 470 K.
Siarczan(VI) magnezu posiada szerokie zastosowanie:
jest środkiem suszącym w laboratorium i przemyśle
jest składnikiem płynu Oliwkowa – cieczy będącej lekiem stosowanym w weterynarii do leczenia trudno gojących się i głębokich ran,
w farbiarstwie,
w rolnictwie do dolistnego nawożenia przez oprysk,
podawany dożylnie w zaawansowanych zabiegach resuscytacyjnych m.in. przy migotaniu komór i podejrzeniu hipomagnezemii.
Magnezja biała
Magnezja biała to uwodniony hydroksowęglan magnezu o wzorze sumarycznym . Znalazł zastosowanie jako:
wypełniacz do farb,
odtrutka po spożyciu kwasów i związków metali,
puder,
we wspinaczce oraz w sporcie, ponieważ zapobiega ślizganiu się spoconych dłoni po chwytach,
uzupełnienie niskiej ilości magnezu w organizmie,
substancja wspomagająca leczenie zaburzeń rytmu serca i niewydolności serca.
Słownik
tworzywo, w którego strukturze metal jest podstawowym składnikiem, a poza nim występuje co najmniej jedna dodatkowa substancja, zwany dodatkiem stopowym
powolna zmiana kształtu materiału poprzez działanie obciążeń
Bibliografia
Bielański A., Podstawy chemii nieorganicznej 2, Warszawa 2013.
Chodorowski J., Ciszewski A., Radomski T., Materiałoznawstwo lotnicze, Warszawa 2003.