Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Symulacja 1

Czy znasz związki magnezu, wiesz gdzie występują i jakie mają zastosowania? W poniższej symulacji możesz to sprawdzić. Wybierając odpowiedni minerał, zostaje podświetlony obszar jego występowania. Następnie masz możliwość powtórzenia znajomości nazywania związków chemicznych. Jeśli podasz poprawną nazwę poznasz zastosowanie wybranego minerału oraz stopień twardości w skali Mohsa. Jeśli nie znasz poprawnej nazwy możesz skorzystać z podpowiedzi.

Czy znasz związki magnezu, wiesz gdzie występują i jakie mają zastosowania? Zapoznaj się z opisem symulacji.

R61BFNCIRyvSV1
W pierwszej części symulacji na mapie świata zaznaczone zostały miejsca występowania poszczególnych związków magnezu. Dolomit występuje w Ameryce Północnej z wyjątkiem Alaski, a także w Europie Środkowej. Kizeryt występuje w Stanach Zjednoczonych, Europie Środkowej oraz Rosji. Magnezyt w Stanach Zjednoczony, Demokratycznej Republice Konga, Europie Środkowej, Szwecji, w centralnej części Rosji oraz w północno‑wschodniej części Chin i Korei Północnej. Peryklaz występuje w RPA, Indiach, Hiszpanii, Włoszech, Czechach, Polsce oraz w Kalifornii i Nowym Meksyku a także na Nizinie Hindustańskiej wzdłuż Bramaputry. Kainit występuje w Stanach Zjednoczonych, na Ukrainie, w Niemczech, Austrii, Francji, Włoszech, a także na Wielkopolsce. Biszofit w Brazylii, Rosji, Chinach, Mongolii, Niemczech, a także na Ukrainie. Talk występuje w Indiach, na Nizienie Hindustańskiej wzdłuż Bramaputry, w RPA, Niemczch, Austrii, Szwajcarii oraz na Śląsku. W dalszej części symulacji zostały przedstawione pozostałe dane dotyczące poszczególnych związków magnezu. Dolomit to węglan magnezu wapnia, minerał o wzorze sumarycznym CaMgCO32. Twardość w skali Mohsa na poziomi 3,5 do 4. Zastosowania dolomitu: a) wykorzystywany w metalurgii, przemyśle cementowym, b) stosowany do produkcji materiałów ogniotrwałych, używanych w urządzeniach pracujących w wysokiej temperaturze lub obecności ognia, c) Przydatny w tworzeniu nawozu wapniowo‑magnezowego, d) Intersujący dla kolekcjonerów e) W medycynie jako suplement wapnia i magnezu, stosowany jest w celu poprawienia gospodarki wapniowo‑magnezowej organizmu podczas hipokalcemii, a także profilaktycznie dla zapobiegania niedoborowi wapnia i magnezu. Na fotografii dolomit w postaci szaro‑brązowego minerału z połyskliwą powierzchnią. Kizeryt, siarczan (VI) magnezu woda (1/1) to bardzo rzadki minerał o wzorze sumarycznym MgSO4 × H2O. Twardość kizerytu w skali Mohsa wynosi 3,5. Zastosowania kizerytu: a) lokalne źródło soli magnezowych b) wartość dla kolekcjonerów. Na fotografii kizeryt w postaci białawego proszku. Magnezyt, węglan magnezu, to minerał o wzorze sumarycznym MgCO3. Twardość magnezytu w skali Mohsa wynosi od 3,5 do 4,5. Zastosowanie magnezytu: a) surowiec dla przemysłu cementowego, papierniczego, metalurgicznego i szklarskiego, b) stosowany do produkcji materiałów ogniotrwałych, c) substancja wzbogacająca pasze dla bydła – magnezyt zwiększa ich mleczność, czyli zdolność do dawania mleka, d) używany do produkcji nawozów mineralnych (sztucznych), czyli substancji, których użycie w uprawie roślin ma na celu zwiększenie wysokości i jakości plonów, dzięki dostarczeniu roślinom składników pokarmowych, e) cenny kamień jubilerski. Na fotografii magnezyt w postaci białawego porowatego minerału. Peryklaz, tlenek magnezu, to bardzo rzadki minerał o wzorze sumarycznym MgO. Twardość w skali Mohsa dla peryklazu wynosi od 5,5 do 6. Stosowany w jubilerstwie. Na fotografii szary minerał z czarnymi refleksami. Kainit, chlorek potasu – siarczan (VI) magnezu – woda (1/1/3), to bardzo rzadki minerał o wzorze sumarycznym Cl × MgSO4 × 3H2O. Twardośc kainitu w skali Mohsa wynosi od 2,5 do 3. Zastosowanie: a) używany do produkcji nawozów sztucznych, b) stosowany jako surowiec chemiczny, c) wartość dla kolekcjonerów. Na fotografii kainit żółtawo‑biały, połyskliwy perłowy minerał. Biszofit, chlorek magnezu – woda (1/6), to minerał o wzorze sumarycznym MgCl2 × 6H2O. Twardość biszofitu w skali Mohsa wynosi od 1,5 do 2. Wykorzystywany w preparatach w stanach zapalnych i bolesności mięśni i stawów. Na fotografii białawy minerał biszofit. Talk, hydroksykrzemian magnezu, to minerał o wzorze sumarycznym MgOH2Si4O10. Twarość w skali Mohsa dla talku wynosi 1. Zastosowanie: a) jako środek suszący, b) składnik pudrów i maści, c) substancja ułatwiająca podnoszenie ciężarów d) stosowany w przemyśle kosmetycznym do produkcji pudrów. Na fotografii talk w postaci białawego, lekko połyskliwego minerału.
Symulacja interaktywna pt. Magnez i jego związki?
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Podpowiedźgreenwhite
1
Ćwiczenie 1

Każdy omawiany minerał został opisany wartością twardości w skali Mohsa. Przeczytaj poniższy fragment tekstu, aby dowiedzieć się czym jest skala Mohsa:

RQECwR0Ks8hxW1
Skala twardości Mohsa
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Skala twardości Mohsa to ułożone w kolejności minerały wzorcowe o określonej odporności na ścieranie, np. gips jest twardszy od talku, ale mniej twardy od kalcytu. Na poniższej grafice z lewej strony umieszczone są przedmioty, którymi można szybko zidentyfikować twardość badanych minerałów, np. minerał gipsu (2 w skali Mohsa) zarysujemy paznokciem, ale rysy na kwarcu (7 w skali Mohsa) nie uda się zrobić nawet stalą narzędziową. Każdym kolejnym minerałem ze skali możemy zarysować poprzedni.

RNpQU5C4rCkJX
Na podstawie informacji zawartych w symulacji interaktywnej oraz powyższego tekstu, zaznacz zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Dolomitem można zarysować kizeryt., 2. Magnezyt można zarysować kainitem., 3. Kizerytem można zarysować biszofit., 4. Biszofitem można zarysować kainit., 5. Kainit można zarysować kizerytem., 6. Peryklazem można zarysować każdy z omawianych minerałów., 7. Każdym z omawianych minerałów można zarysować talk.
RsWGjPMvVZQWl
Ćwiczenie 2
Wybierz związek magnezu, który według skali Mosha jest najtwardszy. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3.