Przykład 1

Wśród rozwiązań równania x+y=4 są pary liczb -2,6, 0,4, 1,3, 2,2.

Możemy je zaznaczyć w układzie współrzędnych.

R1Yi4EDtUxA81

Zauważmy, że wszystkie punkty leżą na jednej prostej. Wiemy, że takie równanie ma nieskończenie wiele rozwiązań. Współrzędne punktów leżących na tej prostej, to pary liczb, które są rozwiązaniami tego równania.

R1KcvxMD4e0GH
Wykres równania pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi
Definicja: Wykres równania pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi

Wykresem równania pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi xy nazywamy zbiór wszystkich punktów, których współrzędne x,y spełniają to równanie.

Wykresem równania pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi jest prosta.

Mówimy, że prosta jest ilustracją graficzną równania pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi.

Przykład 2

Zauważmy, że jeśli współczynnik b0, to równanie ax+by+c=0 możemy zapisać w postaci:

ax+by+c=0

by=-ax-c|:b

y=-abx-cb

Jest to równanie opisujące funkcję liniową. Jak wiesz, wykresem funkcji liniowej jest prosta.

Istnieje nieskończenie wiele równań równoważnych, które opisują jedną prostą.

Możemy to zauważyć, przekształcając równanie do postaci będącej równaniem funkcji liniowej.

Narysujmy wykres równaniawykres równania pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymiwykres równania y=2x-1.

RqfFQtbIsKvHC

Tę samą prostą możemy opisać na przykład za pomocą równań:

  • 2x-y-1=0

  • 4x-2y=2

  • x-12y=12

Gdyż przekształcając te równania równoważnie, otrzymujemy:

  • 2x-y-1=0

    -y=-2x+1|:-1

    y=2x-1

  • 4x-2y=2

    -2y=-4x+2|:-2

    y=2x-1

  • x-12y=12

    -12y=-x+12|·-2

    y=2x-1

Przykład 3

Narysujmy wykres równania 5x+3y=8.

Ponieważ wykresem jest prosta, to wystarczy znaleźć dwie pary liczb, które spełniają to równanie

1 5x+3y=8.

Przyjmijmy x=1. Podstawiając tę wartość do równania 1  możemy obliczyć wartość y.

5·1+3y=8

3y=8-5

y=1

Niech teraz x=4. Ponownie podstawiając do równania 1, otrzymujemy:

5·4+3y=8

y=-4

Wiemy więc, że pary 1,1 oraz 4,-4 spełniają równanie 1.

A więc prosta, która jest ilustracją graficzną równaniailustracja graficzna równania pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymiilustracją graficzną równania przechodzi przez te punkty.

R1KMF4XrpRH81
Przykład 4

Narysujmy wykres równania

0x-2y+6=0

Ponieważ 0x=0 dla każdej liczby rzeczywistej x, więc przekształcając to równanie do najprostszej postaci otrzymujemy

-2y+6=0

-2y=-6|:-2

y=3  x

Rozwiązaniami są więc wszystkie pary liczb, mające postać x,3, gdzie x.

Wiesz już, że taką samą postać ma funkcja liniowa stała.

R1WCdkO0Swu99

Zapamiętaj:

Jeśli b0, to równanie by=c opisuje prostą równoległą do osi X.

Przykład 5

Narysujmy wykres równania

2 x 0 y + 6 = 0

Ponieważ 0y=0 dla każdej liczby rzeczywistej y, więc przekształcając to równanie do najprostszej postaci otrzymujemy

-2x+6=0

-2x=-6|:-2

x=3  y

Rozwiązaniami są więc wszystkie pary liczb, mające postać 3,y, gdzie y.

RkOMohSpdXWJn

Zapamiętaj:

Jeśli a0, to równanie ay=c opisuje prostą równoległą do osi Y.

Ważne!

Pamiętaj, że wykres tego równania nie jest wykresem funkcji.

Przykład 6

Zobaczmy, jak będzie wyglądał wykres równania z dwiema niewiadomymi z wartością bezwzględną.

Narysujmy wykres równania 2 x+y=3.

Aby narysować wykres tego równania musimy rozważyć cztery przypadki.

Wynikają one z definicji wartości bezwzględnej, która pojawiała się w równaniu.

I przypadek – I ćwiartka układu współrzędnych

x0y0 wtedy x=xy=y i równanie 2 przyjmuje postać x+y=3

Wybieramy pary liczb nieujemnych, które spełniają to równanie.

0,3, 3,0

II przypadek – II ćwiartka układu współrzędnych

x<0y0 wtedy x=-xy=y     i równanie 2 przyjmuje postać -x+y=3

Wybieramy pary, które spełniają to równanie.

-1,2, -3,0

III przypadek – III ćwiartka układu współrzędnych

x<0y<0 wtedy x=-x y=-y  i równanie 2 przyjmuje postać -x-y=3

Wybieramy pary, które spełniają to równanie.

-1,-2, -2,-1

IV przypadek – IV ćwiartka układu współrzędnych

x0y<0 wtedy x=xy=-y i równanie 2 przyjmuje postać x-y=3

Wybieramy pary, które spełniają to równanie.

0,-3, 1,-2

Rysujemy wykres każdego z równań w poszczególnych ćwiartkach układu współrzędnych.

RWc8ygvcSuhag

A zatem ilustracją graficzną równania jest wykres.

R1I80tasJ4aCL

Słownik

wykres równania pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi
wykres równania pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi

zbiór wszystkich punktów, których współrzędne x,y spełniają to równanie

ilustracja graficzna równania pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi
ilustracja graficzna równania pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi

prosta, będąca wykresem tego równania