Przeczytaj
Przypomnijmy sobie podstawowe wiadomości o wielokątachwielokątach na płaszczyźnie.
Wielokąt to figura płaska ograniczona linią łamaną zamkniętą, zazwyczaj jest to łamana zwyczajna (czyli taka, której odcinki nie przecinają się, to znaczy nie mają punktów wspólnych poza wierzchołkami). Boki tej łamanej nazywamy bokami wielokąta, zaś jej wierzchołki nazywamy wierzchołkami wielokąta.
Przykładami wielokątów są trójkąty, kwadraty, prostokąty, wielokąty foremne, wielokąty nieforemne.
Krótko przypomnijmy podstawowe własności o trójkątachtrójkątach i czworokątachczworokątach.
Trójkąt
TrójkątTrójkąt to najmniejsza figura wypukła i domknięta, zawierająca pewne trzy ustalone i niewspółliniowe punkty płaszczyzny.
Odcinki tworzące łamaną nazywamy bokami, punkty wspólne sąsiednich boków nazywamy wierzchołkami trójkąta. Każdy trójkąt jest jednoznacznie wyznaczony przez swoje wierzchołki.
Jakie znamy klasyfikacje trójkątów?
Jakie znamy podstawowe własności trójkąta?
Rozwiązanie:
Ze względu na boki trójkąty dzielimy na: równoboczne, równoramienne i różnoboczne.
Ze względu na kąty trójkąty dzielimy na: ostrokątne, prostokątne i rozwartokątne.W każdym trójkącie suma miar kątów wewnętrznych między bokami jest równa . Boki każdego trójkątatrójkąta spełniają tzw. nierówność trójkąta, która mówi, że suma długości dwóch dowolnych boków trójkąta jest większa od długości trzeciego boku.
Czworokąt
Czworokąt to wielokąt płaski o czterech bokach. Czworokąt posiada dwie przekątne – są to odcinki, z których każdy łączy dwa niesąsiednie wierzchołki czworokąta.
Jakie czworokąty znamy?
Jakie własności wymienionych czworokątów znamy?
Rozwiązanie:
Wśród czworokątówczworokątów najczęściej mówimy o kwadratach, prostokątach, równoległobokach, rombach, trapezach, rzadziej o deltoidach i czworokątach, w których nie widać żadnej regularności.
Suma miar kątów wewnętrznych w każdym czworokącie jest równa . W poniższej tabeli zebrane są podstawowe własności wymienionych czworokątów:
czworokąt | przeciwległe boki | przeciwległe kąty | przekątne | inne własności |
---|---|---|---|---|
kwadrat | równe i równoległe | równe | równe, przecinają się pod kątem prostym, dzielą się na połowy | wszystkie boki równe, wszystkie kąty proste |
prostokąt | równe i równoległe | równe | równe, punkt przecięcia dzieli je na połowy | wszystkie kąty proste |
równoległobok | równe i równoległe | równe | punkt przecięcia dzieli je na połowy | suma kątów przyległych do jednego boku jest równa |
romb | równe i równoległe | równe | przecinają się pod kątem prostym, dzielą się na połowy | wszystkie boki równe, suma kątów przyległych do jednego boku jest równa |
trapez | przynajmniej jedna para boków równoległych | różne | brak cech charakterystycznych | suma kątów przyległych do każdego z boków nierównoległych jest równa |
deltoid | różne, nie są równoległe | dwa równe, dwa różne | przecinają się pod kątem prostym, punkt przecięcia dzieli jedną z nich na połowy | dwie pary sąsiednich boków równych |
Wielokąt foremny
Wielokąt foremny to wielokąt, który ma wszystkie kąty wewnętrzne równe i wszystkie boki równej długości.
Jakie własności wielokątów foremnych znamy?
Rozwiązanie:
Suma miar kątów wewnętrznych w wielokącie foremnymwielokącie foremnym o bokach jest równa . Miarę kąta wewnętrznego wielokąta foremnego o bokach można obliczyć dzieląc sumę miar kątów wewnętrznych przez liczbę tych kątów .
Przed przystąpieniem do dalszej pracy postawmy następujące problemy:
Czy na powierzchni kuli można skonstruować wszystkie z wymienionych wielokątów?
Jakie mają własności?
Badaniem tych zagadnień zajmiemy się podczas tej lekcji. W tej lekcji nie ma gotowych przykładów dotyczących wielokątów na sferzesferze. Wiedzę odkryjesz prowadząc własną pracę badawczą z różnymi narzędziami badawczymi.
Słownik
figura płaska ograniczona linią łamaną zamkniętą, zazwyczaj jest to łamana zwyczajna
wielokąt o trzech bokach
wielokąt płaski o czterech bokach
wielokąt, który ma wszystkie kąty wewnętrzne równe i wszystkie boki równej długości
powierzchnia kuli