Sporządzając wykres funkcji linowej (czyli rysując prostą) wybieramy dowolne liczby x1 oraz x2 z dziedzinydziedzina funkcjidziedziny tej funkcji i obliczamy dla nich wartości funkcji fx1 oraz fx2 a następnie łączymy otrzymane punkty. W sytuacji gdy wykres funkcji f jest sumą odcinków lub półprostych określonych za pomocą funkcji liniowych f1, f2, f3, , fn sporządzamy w tym samym układzie współrzędnych wykresy funkcji f1, f2, f3, , fn w przedziałach, w których są one określone.

Przykład 1

Sporządzimy wykres funkcji fx=x, gdzie x – część całkowita liczby x.
Część całkowita (cecha) dowolnej liczby x jest to największa liczba całkowita nie większa od x.

Funkcja fx=x – część całkowita x określona jest na zbiorze liczb rzeczywistych i przyjmuje w przedziałach k,k+1 dla k wartość k.

f-1=-1=-1

f-12=-12=-1

f-34=-34=-1

f0,4=0,4=1

f12=12=0

f34=34=0

f1=1=1

f32=32=1

f74=74=1

Raae19ZMJEoAf

Zauważmy, że wykres składa się z rozłącznych odcinków długości 1, przy czym lewy koniec każdego odcinka należy do wykresu a prawy do niego nie należy.

DziedzinąDziedzina funkcjiDziedziną tej funkcji jest zbiór liczb rzeczywistych, zbiorem wartości funkcjizbiór wartości funkcjizbiorem wartości funkcji jest zbiór liczb całkowitych, funkcja przyjmuje wartość zero dla każdego argumentu z przedziału  0,1.

Przykład 2

Sporządzimy wykres funkcji mx=x-x.

Funkcja tej postaci nazywana jest częścią ułamkową lub mantysą. Obliczmy dla kilku argumentów, wartości funkcji.

m-1=-1--1=-1--1=-1+1=0

m-0,3=-0,3--0,3=-0,3--1=-0,3+1=0,7

m-0,1=-0,1--0,1=-0,1--1=-0,1+1=0,9

m0=0-0=0-0=0

m0,5=0,5-0,5=0,5-0=0,5

m1=1-1=1-1=0

Rrf8isvrudIaD

DziedzinąDziedzina funkcjiDziedziną tej funkcji jest zbiór liczb rzeczywistych, zbiorem wartościZbiór wartości funkcjizbiorem wartości tej funkcji jest przedział lewostronnie domknięty 0,1. Funkcja jest przedziałami rosnąca, tzn. jest rosnąca w każdym przedziale k,k+1, gdzie k. Ma nieskończenie wiele miejsc zerowych x0=k, gdzie k .

Przykład 3

Narysujemy wykres funkcji

fx=sgnx=1 dla x>00 dla x=0-1 dla x<0.

Funkcję fx=sgnx nazywamy funkcją „znak x” (sgn jest skrótem łacińskiego słowa signum, czyli znak). Sporządzamy w tym samym układzie współrzędnych wykresy funkcji:

  • w przedziale -,0 wykres funkcji y=-1,

  • w przedziale 0, rysujemy wykres funkcji y=1,

  • dla x=0 funkcja przyjmuje wartość 0.

R3S5H4zMaNCub
Przykład 4

Sporządzimy wykres funkcji określonej wzorem:

fx=x dla x11 dla 1<x<3x+4 dla x3,

a następnie odczytamy z wykresu: dziedzinęDziedzina funkcjidziedzinę, zbiór wartościZbiór wartości funkcjizbiór wartości, miejsca zerowe funkcji. Określimy przedziały, w których funkcja jest malejąca.

Sporządzamy w tym samym układzie współrzędnych wykresy funkcji.

f1x=x, gdy x1, f10=0, f11=1.

f2x=1, gdy 1<x<3, f2x=1, dla każdego x1,3.

f3x=-x+4, gdy x3, f33=1, f34=0.

RBXvQ44AebXa5
  • dziedzina funkcjiDziedzina funkcjidziedzina funkcji: x

  • zbiór wartości funkcjiZbiór wartości funkcjizbiór wartości funkcji: ZWf=,1

  • fx0=0 dla x1=0x2=4

  • funkcja jest malejąca w przedziale x3,+

Przykład 5

Sporządzimy wykres funkcji określonej wzorem

fx=-2x dla x<-12 dla -1x12x dla x>1,

a następnie odczytamy z wykresu: dziedzinęDziedzina funkcjidziedzinę, zbiór wartościZbiór wartości funkcjizbiór wartości, miejsca zerowe funkcji.

Sporządzamy w tym samym układzie współrzędnych wykresy funkcji:

  • w przedziale -,-1 wykres funkcji f1x=2x; w tym celu obliczymy wartości f12=4, f13=6

  • w przedziale -1,1 wykres funkcji stałej f2x=2

  • w przedziale 1, rysujemy wykres funkcji f3x=2x; w tym celu obliczymy wartości f32=4, f33=6

RZgUKPwuhiq9T
Przykład 6

Na podstawie wykresu funkcji fx określimy wzór funkcji.

RuZtrWFxe4Rcz

Szukamy wzoru funkcji w przedziałach:

  • w przedziale -,-1 funkcja przyjmuje jedną wartość równą 3: y=-3,

  • w przedziale 1,1 wykres funkcji jest prostą,która zawiera punkt 0,-1, więc b=-1 i równanie tej prostej możemy zapisać jako: y=ax1; odczytujemy z wykresu współrzędne kolejnego punktu: A=-1,-3 i podstawiamy do równania prostej: 
    -3=a-1-1
    -3=-a-1
    -a=-2,
    stąd a=2y=2x-1,

  • w przedziale 1, funkcja przyjmuje jedną wartość równą 3: y=3.

Szukany wzór funkcji jest następujący:

fx=-3 dla x<-12x-1 dla -1x<13 dla x1.

Słownik

dziedzina funkcji
dziedzina funkcji

zbiór wszystkich wartości zmiennej niezależnej, dla których funkcja f jest określona

zbiór wartości funkcji
zbiór wartości funkcji

zbiór wszystkich y, dla których istnieje taki argument x należący do dziedziny funkcji f, że fx=y.