Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Zjawisko migracji możemy usystematyzować pod względem rodzaju:

RKejW3HT2FqXd
Grafika przedstawia mapę świata z konturami kontynentów. W jednym punkcie, obok południa Afryki, znajduje się ikona pinezki z napisem PAŃSTWO MIGRACYJNE. Na grafice podano sześc definicji. Opis: 1. Emigracja - wyjazd ludności z ojczystego państwa do innego. Regionem przez, który przetoczyła się fala emigracji była Ameryka Północna (USA, Kanada). Najważniejsze były cele zarobkowe, i realizacja tzw. „American dream” – W XIX i XX wieku emigrowała głównie ludność z Europy Środkowo‑Wschodniej, Ameryki Południowej i Środkowej, Azji. Podobne cele - Australia, Nowa Zelandia, Brazylia, Argentyna, Wenezuela i Afryka Południowa – też emigracja zarobkowa. Współczesna emigracja mieszkańców państw afrykańskich i Bliskiego Wschodu do Europy (tu jeszcze dodatkowy czynnik ucieczki przed wojną), 2. Przesiedlenie - potocznie wypędzenie. Zjawisko to miało miejsce np. podczas II wojny światowej kiedy to obywatele wskutek zmian granic lub działań wojennych znaleźli się na terytorium innych państw., 3. Deportacja - przymusowe przesiedlenie lub wydalenie z kraju. Przykładem są deportacje po II wojnie światowej Polaków z kresów wschodnich na Ziemie Odzyskane (błędnie nazywane repatriacją) i Niemców z Ziem Odzyskanych. Przykładem są także deportacje Żydów z całej Europy do obozów koncentracyjnych., 4. Imigracja - oznacza przybycie do nowego miejsca zamieszkania, napływ ludności z innych krajów do kraju przeznaczenia., 5. Repatriacja - powrót do własnego kraju z przymusowych przesiedleń poza jego granice. Przykładem są nasi rodacy, np. z dawnych republik Związku Radzieckiego, którzy powrócili do Polski, lub Tatarzy wracający w początkach XXI wieku na Krym., 6. Reemigracja - przyjazd emigrantów do kraju ojczystego lub kraju, który był miejscem poprzedniego zamieszkania.
Polecenie 1

Prześledź mapę imigracjiimigracjaimigracji do Polski w roku 2017. W dostępnych źródłach wyszukaj informację, dlaczego akurat obywatele tych krajów masowo napływali do naszego państwa.

Zapoznaj się z opisem mapy imigracji do Polski w roku 2017. W dostępnych źródłach wyszukaj informację, dlaczego akurat obywatele tych krajów masowo napływali do naszego państwa.

Mapa imigracji do Polski w 2017 roku

RzMH4okl97yuC
Mapa imigracji do Polski w 2017 roku
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Zjawisko migracji możemy usystematyzować ze względu na czas trwania na:

  • pobyt stały - na taką formę decydują się ludzie, którzy wiążą swoją przyszłość z życiem poza granicami własnego kraju,

  • pobyt czasowy - w tym wypadku ludzie zakładają, iż wyjadą na jakiś konkretny czas, mając przy tym wizję powrotu do kraju,

  • pobyt sezonowy - polega na krótkotrwałych wyjazdach ( od paru tygodni do dwóch, trzech miesięcy). Związany jest z pracami sezonowymi (np. zbiór owoców, żniwa),

  • pobyt wahadłowy - to systematyczne przemieszczanie się osób zamieszkujących zwykle tereny przygraniczne.

Zjawisko migracji możemy podzielić ze względu na zasięg

Migracja wewnętrzna dotyczy zmiany obszaru zamieszkania w obrębie danego kraju. W Polsce od lat najwięcej ludności napływowej przybywa do województwa mazowieckiego. Natomiast ludzie masowo emigrują z województwa lubelskiego. Migracja wewnętrzna obejmuje także przemieszczanie się ludzi ze wsi do miast. Głównym powodem zmiany miejsca zamieszkania jest szansa na zdobycie lepszej pracy i chęć poprawy warunków życia. Migracja z miast do wsi często wynika z potrzeby obniżenia kosztów życia, a z kolei ze wsi do wsi następuje najczęściej w celach społecznych, np. w celu znalezienia partnera czy ze względów światopoglądowych.

Migracje zewnętrzne polegają na zmianie kraju zamieszkania. Dzielą się one na wewnątrzkontynentalne (migracja w obrębie jednego kontynentu) lub zewnątrzkontynentalne (migracja z jednego kontynentu na inny).

R6guW6djDQwDa1
Źródło: Work Service S.A., Raport Work Service – „Migracje Zarobkowe Polaków V”, dostępny w internecie: http://www.workservice.com/pl.
Polecenie 2

Przeanalizuj mapę i zastanów się, dlaczego migranci decydują się na zaznaczone szlaki i kraje destynacji.

Zapoznaj się z opisem mapy i zastanów się, dlaczego migranci decydują się na zaznaczone szlaki i kraje destynacji.

R1PMcimgJBSht
Migracje na świecie w 2015 roku
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Czynniki motywujące do migracji:

  • poprawa zarobków,

  • szansa na dostęp do lepszej edukacji,

  • możliwość nawiązania nowych kontaktów biznesowych,

  • zapewnienie sobie bezpieczeństwa (przypadek uchodźców),

  • kwestie społecznych (migracja ze wsi do miasta czy odwrotnie w celu znalezienia partnera i założenia rodziny)

Migracja najczęściej jest dobrowolna. W szczególnych wypadkach może jednak następować pod przymusem. Przykładem jest chociażby przesiedlenie ludności związane z budową Zapory Trzech Przełomów w Chinach, jak również działania zbrojne czy wojna, która zmusza ludzi do ucieczki z własnego miejsca zamieszkania w celu ochrony zdrowia i życia.

Zdrowotne aspekty migracji

1

Informacji o zdrowiu emigrantów dostarczają badania prowadzone wśród tych, którzy powrócili do kraju. Pytani o  dolegliwości odczuwane przed wyjazdem, w okresie emigracji zarobkowej i po powrocie do kraju, odpowiedzieli,że w trakcie migracji nasiliły się u nich objawy sygnalizujące zmęczenie fizyczne i psychiczne. Po powrocie niemal wszystkie te objawy ustępują, co dodatkowo może potwierdzać ich związek z emigracją.W wielu opracowaniach podkreśla się, że długotrwały stres powoduje „reakcję autonomicznego układu nerwowego i odpowiedź hormonalną, które mogą mieć ogromny wpływ na układ sercowo‑naczyniowy, z nagłą śmiercią włącznie”, a poczucie izolacji czy odrzucenia (marginalizacji, dystansu społecznego) „wpływa głównie na system immunologiczny i zwiększa podatność na infekcje.

Zofia Kawczyńska‑Butrym, ZDROWOTNE ASPEKTY EMIGRACJI

https://dlibra.kul.pl/dlibra [dostęp: 17.06.2020]

Najczęściej migranci trafiają na pracę w złych warunkach, „na czarno”, bez dostępu do podstawowej opieki medycznej. Nie bez znaczenia są także warunki mieszkaniowe, tak zwana gettyzacja (izolacja grup etnicznych), czyli skupienie dużej liczby migrantów na stosunkowo małej powierzchni. Stwarza to ryzyko łatwego przenoszenia chorób i ich rozprzestrzeniania poza teren getta.

Ekologiczne aspekty migracji

Globalne ocieplenie klimatu dramatycznie zmienia warunki życia w wielu miejscach na Ziemi. Susze, pożary, tornada czy powodzie zmuszają do zmian lokalizacji. Chociażby w sektorze rybołówstwa zanieczyszczenia wód spowodowały obniżenie ilości poławianych ryb, co bezpośrednio wpłynęło na pogorszenie warunków materialnych i zmusiło rybaków i ich rodziny do migracji. Podwyższenie poziomu mórz już dziś zagraża takim wyspom jak Bali (powierzchnia: 5,6 tys. km² Długość: 145 km Szerokość: 80 km Liczba mieszkańców: 3,4 mln mieszkańców), które w niedalekiej przyszłości mogą zastać całkowicie zalane przez wody je opływające.

Migracja nielegalna - przyczyny

Migracja jest uznawana za nielegalną z kilku powodów:

  • brak wizy lub ważnego dokumentu, umożliwiającego wjazd do danego kraju,

  • wpis do rejestru osób, których pobyt jest niepożądany na określonym terenie,

  • przekroczenie dopuszczalnego czasu pobytu w strefie Schengen,

  • nielegalne zatrudnienie.

Słownik

emigracja
emigracja

wyjazd ludności z ojczystego państwa

imigracja
imigracja

przybycie do nowego miejsca zamieszkania; napływ ludności z innych krajów do kraju przeznaczenia

deportacja
deportacja

przymusowe przesiedlenie lub wydalenie z kraju

repatriacja
repatriacja

powrót do własnego kraju po przymusowym przesiedleniu poza jego granice

migracja
migracja

(łac. migratio, czyli wędrówka) - wędrówka ludów; odnosi się do podstawowego działania, jakim jest przemieszczanie się człowieka do nowego miejsca pobytu, do nowego państwa lub na inny kontynent; proces zmiany miejsca i osiedlania się w nowych lokalizacjach jest mocno zakorzeniony w tradycji i ma związek z silną potrzebą przetrwania i polepszenia dotychczasowego bytu

drenaż mózgów
drenaż mózgów

zjawisko skłaniania specjalistów wysokiej klasy do podejmowania pracy w krajach uprzemysłowionych przez zapewnienie im lepszych warunków ekonomicznych i nowoczesnej organizacji pracy w porównaniu do ich kraju ojczystego

mobilność ludności
mobilność ludności

skłonność do zmiany zamieszkania

migracja łańcuchowa
migracja łańcuchowa

zjawisko, które następuje, gdy emigranci z danego kraju skupiają się na zbliżonym terenie w kraju docelowym

nowa migracja
nowa migracja

zmiana wzorców migracji w Europie, która jest wynikiem zakończenia zimnej wojny, zakończenia konfliktów na terenie byłej Jugosławii i pogłębiania integracji europejskiej

apatryda
apatryda

osoba, której żadne państwo nie uznaje za swojego obywatela, czyli osoba nieposiadająca żadnego obywatelstwa

Wielka Emigracja
Wielka Emigracja

ruch emigracyjny polskiej ludności w pierwszej połowie XIX wieku; emigracja miała podłoże patriotyczno‑polityczne, a bezpośrednią przyczyną był upadek powstania listopadowego.

Wielka wędrówka ludów
Wielka wędrówka ludów

okres migracji plemion barbarzyńskich, w szczególności Hunów i Germanów, na terytorium Cesarstwa Rzymskiego i tereny sąsiednie; miała miejsce u schyłku starożytności i w początkach średniowiecza (IV‑VI w.); proces doprowadził do zmian etnicznych na dużych obszarach, wyznaczył koniec starożytności i pociągnął za sobą upadek Cesarstwa