Sulfan jest związkiem chemicznym, powszechnie znanym pod nazwą siarkowodór, o wzorze sumarycznym ${\text{H}}_2\text{S}$. Należy do wodorków $16.$ grupy układu okresowego.

Rfybp44H2FOem

Ilustracja przedstawiająca wzór elektronowy sulfanu, czyli siarkowodoru o wzorze atom siarki S dwiema wolnymi parami elektronowymi zaznaczonymi jako cztery kropki, od atomu siarki S  odchodzą dwa wiązanie, czyli uwspólnione elektrony oznaczone kreskami do dwóch atomów wodoru H. Wzór sumaryczny ${\text{H}}_2\text{S}$.

Atomem centralnymatom centralnyAtomem centralnym w cząsteczce sulfanu jest atom siarki, który jest połączony wiązaniem kowalencyjnym z dwoma atomami wodoru. Typ hybrydyzacjihybrydyzacjahybrydyzacji orbitali walencyjnych atomu siarki w sulfanie to $s{p}^3$.

R15M7k7ClgXEx

Ilustracja przedstawiająca model kulkowy budowy cząsteczki siarkowodoru, sulfanu. Żółta kulka reprezentuje atom siarki, na którym zaznaczone są dwie małe fioletowe kulki, w każdej z nich po dwie kropki, co symbolizuje wolne pary elektronowe. Od atomu siarki odchodzą dwa wiązania do atomów wodoru symbolizowanych przez białe kulki. Na rysunku zaznaczono długość wiązania pomiędzy atomem siarki i atomem wodoru równą $\mathrm{1,336}$ Angstrema. Zaznaczono również kąt pomiędzy atomami, H, S, H, który wynosi $92$ stopnie.

W cząsteczce sulfanu kąt pomiędzy wiązaniami wynosi $92°$, co świadczy o jej budowie kątowej. Taka wartość wynika z silnego odpychania się wolnych par elektronowych, które znajdują się na atomie siarki.

Wartość elektroujemnościelektroujemnośćelektroujemności atomu siarki wg skali Paulinga wynosi $\mathrm{2,5}$, a atomu wodoru $\mathrm{2,1}$. To oznacza więc, że różnica wartości elektroujemności tych atomów wynosi $\mathrm{0,4}$, co świadczy o występowaniu wiązania kowalencyjnego spolaryzowanego w cząsteczce sulfanu. Natomiast elektrony, biorące udział w tworzeniu wiązania chemicznego, są mocniej przyciągane przez atom siarki niż przez atomy wodoru. Jednak ładunek elektryczny w tej cząsteczce jest rozłożony bardziej równomiernie, niż ma to miejsce chociażby w przypadku cząsteczki wody. Wynikiem tego jest mała wartość momentu dipolowegodipolowy moment elektrycznymomentu dipolowego cząsteczki sulfanu, która wynosi $\mathrm{3,10}·{10}^{-30}\text{C}·\text{m}$ i jest ona dwukrotnie mniejsza od wartości momentu dipolowego cząsteczki wody.

Siarkowodór w porównaniu z wodą nie tworzy silnych wiązań wodorowychwiązanie wodorowewiązań wodorowych pomiędzy swoimi cząsteczkami, ponieważ nie zawiera silnie elektroujemnego atomu. Stąd właśnie jego niskie wartości temperatur wrzenia i topnienia. Sulfan topnieje w $-\mathrm{85,55}°\text{C}$, a wrze w temperaturze $-\mathrm{62,35}°\text{C}$.

Słownik

Bibliografia

Atkins P., Jones L., Chemia ogólna. Cząstki, materia, reakcje, Warszawa $2018$.

Bielański A., Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa $2007$.

Cotton F. A., Wilkinson G., Gaus P. L., Chemia nieorganiczna. Podstawy, Warszawa $2002$.

Encyklopedia PWN

Karta Charakterystyki. Siarkowodór, online: https://www.linde‑gaz.pl/pl/images/10021749_tcm48‑272361.pdf, dostęp: $29.04.2021$.