Przeczytaj
Mitoza i mejoza
MitozaMitoza i mejozamejoza to dwa rodzaje podziałów jądra komórkowego. W szerszym sensie terminy te obejmują także podziały komórek (cytokinezycytokinezy). Podczas mitozy dochodzi do jednego podziału, w przypadku mejozy podziały są dwa. Mitoza i mejoza różnią się także przebiegiem oraz liczbą i rodzajem powstających komórek. Podczas mejozy, w przeciwieństwie do mitozy, zachodzi proces crossing‑overcrossing‑over będący przyczyną rekombinacji genetycznejrekombinacji genetycznej.
Mitoza
Mitoza prowadzi do powstania dwóch komórek, z których każda otrzymuje taki sam materiał genetyczny, jaki występował w komórce macierzystej w fazie GIndeks dolny 11. Z komórki diploidalnejkomórki diploidalnej (2n) powstają dwie komórki diploidalne (2n). Mitozę można zaobserwować w dzielących się komórkach somatycznychkomórkach somatycznych organizmu.
Mejoza 1
Mejoza to proces złożony z dwóch podziałów, w wyniku których powstają cztery komórki potomne. Każda z nich ma zredukowany do połowy materiał genetyczny w porównaniu z komórką macierzystą (podział redukcyjny). Z komórki diploidalnejkomórki diploidalnej (2n) powstają zatem cztery komórki haploidalnekomórki haploidalne (n). Podczas pierwszego podziału mejotycznego (mejoza I) komórka dzieli się na dwie komórki haploidalne (n). W wyniku drugiego podziału mejotycznego (mejoza II), który przebiega tak jak mitoza, każda z tych komórek dzieli się na dwie komórki haploidalne (n).
Drogą mejozy powstają gametygamety (u zwierząt) oraz zarodniki (u roślin). Podczas pierwszego podziału mejotycznego przebiega także proces crossing‑over.
Mitoza i mejoza – porównanie (wybrane cechy)
Cechy | Mitoza | Mejoza |
---|---|---|
Liczba podziałów | 1 | 2 (mejoza I i mejoza II) |
Liczba komórek potomnych | 2 | 4 |
Ploidalność komórek potomnych | taka sama | zredukowana do połowy |
Rodzaj powstających komórek | komórki somatycznekomórki somatyczne | komórki rozrodcze: gametygamety (zwierzęta) lub zarodniki (rośliny) |
Główne funkcje | namnażanie komórek prowadzące do | wytwarzanie gametgamet (u zwierząt) lub zarodników |
Crossing‑over | nie zachodzi | zachodzi |
Wpływ na zmienność genetyczną | nie wpływa | zwiększa wtórną – dzięki procesowi crossing‑over i niezależnej segregacji chromosomów podczas anafazy I |
Słownik
proces zachodzący podczas wczesnej profazy pierwszego mejotycznego podziału jądra komórkowego; polega na wzajemnej wymianie odpowiadających sobie odcinków chromatyd niesiostrzanych, tj. należących do koniugujących (sparowanych) chromosomów homologicznych; rezultatem crossing‑over jest przetasowanie genów pochodzenia matczynego i ojcowskiego, prowadzące do powstania nowych, przypadkowych kombinacji genów w ramach jednego chromosomu, a więc tworzących jedną grupę genów sprzężonych
etap w procesie podziału komórki polegający na podziale cytoplazmy
komórki płciowe; komórki rozrodcze męskie lub żeńskie o zredukowanej do połowy liczbie chromosomów w stosunku do innych komórek ciała
komórka, która zawiera podwójny zestaw (liczbę) chromosomów (2n)
komórka, która zawiera pojedynczy zestaw (liczbę) chromosomów (1n)
każda komórka budująca ciało organizmu z wyjątkiem komórek płciowych i zarodników
proces podziału jądra komórkowego, w wyniku którego z jednej komórki powstają cztery komórki potomne o zredukowanej o połowę (w porównaniu z komórką macierzystą) ilości materiału genetycznego; przebiega dwufazowo – pierwsza faza jest redukcyjna (redukcja liczby chromosomów), natomiast druga faza przebiega podobnie jak mitoza (nie zmienia się liczba chromosomów, jednak zmniejsza się ilość DNA)
sposób podziału jądra komórkowego, w wyniku którego powstają dwie komórki potomne (siostrzane), z których każda otrzymuje zestaw chromosomów identyczny pod względem ich liczby (ploidalności) z obecnym w jądrze komórkowym przed podziałem
występowanie u potomstwa odmiennych kombinacji czynników dziedzicznych (genów), a w następstwie – innych zespołów cech niż u form rodzicielskich lub nawet cech nowych
komórki służące do bezpłciowego rozmnażania się roślin zarodnikowych i grzybów