Przeczytaj
Potrafisz już rozpoznać i scharakteryzować przekroje w sześcianie, a także obliczyć długości jego niektórych odcinków. W tym materiale omówimy obliczanie pól przekrojów w sześcianie.
Przekrój w kształcie trójkąta
Wiesz już, że przekrój sześcianuprzekrój sześcianu ma co najmniej trzy boki. Trójkątny przekrój sześcianu może być dowolnym (z dokładnością do podobieństwa) trójkątem ostrokątnym, w szczególności może być trójkątem równoramiennym lub równobocznym.
Przypomnijmy wzory na pola trójkątów:
,
,
,
gdzie:
, , są bokami tego trójkąta,
jest kątem pomiędzy bokami i ,
jest wysokością poprowadzoną na bok ,
jest połową obwodu trójkąta.
Dla trójkąta równobocznego o boku mamy .
Dany jest sześcian o krawędzi długości . Płaszczyzna przekroju przechodzi przez punkty i , które są środkami krawędzi i odpowiednio oraz przez wierzchołek . Obliczymy pole tego przekroju.
Rozwiązanie
Zróbmy rysunek pomocniczy.

Przekrój ten jest trójkątem. Co więcej, ponieważ i są przeciwprostokątnymi trójkątów i o przyprostokątnych i , to . A zatem trójkąt jest równoramienny.
Obliczmy długość ramion tego trójkąta z twierdzenia Pitagorasa (trójkąt ): .
Czyli .
Podstawa trójkąta jest przeciwprostokątną równoramiennego trójkąta prostokątnego , którego przyprostokątne mają długość . A zatem .
Narysujmy przekrój z zaznaczonymi odcinkami.

Obliczymy z twierdzenia Pitagorasa: . A stąd .
Czyli .
Teraz możemy już policzyć szukane pole przekroju: .
Pole przekroju sześcianu przechodzącego przez wierzchołki wynosi . Obliczymy objętość tego sześcianu.
Rozwiązanie
Narysujmy ten przekrój:

Przekrój ten jest trójkątem równobocznym. Obliczymy długość boku tego przekroju korzystając ze wzoru na pole trójkąta równobocznego: . Stąd . Ze wzoru na długość przekątnej ściany bocznej mamy . Czyli .
Objętość tego sześcianu wynosi więc .
Przekrój w kształcie czworokąta
Przypomnijmy, że każdy przekrój czworokątny sześcianu jest trapezem. W szczególnych przypadkach jest to równoległobok, romb, prostokąt lub kwadrat.
Przy obliczaniu pól czworokątów korzystamy ze wzorów:
Trapez: są podstawami, a wysokością tego trapezu.
Równoległobok: lub , gdzie , są różnymi bokami tego równoległoboku, wysokością opuszczoną na bok , a kątem pomiędzy bokami równoległoboku.
Romb: lub , gdzie jest długością boku, wysokością rombu, , przekątnymi tego rombu.
Prostokąt: , gdzie , są bokami prostokąta.
Kwadrat: , gdzie jest długością boku.
Pole przekroju przechodzącego przez dwie krawędzie i dwie przekątne równoległych ścian sześcianuprzekątne równoległych ścian sześcianu wynosi . Obliczymy długość krawędzi tego sześcianu.
Rozwiązanie
Narysujmy ten przekrój.

Jest to prostokąt, którego bokami są krawędzie i przekątne ścian. Pole tego prostokąta wyraża się więc wzorem . Czyli . Wtedy , a stąd .
Dany jest sześcian o krawędzi długości . Punkty i są środkami odcinków i odpowiednio. Określimy, jaką figurą jest przekrój i ile wynosi jego pole.
Rozwiązanie
Zróbmy rysunek pomocniczy.

Zauważmy, że przekrój ten jest rombem. Narysujmy jego przekątne.

Zauważmy, że przekątna jest przekątną sześcianu, a jest przekątną kwadratu , który jest przystający do ścian sześcianu. Czyli oraz . Obliczmy zatem pole tego przekroju: .
Przekrój w kształcie pięciokąta
Przypomnijmy, że przekrój sześcianu może być pięciokątem, jednak nigdy nie będzie to pięciokąt foremny.
Dany jest sześcian o krawędzi . Punkty i są środkami krawędzi i . Obliczymy pole przekroju przechodzącego przez punkty , i .
Rozwiązanie
Zauważmy, że przekrój ten będzie pięciokątem.

Podzielimy ten pięciokąt na trapez oraz trójkąt .

Zauważmy, że .
Obliczymy najpierw długość odcinka , którego długość jest równa sumie długości wysokości trójkąta i trapezu .
Skorzystamy z trójkąta prostokątnego .

Najpierw zauważmy, że . (wynika to z podobieństwa trójkątów i – ponieważ boki trójkąta są o połowę krótsze od boków trójkąta , to odcinek , który jest wysokością trójkąta stanowi połowę połowy przekątnej kwadratu, czyli .
Obliczmy teraz długość odcinka z twierdzenia Pitagorasa dla trójkąta :
Czyli .
W trójkącie poprowadźmy prostą równoległą do przez punkt

Z podobieństwa trójkątów i (cecha ) mamy więc .
Czyli . A stąd i .
Obliczymy pole trapezu :
Oraz pole trójkąta :
Ostatecznie pole przekroju wynosi .
Przekrój w kształcie sześciokąta
Obliczymy pole całkowite sześcianu którego przekrój przechodzący przez środki krawędzi , , ma pole równe .
Rozwiązanie
Zauważmy, że przekrój ten będzie sześciokątem foremnym.

Korzystając ze wzoru na pole sześciokąta foremnego mamy . Czyli , a stąd .
Odcinek jest przeciwprostokątną trójkąta prostokątnego równoramiennego o przyprostokątnej długości , gdzie jest długością krawędzi sześcianu. Czyli , a stąd i ostatecznie . Czyli pole powierzchni tego sześcianupole powierzchni tego sześcianu wynosi .
Słownik
figura, która jest częścią wspólną sześcianu i pewnej płaszczyzny, która go przecina
odcinek, który łączy wierzchołki dolnej i górnej podstawy sześcianu nie leżące na jednej ścianie tego sześcianu
suma pól wszystkich ścian tego sześcianu