Przeczytaj
Żeby być sprawnym asystentem komisarza, najpierw musimy zdobyć wiedzę o operatorach logicznychoperatorach logicznych – ORAZ
i LUB
.
Operatory logiczne
Opisują one relacje między podmiotami i mogą zwrócić dwie wartości:
Prawda
Fałsz
Relacja może być prawdziwa lub nie.
Załóżmy, że podejrzany powiedział dwa zdania:
Mieszkam w Szczecinie.
Mam prawo jazdy.
Operator ORAZ
zwróci prawdę, gdy oba porównywane zdania będą prawdziwe.
Jeżeli okazałoby się, że podejrzany mieszka w Łodzi, ale rzeczywiście ma prawo jazdy, otrzymalibyśmy wtedy wartość
Fałsz
.Jeżeli naprawdę mieszka w Szczecinie, ale prawa jazdy nie ma, operator
ORAZ
również zwróciłbyFałsz
.Jeśli mieszka w Łodzi i nie ma prawa jazdy, również otrzymamy
Fałsz
.Jeśli mieszka w Szczecinie oraz ma prawo jazdy, operator ten zwróci wartość
Prawda
.
Podsumowując, operator ORAZ
w ocenie prawdziwości zeznań jest bardziej surowy i mniej dla podejrzanego korzystny, ponieważ wszystkie porównywane przez niego wartości muszą być prawdziwe. Tylko w tym przypadku zwrócona zostanie Prawda
i podejrzany zostanie uniewinniony.
Operator LUB
zwróci prawdę, gdy przynajmniej jedno z porównywanych zdań będzie prawdziwe.
Jeżeli okazałoby się, że podejrzany mieszka w Łodzi, ale rzeczywiście ma prawo jazdy, otrzymalibyśmy wtedy wartość
Prawda
.Jeżeli naprawdę mieszka w Szczecinie, ale prawa jazdy nie ma, operator
LUB
również zwróciłbyPrawda
,Jeśli mieszka w Szczecinie oraz ma prawo jazdy, operator ten zwróci wartość
Prawda
.Jeśli mieszka w Łodzi i nie ma prawa jazdy, otrzymamy
Fałsz
.
Wniosek jest następujący: operator LUB
w ocenie prawdziwości zeznań jest mniej surowy i bardziej dla podejrzanego korzystny, ponieważ tylko jedna z porównywanych przez niego wartości musi być prawdziwa. Fałsz
otrzymamy wyłącznie w przypadku, gdy podejrzany powiedział nam same kłamstwa.
Uzbrojeni w tę wiedzę jedyne, co musimy zrobić, by pomóc komisarzowi, to znaleźć narzędzie pozwalające na zastosowanie omówionych operatorów. Komisarz, zauważywszy nasze starania, pozwolił nam przesądzić los kilku podejrzanych w arkuszu kalkulacyjnym. Jeżeli nasz werdykt będzie poprawny, dostaniemy awans.
Arkusz kalkulacyjny udostępnia funkcje pozwalające na wykorzystanie wiedzy z dziedziny operatorów logicznych.
=ORAZ(logiczna1;[logiczna2];...)
Logiczna
to zmienna, w której wstawiamy wartość logiczną, czyli Prawda
lub Fałsz
. Należy pamiętać, że test logiczny
również tworzy wartość logiczną. Przykładowo, równanie 1+1=2
to wartość Prawda
, a 1+2=4
to Fałsz
. Możemy wstawić wiele takich argumentów do funkcji, a ona da nam wartość zgodną z procedurą opisaną wcześniej. Jeżeli każda logiczna
ma wartość Prawda
, to również otrzymamy taką wartość. Jeżeli jednak choć jedna jest fałszywa, funkcja zwróci nam Fałsz
.
Operator ORAZ
jest stosowany przez komisarza do oceny osób podejrzanych o poważne zbrodnie. Otrzymaliśmy od niego zestawienie podejrzanych i wiarygodności ich odpowiedzi na cztery pytania. Naszym zadaniem jest dodanie do zestawienia jeszcze jednej kolumny dla każdego podejrzanego, w której znajdzie się wynik testu wiarygodności operatorem ORAZ.
![Na zrzucie ekranu widoczny jest fragment arkusza Excel. W kolumnach A B C D E wprowadzono dane. W kolumnie A, w komórkach od A2 do A 11 wpisano słowo Podejrzany, nadając mu kolejne numery porządkowe. W kolumnie B, w komórce B1 wpisano Pytanie 1. W kolumnie C, w komórce C1 wpisano Pytanie 2. W kolumnie D, w komórce D1 wpisano Pytanie 3. W kolumnie E, w komórce E1 wpisano Pytanie 4. W kolumnie B, w komórkach od B2 do B11 wpisano prawda lub fałsz. W kolumnie C, w komórkach od C2 do C11 wpisano prawda lub fałsz. W kolumnie D, w komórkach od D2 do D11 wpisano prawda lub fałsz. W kolumnie E, w komórkach od E2 do E11 wpisano prawda lub fałsz.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1XVnCEsahkie/1645193591/yKnZIrmxHjnlSTXj2UvuPNm4hT2VQ2YP.png)
W pierwszym wierszu kolumny F wpiszemy nazwę kolumny, a w komórce F2
wpiszemy następującą formułę:
=ORAZ(B2,C2,D2,E2)
Zaznaczone komórki zawierają wartości logiczne.
Dla każdego podejrzanego pojawi się Prawda
lub Fałsz
w zależności od tego, czy są prawdomówni, czy nie.
=LUB(logiczna1;[logiczna2];...)
Logiczna
to zmienna, w której wstawiamy wartość logiczną, czyli Prawda
lub Fałsz
. Należy pamiętać, że test logiczny
również tworzy wartość logiczną. Przykładowo, równanie 1+1=2
to wartość Prawda
, a 1+2=4
to Fałsz
. Możemy wstawić wiele takich argumentów do funkcji, a ona da nam wartość zgodną z procedurą opisaną wcześniej. Jeżeli chociaż jedna logiczna
ma wartość Prawda
, to również otrzymamy taką wartość. Jeżeli jednak wszystkie są fałszywe, funkcja zwróci nam Fałsz
.
![Na zrzucie ekranu widoczny jest fragment arkusza Excel. W kolumnach A B C D E wprowadzono dane. W kolumnie A, w komórkach od A2 do A 11 wpisano słowo Podejrzany, nadając mu kolejne numery porządkowe. W kolumnie B, w komórce B1 wpisano Pytanie 1. W kolumnie C, w komórce C1 wpisano Pytanie 2. W kolumnie D, w komórce D1 wpisano Pytanie 3. W kolumnie E, w komórce E1 wpisano Pytanie 4. W kolumnie B, w komórkach od B2 do B11 wpisano prawda lub fałsz. W kolumnie C, w komórkach od C2 do C11 wpisano prawda lub fałsz. W kolumnie D, w komórkach od D2 do D11 wpisano prawda lub fałsz. W kolumnie E, w komórkach od E2 do E11 wpisano prawda lub fałsz.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RjkCV91porGC0/1645193595/270fc6GxPmZdbLRq3bBS8I0UTKdFrc3f.png)
Operator LUB
jest stosowany przez komisarza do oceny osób podejrzanych o lekkie zbrodnie. Ponownie otrzymaliśmy zestawienie podejrzanych i wiarygodności ich odpowiedzi na cztery pytania. Znów dodajemy do zestawienia jeszcze jedną kolumnę dla każdego podejrzanego, w której znajdzie się wynik testu wiarygodności operatorem LUB
.
Słownik
pozwala tworzyć kombinacje logiczne określone w algebrze Boole'a