Podsumowanie analizy fragmentów z aktu II dramatu

Postacie

W akcie II pojawiają się dokładnie te same postacie z wyjątkiem Chłopca, który jest bratem tego, który rozmawiał z Estragonem i Vladimirem poprzedniego wieczoru.

Pozzo i Lucky bardzo się zmienili: poprzedniego dnia pierwszy z nich był władczy i pewny siebie, drugiego dnia jest ślepy, czołga się po ziemi i prosi o pomoc. W akcie I Lucky tańczył, a potem w sposób egzaltowany i żywiołowy wygłaszał swój monolog. W akcie II traci mowę i wkrótce po pojawieniu się na scenie pada wraz z Pozzem, leżąc bezwładnie i nie reagując nawet na kopniaki Estragona. Zarówno pan, jak i sługa są bezsilni i nie mogą podnieść się bez pomocy Gogo i Didiego. Obydwie pary bohaterów zbliżają się do upadku i śmierci – Pozzo i Lucky, tracąc siły fizyczne, natomiast Vladimir i Estragon, popadając w coraz większe zwątpienie i zbliżając się do samobójstwa.

RrRLPi9jFUU4h
Czekając na Godota Samuela Becketta, inscenizacja Otomara Krejcy, Avignon Festival, 1978
Źródło: Fernand Michaud, licencja: CC 0 1.0.

Warstwa językowa

Tekst główny składa się w większości z dialogów pozornych, wypowiedzi postaci, które – pozbawione kontekstu – tracą sens. Wiele wypowiedzi bohaterów, pozornie absurdalnychabsurdabsurdalnych, kryje jednak znaczenia symbolicznesymbolsymboliczne. Dotyczy to szczególnie kwestii, w których pojawiają się nawiązania biblijne. Wypowiedzi te są nośnikiem filozoficznych treści dramatu.

Przestrzeń

Akt II rozpoczyna się i kończy dokładnie w tym samym miejscu.

R1MAk9qHSM1Is
Scenografia do przedstawienia Czekając na Godota, reż. i scen. David Savoy (2011)
Źródło: Zdjęcie autorstwa Natalie T, Sudbury Theatre Centre, dostępny w internecie: flickr.com, licencja: CC BY-NC-ND 2.0.

Czas akcji

Bohaterowie spotykają się o tej samej porze co poprzedniego dnia. O upływie czasu świadczą drobne zmiany widoczne w scenografii – na drzewie pojawia się kilka liści. Vladimir i Estragon rozmawiają też o wydarzeniach z poprzedniego dnia.

Cechy gatunku

R1bdWVniR5YDr1
Fragment ze spektaklu Czekając na Godota wystawionego w Theatre Royal Haymarket (2009)
Źródło: Zdjęcie autorstwa KlickingKarl, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

W budowie aktu II wyraźnie widać kilka typowych dla dramatu absurdu elementów. Jednym z nich jest charakterystyczna zasada konstrukcyjna, jaką stanowi powtórzenie. Ci sami bohaterowie spotykają się w tym samym miejscu i o tej samej porze. Podobne są również sytuacje, w których się znajdują, a nawet dialogi i wykonywane przez postacie drobne działania i gesty. W utworze pojawiają się również różnice i kontrasty. Mogą stanowić drobne symetryczne odbicia i zamiany – w akcie I najpierw pojawił się Estragon, w II zaś Vladimir – albo znaczące różnice – w II akcie ślepota i niemota dotykają Pozza i Lucky'ego, bohaterów, którzy wcześniej byli w pełni sił. Tego rodzaju zmiana widoczna jest również w przypadku Estragona i Vladimira – pierwszego dnia nie pamiętają przeszłości i mają nadzieję doczekać się Godota, drugiego pamiętają poprzedni dzień, tracą jednak nadzieję na przybycie Godota.

Inne cechy teatru absurdu, które pojawiają się w akcie II, to niezgodność słów i działań postaci, a także dialogi pozorne i brak rozwiązania akcji w zakończeniu.

Słownik

absurd
absurd

(łac. absurdus - niedorzeczny) - wyrażenie wewnętrznie sprzeczne, pozbawione sensu, niedorzeczność, nonsens

symbol
symbol

(gr. sýmbolon - znak rozpoznawczy, wiązać razem) – motyw lub zespół motywów występujących w dziele, który jest znakiem treści głęboko ukrytych, niejasnych i niejednoznacznych; symbol ma za zadanie kierować ku tym treściom myśl czytelnika; wyrażają go słowa, gesty, obrazy, przedmioty rozpoznawalne tylko dla członków danej kultury i stale się zmieniające; symbol jest znakiem językowym o wielu znaczeniach; na przykład kolor czerwony symbolizuje miłość, ale w zależności od kontekstu, w którym występuje – może też oznaczać wstyd, zagrożenie, ogień piekielny