Przeczytaj
Dla zainteresowanych
Systematyka
Powszechnie stosuje się tradycyjną klasyfikację strunowców, według której takson ten w randze typu dzieli się na trzy podtypy: strunoogonowe (Urochordata = Tunicata – osłonice), strunogłowe (Cephalochordata = Acrania – bezczaszkowce) i kręgowce (Vertebrata). Nie wiadomo, jakie pokrewieństwo łączy ze sobą te trzy podtypy strunowców.
Pokrewieństwo strunogłowych, strunoogonowych i kręgowców jest tematem dyskusji. Obecnie wyróżnia się podtyp czaszkowce (Craniata), obejmujący kręgowce i śluzice (Myxini). Analizy filogenetyczne oparte na cechach molekularnych wskazują, że czaszkowce i strunoogonowe są bliżej spokrewnione. Dlatego połączono je we wspólny takson – Olfactores.
Cechy wspólne strunowców
Strunowce (Chordata) należą do trójwarstwowców i są to zwierzęta wtóroustewtórouste, dwubocznie symetrycznedwubocznie symetryczne. Zalicza się je również do wtórnojamowców, ponieważ mają celomę, czyli wtórną jamę ciała. Organizmy te charakteryzuje wysoce zróżnicowana morfologia funkcjonalna. Zasiedlają prawie wszystkie środowiska na Ziemi. Poniżej opisano wspólne cechy tych niezwykle różnorodnych zwierząt, a także cechy będące osiągnięciami ewolucyjnymi tej grupy.
Przedstawiciele strunowców
Osłonice (Urochordata = Tunicata)
Osłonice to morskie strunowce, które wiodą osiadły lub pelagicznypelagiczny tryb życia. Większość z nich jest filtratorami, które odżywiają się planktonem odfiltrowywanym z wody. Cechami charakterystycznymi tych zwierząt są połączona ze zwojem mózgowym struna grzbietowa i cewka nerwowa oraz obecność tuniki, zbudowanej z włókien celulozy (tunicyny).
Bezczaszkowce (Cephalochordata = Acrania)
Bezczaszkowce to niewielkie zwierzęta, których maksymalna długość wynosi maksymalnie 8 cm. Ich ciało jest bocznie spłaszczone, wrzecionowate. Występują wzdłuż wybrzeży oceanów w strefie umiarkowanej i tropikalnej. Mają szkielet osiowy w postaci struny grzbietowej, nad którą leży cewka nerwowa. Ich cechą charakterystyczną jest segmentacja, która jest widoczna w organizacji mięśni w jednostki zwane miomerami, do których docierają naczynia krwionośne oraz nerwy międzysegmentowe.
Przedstawicieli osłonic i bezczaszkowców nazywamy strunowcami niższymi.
Czaszkowce (Craniata)
U czaszkowców występuje puszka mózgowa, która ochrania mózg. Ponadto mają one grzebień nerwowygrzebień nerwowy, złożone narządy zmysłów, nerwy czaszkowe, trzyczęściowy mózg, skrzela oddechowe i serce.
Śluzice (Myxini)
Śluzice to grupa organizmów morskich obejmująca 78 gatunków. Mają wydłużony, węgorzowaty kształt ciała. Ich maksymalna długość to ok. 1 m.
Kręgowce (Vertebrata)
Kręgowce to najliczniejszy podtyp strunowców. Zalicza się do nich minogi (Petromyzontida), ryby (Pisces), płazy (Amphibia), gady (Reptilia), ptaki (Aves) i ssaki (Mammalia).
Struna grzbietowa dorosłych ryb i płazów ma szczątkową postać, natomiast u gadów, ptaków i ssaków występuje tylko w okresie zarodkowym. W późniejszym okresie życia struna grzbietowa zanika i zastępuje ją kręgosłup złożony z kręgów (stąd nazwa tej grupy zwierząt).
Słownik
(gr. pélagos – morze) toń wodna, wody otwarte mórz, oceanów i jezior
zdolne do migracji komórki neuroektodermy; powstaje z nich wiele komórek dorosłego organizmu
układ, w którym prawa strona ciała zwierzęcia jest identyczna z lewą, a ciało jest wydłużone i ma wyodrębnioną część głowową, brzuszną i grzbietową
zwierzęta, u których pragęba daje początek odbytowi lub zanika, a odbyt pojawia się obok, natomiast niezależnie po drugiej stronie ciała powstaje otwór gębowy