Nie zawsze woda jest równa wodzie. Co to oznacza? Czasem jej skład jest nieco bogatszy i wówczas sprawia ona pewne problemy, czy to podczas prania, czy mycia rąk. Ma to związek z twardością wodytwardość wodytwardością wody, która zawiera w swoim składzie różne sole mineralne. Najczęściej są to sole: wapnia, magnezu, czasem żelaza, manganu i innych metali wielowartościowych, które dostały się do wody na skutek rozpuszczenia soli zawartych w glebie przez wody opadowe. Istnieją trzy rodzaje twardości wody: twardość węglanowa (${\text{T}}_{\text{w}}$), twardość niewęglanowatwardość niewęglanowatwardość niewęglanowa (${\text{T}}_{\text{s}}$) oraz twardość ogólnatwardość ogólnatwardość ogólna (${\text{T}}_{\text{o}}$). Jak sama nazwa wskazuje, twardość węglanowatwardość węglanowatwardość węglanowa to twardość wywołana obecnością wodorowęglanów wapnia i magnezu $\left(\text{Ca}{\left({\text{HCO}}_3\right)}_2, \text{Mg}{\left({\text{HCO}}_3\right)}_2\right)$. Analogicznie, twardość niewęglanowa jest spowodowana zawartością w wodzie głównie siarczanów$\left(\text{VI}\right)$ i chlorków magnezu i wapnia (w mniejszym stopniu azotanów, krzemianów i innych rozpuszczalnych soli wapnia, magnezu i różnych metali). Natomiast twardość ogólna jest sumą twardości węglanowej i niewęglanowej.

Ciekawostka

RqDgdpdTJZKDp

Zdjęcie przedstawia trzy różnego koloru kostki mydła ręcznie robione i dwa ręczniki.

Twardość wody wpływa na napięcie powierzchniowe wody. Zależność ta jest następująca: większe napięcie powierzchniowe wody powoduje trudności w zwilżaniu nią różnych powierzchni, a co za tym idzie taką wodą trudniej czyści się zabrudzone powierzchnie. Stosowanie twardej wody do mycia wymaga użycia większych ilości mydła, w konsekwencji czego wytrącają się trudno rozpuszczalne sole kwasów tłuszczowych i metali odpowiedzialnych za twardość wody.

Podobnie jak wiele innych wielkości, twardość wody również posiada odpowiednią jednostkę. Wyrażana jest ona w tzw. stopniach twardości wody (niemieckich $\left(°\text{n}\right)$, francuskich $\left(°\text{f}\right)$, angielskich $\left(°\text{e}\right)$) lub w milivalach (miligramorównoważnikach) jonów wapnia i magnezu w $1 {\text{dm}}^3$ wody. Twardość wód naturalnych mieści się w granicach od $5$ do $30°\text{n}$. Najczęstsza twardość wody użytkowej, która występuje w kranach, wynosi ok. $10°\text{n}$. Według norm polskich twardość wody pitnej powinna wynosić od $60$ do $500 \frac{\text{mg} {\text{CaCO}}_3}{{\text{dm}}^3}$. Zgodnie ze stopniami twardości, wodę klasyfikujemy zgodnie z tabelą:

Indeks górny Na podstawie: www.mpwik.org Indeks górny koniec^{Na podstawie: www.mpwik.org}

Słownik

Bibliografia

Encyklopedia PWN

Hejwowska S., Marcinkowski R., Równowagi i procesy jonowe, Gdynia, 2005.