Przeczytaj
Zwierzęta gospodarskie w Polsce
W Polsce powszechnie prowadzi się chów bydła, trzody chlewnej i drobiu. Mniejsze znaczenie ma chów owiec, kóz i koni. Poniższa tabela przedstawia pogłowie ważniejszych zwierząt gospodarskich w naszym kraju w 2018 roku.
Tab.1 Pogłowie zwierząt gospodarkich w Polsce w 2018 roku
Zwierzęta gospodarskie | Pogłowie |
---|---|
bydło | 6,2 mln szt. |
trzoda chlewna | 11,0 mln szt. |
drób | 201,3 mln szt. |
w tym drób kurzy | 180,8 mln szt. |
owce | 266,9 tys. szt. |
kozy | 44,2 tys. szt. |
konie | 185,5 tys. szt |
Indeks górny Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., CC BY‑SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by‑sa/3.0/
Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS: podgrup/tablicahttps://bdl.stat.gov.pl/BDL/dane/podgrup/tablica Indeks górny koniecŹródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., CC BY‑SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by‑sa/3.0/
Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS: podgrup/tablicahttps://bdl.stat.gov.pl/BDL/dane/podgrup/tablica
Powyższe zwierzęta gospodarskie różnią się między sobą wagą, wielkością, ilością mięsa, którą można uzyskać z jednego osobnika, dlatego (w celach czysto statystycznych) pogłowie w sztukach fizycznych przelicza się na sztuki przeliczeniowe duże (SD). GUS podaje następujące współczynniki przeliczeniowe: np. krowa mleczna: 1,0, locha: 0,5, owca: 0,1, koza: 0,1, brojlerbrojler kurzy: 0,007. Dla zobrazowania: przyjmując, że wśród drobiu kurzego 100% stanowią brojlery kurze, mnożymy pogłowie drobiu kurzego (180,8 mln) razy 0,007 i otrzymujemy ok. 1,3 mln SD. Zakładając, że wszystkim osobnikom bydła przypisuje się współczynnik 1,0, otrzymamy 6,2 mln SD, czyli ponad 4,7 raza większą wartość niż w przypadku pogłowia drobiu kurzego w SD.
Sprawdź w dostępnych źródłach, ile wynoszą współczynniki przeliczeniowe dla pozostałych grup zwierząt gospodarskich (w zależności od wieku, płci, przeznaczenia itd.), a następnie oblicz ich pogłowie w sztukach dużych. Możesz skorzystać na przykład z danych BDL GUS lub wyników Powszechnego Spisu Rolnego 2010.
W Polsce oprócz powszechnie znanych i wymienionych wyżej zwierząt gospodarskich hoduje się również kaczki, gęsi oraz indyki. Tabela 1. wyszczególnia liczbę drobiu w wysokości 201,3 mln, w tym drób kurzy w wysokości 180,7. W drobiu kurzym znajdują się również nioski w liczbie 56,3 mln sztuk. Rocznik Statystyczny Rolnictwa GUS 2018 podaje, że wśród 201,3 mln sztuk drobiu wyróżnia się też gęsi (1,03 mln szt.), indyki ( 14,4 mln szt.) oraz kaczki i inne (5, 1 mln szt.).
Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2018 wskazuje też liczby ubitych królików. Chów tych zwierząt nie jest popularny w Polsce. Nawet rok 2004 i wejście do Unii Europejskiej nie wzbudziły dużego zainteresowania hodowlą. Taki stan rzeczy spowodowany był głównie brakiem rynków zbytów dla polskich rolników. Mięso królicze mimo tego, że nabiera na wartości, to w Polsce jest produkowane w coraz mniejszych ilościach. W 2017 roku ilość ubitych królików wynosiła 721 494 sztuk, w 2018 roku było to już 609 288 sztuk, a w roku 2019 odnotowano znów spadek i ubito 542 761 sztuk królików.
Cele chowu zwierząt gospodarskich
Cele chowu mogą być bardzo zróżnicowane. Najczęściej jednak ze zwierząt gospodarskich pozyskujemy produkty do bezpośredniego spożycia lub przetworzenia. Należy w tym miejscu wskazać między innymi: mleko, jaja, mięso i tłuszcz. Chów może być także ukierunkowany na pozyskiwanie skór, kości, wełny, futer czy miodu (w przypadku pszczół). W przypadku koni, oprócz uboju (żywiec rzeźnyżywiec rzeźny), zwierzęta te wykorzystuje się w celach rekreacyjnych, sportowych i rehabilitacyjnych, a coraz rzadziej jako siłę pociągową.
Przypomnij sobie z klasy drugiej, czym się różni chów intensywny od chowu ekstensywnego. Swoją odpowiedź zapisz poniżej.
Globalna produkcja zwierzęca
Produkcję globalną rolnictwa stanowi całkowita wartość (zł) produktów wytworzonych w rolnictwie. Ta jej część, która została sprzedana do skupu i na targowiskach, nazywa się produkcją towarową rolnictwa. Zarówno jedną, jak i drugą można podzielić na roślinną i zwierzęcą. W państwach wysoko rozwiniętych podstawowym źródłem dochodu rolników jest produkcja zwierzęca, której w znacznym stopniu podporządkowana jest produkcja roślinna. Produkty pochodzenia zwierzęcego osiągają bowiem wyższe ceny niż te pochodzenia roślinnego, gdyż są „wyżej przetworzone”. W Polsce obecnie stosunek produkcji zwierzęcej w produkcji globalnej wynosi 51,4 (według Rocznika Statystycznego Rolnictwa, GUS 2018).
Słownik
młoda kura, kaczka lub młody indyk intensywnie tuczony, przeznaczony na ubój (sjp.pwn.pl)
rodzaj hodowli, w której nie stosuje się sztucznych środków wspomagających chów, takich jak pasze mineralne i antybiotyki, co skutkuje jednak zmniejszoną produkcją mięsa i produktów odzwierzęcych; w systemie tym nakłady pracy są wysokie, a koszty niskie
to rodzaj rolnictwa intensywnego, a konkretnie podejście do hodowli zwierząt; ma na celu maksymalizację produkcji przy jednoczesnej minimalizacji kosztów
ogół zwierząt jednego rodzaju, gatunku, rasy, płci lub wieku, występujących w danym okresie na określonym terenie. (sjp.pwn.pl)
grube i twarde włosy świni, dzika itp. (sjp.pwn.pl)
zwierzę przeznaczone na ubój (sjp.pwn.pl)