O autorce

R1SxsH4zEn9gO1

Zdjęcie przedstawia dojrzałą kobietę. Jej twarz jest owalna, nos szeroki. Kobieta ma półdługie blond włosy. Uśmiecha się. Ubrana jest w dżinsową koszulę. W prawej dłoni trzyma otwartą książkę. W tle ukazane są niewyraźne parkowe ławki i drzewa.

Urodziła się w 1945 roku w Krakowie, gdzie w latach 60. ukończyła studia malarskie w Akademii Sztuk Pięknych. Jak sama mówi, tak naprawdę bardziej interesowała ją historia sztuki niż sam proces tworzenia. Dzięki studiom nauczyła się odczytywać i interpretować sztukę, sama jednak nie maluje.

Jako zbuntowana nastolatka Lipska zaczęła pisać już w liceum. Jak wspomina, wygrała nawet konkurs literacki:

Twórczość literacka

Prawdziwy debiut literacki miał miejsce w 1961 roku, gdy na łamach „Gazety Krakowskiej” opublikowano wiersze Smutek, Van Gogh i Krakowska noc. Publikowała także w „Życiu Literackim” i „Dzienniku Polskim”. W latach 70. kierowała działem poezji Wydawnictwa Literackiego, współpracowała także z czasopismami „Arka”, „Dekada Literacka” i „Pismo”. W 1975 roku wyjechała na kilka miesięcy do USA jako stypendystka International Writing Program Uniwersytetu Iowa. W latach 80. spędziła również parę miesięcy w Berlinie Zachodnim na stypendium dla literatów.

Od 1991 roku pracowała w polskiej ambasadzie w Wiedniu, gdzie kierowała również Polskim Instytutem Kultury. Do Polski wróciła w 1997 roku i zamieszkała w swoim rodzinnym Krakowie.

Wiersz My jako manifest pokolenia powojennego

Ewę Lipską zalicza się do Nowej FaliNowa FalaNowej Fali albo inaczej Pokolenia '68, chociaż współcześnie przynależność do tego nurtu nie jest już wspólnym mianownikiem dla twórczości byłych nowofalowców, takich jak Stanisław Barańczak, Ryszard Krynicki czy Adam Zagajewski. Sama Lipska każdym nowym tomikiem wierszy podkreśla swoją niezależność poetycką. Jej wiersze były tłumaczone na co najmniej 15 języków.

R4quULPxLPYOX1

Zdjęcie przedstawia zbliżenie twarzy dojrzałej kobiety. Postać ukazuje prawy półprofil owalnej twarzy. Jej czoło jest zasłonięte przez długą, rozwichrzoną grzywkę. Ma cienkie brwi i duże oczy. Kobieta patrzy w górę. Ma prosty nos i lekko otwarte usta. Jej włosy są jasne półdługie.

Poetka jest laureatką wielu prestiżowych nagród literackich, m.in. Fundacji im. Kościelskich, Alfreda Jurzykowskiego, Polskiego PEN Clubu oraz nagrody im. Andrzeja Bursy.

Poezja Ewy Lipskiej nie jest łatwa w odbiorze. Jej wiersze są raczej surowe, zwięzłe i rzeczowe. Siła ich wyrazu polega na ironii i mnożeniu paradoksów. Utwór otwierający debiutancki tomik Wiersze nosi tytuł My i był odczytywany jako manifestmanifestmanifest pokolenia powojennego, którego narodziny oddano w hołdzie ofiarom wojny. Urodzeni po wyzwoleniu nie pamiętają walk ani okupacji, ale będą na zawsze nosić piętno trudnej pamięci. Nieprzypadkowo w wielu wierszach z wczesnego okresu twórczości poetka unika „ja” lirycznego, zastępując je zaimkiem „my” bądź używając suchej formy sprawozdania.

Poetyka osobistego wyznania rozwija się w twórczości Ewy Lipskiej stopniowo, osiągając najwyższą formę w jednym z jej ostatnich tomików - Ja.

Jednym z tematów poruszanych przez poetkę jest śmierć, która we wczesnej twórczości Lipskiej objawia się przede wszystkim w strachu przed nieuleczalną chorobą i w konsekwencji w walce o życie. W najnowszych utworach poetki śmierć jest już z kolei oswojona, traktowana ze stoicyzmem. Lipska chętnie podejmuje również tematy społeczne, ocierając się nieraz o problemy polityczne i dramat jednostki uwikłanej w historię. Podczas gdy wiersze z lat 70. opisują przede wszystkim szarą rzeczywistość PRL, fałsz władzy i zakłamanie nowomowy, utwory z lat ostatnich skupiają się raczej na portretowaniu cywilizacji u progu XXI wieku i pokazywaniu człowieka wobec wyzwań współczesności.

Słownik