Węglowodany

stanowią źródło energii

chleb, mąka, ziemniaki, owoce, cukier, słodycze

Białka

są materiałem budulcowym

mięso, ryby, mleko, ser, jaja, rośliny strączkowe

Tłuszcze wielonienasycone

dostarczają energii i niezbędnych kwasów tłuszczowych

oleje spożywcze, nasiona oleiste, tłuste ryby

Tłuszcze nasycone

dostarczają energii

masło, mleko pełne, tłusty ser, mięso czerwone

Witamina A

niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania oczu, a także dla wzrostu i rozwoju

marchew oraz inne kolorowe warzywa, masło, wątróbka

Witaminy z grup B

zawarte w enzymach, niezbędnych dla prawidłowego metabolizmu węglowodanów, tłuszczów i białek

zielone warzywa, zboża, mleko, ser, mięso, ryby, jaja

Kwas foliowy

zmniejsza ryzyko wad wrodzonych układu nerwowego płodu, budulec krwinek czerwonych

zielone warzywa, owoce cytrusowe, zboża

Witamina C

ważna dla komórek i tkanek, poprawia wchłanianie żelaza

owoce, jagody, warzywa, ziemniaki

Witamina D

konieczna, aby organizm mógł wykorzystać wapń

światło słoneczne, żurawina, tłuste ryby, wątroba rybna, masło

Witamina E

ważna dla komórek i tkanek

warzywa, zboża, oleje

Witamina K

ważna dla zdolności krzepnięcia krwi

warzywa zielone

Wapń

ważny dla szkieletu, zębów, mięśni i układu nerwowego

produkty mleczne, zielone warzywa, orzechy

Żelazo

składnik hemoglobiny krwinek czerwonych, które niosą tlen do komórek

ziarna, mięso

Błonnik pokarmowy

ważny dla prawdziwego trawienia pokarmów

chleb, zboża, warzywa, owoce, jagody

Woda

transportuje składniki odżywcze

napoje, większość pokarmów, warzywa i owoce

Aspartam

syntetyczne

E 951

Substancja słodząca, wzmacniacz smaku i zapachu

Bóle głowy, depresja, niepokój, astma, zmęczenie, nadpobudliwość, ślepota, agresja, migrena, bezsenność, zawroty głowy, epilepsja, utrata pamięci, działanie teratogenne

*niezalecany dla dzieci i kobiet w ciąży

Sztuczne słodziki, produkty spożywcze niskokaloryczne typu „light”, napoje dietetyczne, guma do żucia, napoje bezalkoholowe, kawa rozpuszczalna

Azotan(III) potasu

syntetyczne

E 249

konserwant, utrwalacz koloru

Nasila objawy astmy, zapalenie nerek, bóle i zawroty głowy, problemy behawioralne, rakotwórczy

*niedozwolony w żywności dla dzieci poniżej 6 miesiąca życia

Solone, wędzone i marynowane przetwory mięsne, wędliny, salceson

Azotan(III) sodu

syntetyczne

E 250

konserwant

Mdłości, bóle i zawroty głowy


*niedozwolony w żywności dla dzieci poniżej 6 miesiąca życia

Konserwowane i wędzone przetwory mięsne, wędliny, kiełbaski, bekon

Benzoesan sodu

syntetyczne

E 211

konserwant

Nasila objawy astmy, pokrzywka, kontaktowe zapalenie skóry, katar sienny, podrażnienia jamy ustnej i skóry, nadpobudliwość, anafilaksja

*osoby uczulone na aspirynę nie powinny go spożywać

Napoje bezalkoholowe, soki owocowe, dżemy, marynaty, przyprawy, wypieki, koncentrat pomidorowy

Błękit patentowy(V)

syntetyczne

E 131

Barwnik niebiesko‑fioletowy

Nasila objawy astmy, świąd, pokrzywka, problemy żołądkowo‑jelitowe, anafilaksja, nadpobudliwość, reakcje alergiczne

*osoby uczulone na aspirynę nie powinny go spożywać

Półprodukty żelujące do dekoracji, cukierki

Butylohydroksy‑anizol (BHA)

Pozyskiwany z ropy naftowej

E 330

Przeciwutleniacz, konserwant

Świąd, pokrzywka, katar sienny, ból głowy, świszczący oddech, zmęczenie, nasila objawy astmy, rakotwórczy i teratogenny; może mieć negatywny wpływ na: nerki, wątrobę, tarczycę, żołądek, płodność

Jadalne tłuszcze i oleje, koncentrat pomidorowy, guma do żucia, produkty odtłuszczone, margaryny, przetwory mięsne, lody

Butylohydroksy‑toluen (BHT)

Pozyskiwany z ropy naftowej

E 321

Przeciwutleniacz, konserwant

Przewlekła pokrzywka, zapalenie skóry, zmęczenie, nasila objawy astmy, agresywne zachowanie skurcze oskrzeli

Jadalne tłuszcze i oleje, guma do żucia, przetwory rybne, suche płatki śniadaniowe, piwo, słód

Czerwień Allura (AC)

syntetyczne

E 129

Barwnik pomarańczowo‑czerwony

Nadpobudliwość, nasila objawy astmy, reakcje alergiczne, katar sienny, działanie rakotwórcze

*osoby uczulone na aspirynę nie powinny go spożywać

Ciasta w proszku, galaretki w proszku, płatki zbożowe, kasza, herbatniki czekoladowe

Erytrozyna

syntetyczne

E 127

Barwnik niebiesko‑różowy

Nasila objawy astmy, nadpobudliwość, pokrzywka, trudności w nauce, uczulenie na światło, działanie rakotwórcze, może mieć negatywny wpływ na: wątrobę, serce, tarczycę, żołądek oraz płodność

Konserwowane koktajle owocowe, herbatniki, lukrowane wiśnie, ciasto biszkoptowe w proszku, konserwowane czereśnie

Glutaminian sodu

Syntetyczny lub pozyskiwany z roślin genetycznie modyfikowanych

E 621

Wzmacniacz smaku i zapachu

Skurcze oskrzeli, palpitacje serca, dolegliwości brzucha, poirytowanie, mdłości, depresja, ból głowy, migrena, nasila objawy astmy, nieostrość widzenia, zawroty głowy, upośledzenie wzroku, działanie teratogenne

*osoby uczulone na aspirynę nie powinny go spożywać

Zupy w torebkach, zupy błyskawiczne typu „instant”, makarony smakowe, kotlety sojowe, ekstrakt słodowy, ekstrakt z drożdży, sos sojowy, przyprawy do mięs

Guma arabska

Naturalne – ekstrakt z akacji senegalskiej

E414

Zagęstnik, emulgator, substancja żelująca, stabilizator

Wysypka, pokrzywka, katar sienny, astma

Wyroby cukiernicze, napoje bezalkoholowe, guma do żucia, galaretki, polewy

Indygotyna

syntetyczne

E 132

Barwnik niebieski

Reakcje alergiczne, nasila objawy astmy, nadpobudliwość, problemy z sercem, działanie rakotwórcze

Butelkowane napoje bezalkoholowe, słodycze, herbatniki, wyroby cukiernicze, lody, wypieki

Karagen

naturalna

E 407

Zagęstnik, substancja klarująca, guma roślinna

Negatywny wpływ na przewód pokarmowy; wrzodziejące zapalenie jelita grubego

Lody, desery w proszku, wyroby cukiernicze, wyroby garmażeryjne, herbatniki, wyroby czekoladowe

Kwas fosforowy(V)

syntetyczne

E 338

Regulator kwasowości

Odmineralizowuje kości i zęby

Napoje typu „cola” i energetyzujące, konserwy, sery, galaretki

Kwas sorbowy (sorbinowy)

Naturalne – z jarzębiny i syntetyczne

E 200

Konserwant, środek utrzymujący wilgotność

Reakcje alergiczne, nasila objawy astmy, kontaktowe zapalenie skóry, rumień, podrażnienie skóry

Mrożone pizze, owocowe nadzienia do ciast, sery, serki do smarowania, syrop czekoladowy

Sacharyna

syntetyczne

E 954

Substancja słodząca

Pokrzywka, świąd, mdłości, biegunka, egzema, bóle głowy, działanie mutagennedziałanie mutagennedziałanie mutagenne, rakotwórcze i teratogenneteratogennośćteratogenne

Dietetyczne napoje bezalkoholowe

Siarczan(IV) sodu

syntetyczne

E 221

Konserwant

Podrażnienia żołądka, wysypka, mdłości, biegunka, nasila objawy astmy, niszczy witaminę B zawartą w żywności

*osoby z dysfunkcjami nerek i wątroby powinny go unikać

Krojone i suszone owoce, owocowe nadzienia do ciast, mrożone jabłka

Tartazyna

syntetyczne

E 102

Barwnik żółto‑pomarańczowy

Pokrzywka, zapalenie skóry, bóle głowy, katar sienny, trudności z koncentracją, depresja, wysypka, nasila objawy astmy, swędzenie warg i języka, nadpobudliwość, agresywność, bezsenność, działanie rakotwórcze

*osoby uczulone na aspirynę nie powinny go spożywać

Wyroby cukiernicze, kukurydza, krakersy serowe, napoje bezalkoholowe, sos miętowy, galaretki miętowe, likiery owocowe, marcepan, marynaty, dżemy, płatki zbożowe, kasze, zupy w proszku, groszek konserwowany

Zieleń (S) brylantowa

syntetyczne

E 142

Barwnik zielony

Nadpobudliwość, nasila objawy astmy, wysypka, bezsenność

Groszek konserwowy, sos miętowy, sernik w proszku

Antocyjany

naturalne - ekstrahowane ze skórek winogron lub z czerwonej kapusty

E 163

barwnik czerwono‑fioletowy

nieszkodliwe działanie; pełnią funkcje ochronne w organizmie

napoje bezalkoholowe, dżemy, lody, wina, jogurty, cukierki, wyroby cukiernicze

Askorbinian sodu

syntetyczne

E 301

przeciwutleniacz, regulator kwasowości, stabilizator

nieszkodliwe działanie

żywność dla niemowląt, mrożone ryby, wino, ocet winny, piwo

Beta‑cykloekstryna

naturalne – powstaje podczas działania enzymów na skrobię

E 459

środek pomocniczy, stabilizator

nieszkodliwe działanie

przetworzona żywność

Celuloza

naturalne

E 460

środek przeciwzbrylający, środek wiążący, stabilizator, substancja wypełniająca

nieszkodliwe działanie

ciasta, sosy, zupy, herbatniki, pieczywo, produkty do smarowania pieczywa, dżemy, lody

Chlorek magnezu

syntetyczne

E 511

Utwardzacz, regulator kwasowości, rozpuszczalnik

W małych dawkach – nieszkodliwe działanie; w większych dawkach – możliwe działanie przeczyszczające

Mleko modyfikowane dla niemowląt, gazowane napoje bezalkoholowe

Chlorofil

naturalne – zielony barwnik roślin

E 140

Barwnik zielony

Nieszkodliwe działanie

Zupy, sosy, olej z oliwek, olej sojowy, lody, napoje mleczne fermentowane

Delta tokoferol (witamina E)

naturalne

E 309

przeciwutleniacz

Pełni funkcję ochronną w organizmie

Oleje do sałatek, odtłuszczone serki do smarowania pieczywa, napoje mleczne, margaryny

Tlenek krzemu(IV) (krzemionka)

-

E 551

Środek przeciwzbrylający, substancja klarująca

Nieszkodliwe działanie

Produkty zawierające suszone jajka

Fosforan(V) magnezu

syntetyczny

E 343

Środek przeciwzbrylający, regulator kwasowości

Nieszkodliwe działanie

Mleko zagęszczone, mleko w proszku

Guma ksantowa

Naturalne – powstaje w wyniku fermentacji węglowodanów przez szczepy bakterii
Xanthomonas campestris

E 415

Zagęstnik, emulgator, stabilizator

Nieszkodliwe działanie

Galaretki, słodycze, produkty mleczne, śniadaniowe płatki zbożowe, kasze, sosy do sałaty

Jabłczan potasu

-

E 351

Regulator kwasowości

Nieszkodliwe działanie

Napoje owocowe, napoje bezalkoholowe, słodzone orzechy kokosowe

Karoten

naturalne

E 160a

Barwnik pomarańczowy‑czerwony

W odpowiedniej ilości nieszkodliwe działanie

Margaryny, napoje mleczne, odtłuszczone produkty do smarowania pieczywa, ciasta, dżemy, sery, lody

Kurkumina

naturalne

E 100

Barwnik pomarańczowo – żółty, przeciwutleniacz

Korzystny wpływ na zdrowie

Curry, ciasta, paluszki rybne, margaryny, wyroby cukiernicze, sery topione, pikantny ryż

Kwas askorbinowy (witamina C)

-

E 300

Konserwant, przeciwutleniacz, regulator kwasowości, substancja klarująca

Korzystny wpływ na zdrowie

Wyroby cukiernicze, płatki śniadaniowe, salceson, mięso peklowane

Laktitol

Naturalne – pochodna cukru mlekowego (laktozy)

E 966

Substancja słodząca, środek usztywniający

Nieszkodliwe działanie

Wypieki, guma do żucia

Likopen

Naturalne – ekstrahowany z pomidorów lub czerwonych grejpfrutów; lub syntetyczne

E 160d

Barwnik czerwony

Korzystny wpływ na zdrowie

Batoniki odżywcze, zupy, jogurty, napoje gazowane, półprodukty żelujące

Ryboflawina (witamina B2)

Naturalne lub syntetyczne

E 101

Barwnik żółto - pomarańczowy

Korzystny wpływ na zdrowie

Płatki zbożowe, masło orzechowe, kakao, kawa