Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

SzacowanieszacowanieSzacowanie to podanie przybliżonej wartości danej wielkości.

Przykład 1

Pani Karolina postanowiła urządzić balkon. Chce kupić 4 nowe doniczki i zasadzić w nich kwiaty oraz urządzić kącik, w którym będzie mogła poczytać książkę. Planuje zatem zakup zestawu składającego się ze stolika i dwóch foteli. Zaznaczyła w przeglądanej gazetce reklamowej, co chciałby kupić. Określmy, jaki jest szacunkowy koszt tych zmian.

RQV08eOH9WiHE

Oszacujmy zakupy pani Karoliny:

  • cztery doniczki – prawie 70 /szt., a więc ok. 280 ,

  • cztery zestawy kwiatów – prawie 3 /szt., a więc trochę ponad 10 ,

  • zestaw składający się z dwóch krzeseł i stolika – 160 ,

  • ziemia
    Najpierw musimy oszacować, ile ziemi potrzebuje pani Karolina pojemność doniczki: 20 cm ×20  cm × 20 cm=8000 cm3=8 dm3. Pojemność czterech doniczek: 32 dm3=32 l.

Jeden worek ma pojemność 25 l – potrzebujemy 2 worki, każdy kosztuje prawie 30 .

Za ziemię zapłacimy ok 60 .

Szacunkowy koszt urządzenia balkonu to 280+10+160+60 , a więc trochę ponad 500 .

Przykład 2

Państwo Nowakowie planują wybudować dom. Otrzymali dwa przykładowe projekty. Chcą wybrać ten, na którym powierzchnia salonu jest większa.

Oszacujmy tę powierzchnię i podajmy, na który projekt powinni się zdecydować.

R1KzyzoTycouU

Z pierwszego projektu możemy odczytać wymiary salonu: 566 cm × 454 cm.

Szacując: prawie 6 m × ponad 4 m, otrzymamy powierzchnię ok 24 m2.

Salon na drugim projekcie ma wymiary: 426 cm × 481 cm.

Szacując: ponad 4 m × prawie 5 m, otrzymamy powierzchnię ok 20 m2.

Państwo Nowakowie powinni zatem wybrać pierwszy projekt.

Sprawdzimy, wykonując dokładne obliczenia, czy dobrze wybrali i jaki błąd względny popełnili podczas wykonywania przybliżeń.

projekt I

projekt II

Wartość dokładna

25,6964

20,4906

Wartość przybliżona

24

20

Błąd bezwzględny

1,6964

0,4906

Błąd względny

0,066

0,024

Błąd procentowy

6,6%

2,4%

Na lekcjach matematyki bardzo często szacujemy wartości pierwiastków.
Rozwiązując równania lub nierówności otrzymujemy wyniki postaci a+bc.
Musimy je zaznaczać na osi lub porównywać.
Wykorzystujemy do tego pierwiastki, których wartości są liczbami całkowitymi.

1=1
4=2
9=3
16=4 itd.
Przykład 3

Oszacujmy wartość liczby 6. Szukamy dwóch pierwiastków, których wartości są liczbami całkowitymi, a które znajdują się na osi liczbowej najbliżej liczby 6.

RP1uT3z0TefS4

Możemy więc zapisać

2=4<6<9=3

A zatem

2<6<3

Przybliżając do jedności 62. Jest to przybliżenie z niedomiarem.

Przykład 4

Oszacujmy wartości wyrażeń:

a) 514

Szukamy dwóch pierwiastków, których wartości są liczbami całkowitymi, a które znajdują się na osi liczbowej najbliżej liczby 14.

9<14<16

A więc

3<14<4 ·5

15<514<20

Stąd

51415, 20

b) 17-2

Szukamy dwóch pierwiastków, których wartości są liczbami całkowitymi, a które znajdują się na osi liczbowej najbliżej liczby 17.

16<17<25

A więc

4<17<5 -2

2<17-2<3

Stąd

17-22, 3

Przykład 5

Porównajmy liczby 15-18 oraz 0,42.

W poznany w powyższych przykładach sposób, szacujemy liczbę 15.

9<15<16

3<15<4

A następnie przekształcamy nierówność, tak aby otrzymać szacowneszacowanieszacowne wyrażenie.

3<15<4 -1

2<15-1<3 :8

14<15-18<38

14<15-18<0,375 <0,42

A zatem

15-18 <0,42

Słownik

szacowanie
szacowanie

podanie przybliżonej wartości danej wielkości