Załóżmy, że jesteśmy inwestorem giełdowym i postanowiliśmy usprawnić proces analizy cen akcji w czasie. Szczególnie istotna jest możliwość zestawienia danych, które znacznie różnią się wielkością – wykres liniowy nam nie wystarcza.

Wykres dwuosiowy

Jeżeli zajmujemy się inwestowaniem na giełdzie, często widzimy wykres dwuosiowy. Jest on szczególnie przydatny w sytuacji, gdy wyświetlenie danych przy użyciu jednej osi spowodowałoby problemy związane ze skalowaniem. W materiale Wykresy giełdowe w arkuszu kalkulacyjnymPhjBix7ZHWykresy giełdowe w arkuszu kalkulacyjnym pokazaliśmy jak utworzyć wykres giełdowy i jego odmianę wykres obrót‑maks.-min.-zamknięcie, na którym oprócz cen akcji, pojawił się również obrót.

R15GAUdSe5x5E

Zrzut ekranu przedstawia wykres dwuosiowy.
W osi X wypisane są daty a w osiach Y TYS. zł i ZŁ/AKCJA.
W legendzie znajduje się obrót kolor niebieski, min, max, zamknięcie kolor żółty.
Na wykresie znajduje się pięć niebieskich słupków oraz pięć pionowych linii.

Cena akcji i  obrót są podawane w złotówkach, ale ich wartości są w różnych rzędach wielkości. Trudno byłoby więc pokazać obie te informacje, używając tylko jednej osi. W tym typie wykresu giełdowego automatycznie pojawia się oś pomocnicza, na której opisana jest cena akcji. Dzięki temu problem ze skalą zostaje rozwiązany.

Tworzenie i formatowanie wykresu dwuosiowego

Założmy, że pracujemy w dziale finansowym firmy zajmującej się sprzedażą rowerów. Przełożony przekazał nam informacje o liczbie sprzedanych rowerów oraz o zysku osiągniętym ze sprzedaży i poprosił o zobrazowanie ich na jednym wykresie.

RMZnbUgkdj03y

Zrzut ekranu przedstawia tabelę.
Kolumny zawierają takie nagłówki jak: Miesiąc, Liczba sprzedawanych rowerów, Zysk.
W pierwszej kolumnie wypisano daty, w drugiej wartości liczbowe, a w trzeciej liczby w złotówkach.

W tej sytuacji użyjemy wykresu dwuosiowego, który możemy stworzyć, wykonując następujące instrukcje:

MS Excel

1. Zaznaczamy dane, z których chcemy stworzyć wykres A1:C8.

2. Przechodzimy do zakładki Wstawianie i wybieramy Wstaw wykres kombiwykres kombiwykres kombi.

3. Pojawią się podtypy wykresów – wybieramy Kolumnowy grupowany - liniowy na osi pomocniczej.

4. Zaznaczamy pole wykresu – na wstążce pojawią się wtedy zakładki Projekt wykresu i Formatowanie.

5. W zakładce Projekt wykresu możemy wybierać np. odpowiedni styl wykresu.

6. Zaznaczamy tytuł wykresu, aby go zmienić – tytuł wykresu: Sprzedaż rowerów w okresie Marzec 2019 – Wrzesień 2019.

7. W zakładce Projekt wykresu wybieramy opcję Dodaj element wykresu, a następnie dodajemy właściwe elementy.
   a) Tytuły osi: Główna pionowa i wpisz: Liczba sprzedanych rowerów; Pomocnicza pionowa i wpisz: Zysk,

8. W celu zwiększenia czytelności wykresu, wartości pomocniczej osi pionowej wyświetl w tysiącach:
   a) Kliknij dwukrotnie prawym klawiszem myszy na dowolnej wartości pomocniczej osi pionowej;
   b) W sekcji Formatowanie osi wybierz Tysiące z listy rozwijanej dla Jednostki wyświetlania:

R12azaDBSIn4f

Zrzut ekranu przedstawia wykres dwuosiowy o tytule: Sprzedaż rowerów w okresie Marzec 2019 - Wrzesień 2019.
W osi X wypisane są daty.
W Osi Y po lewej znajdują się wartości od 0 do 120, po prawej znajduje się zysk w złotówkach w skali od 20000 zł do 180000 zł.
Na wykresie widnieje siedem słupków oraz krzywa.
W legendzie znajduje się: Liczba sprzedanych rowerów kolor niebieski oraz Zysk kolor zielony.

Przykład

Otrzymaliśmy zestawienie zawierające informacje o cenach i liczbie sprzedanych koszyków truskawek każdego dnia czerwca. Poproszono nas o przedstawienie tych danych na wykresie.

RxcV9JX6j0aUU

Zrzut ekranu przedstawia tabelę.
Kolumny zawierają takie nagłówki jak: Data, cena za koszyk truskawek, Liczba sprzedanych koszyków truskawek.
W pierwszej kolumnie wypisano daty, w drugiej wartości liczbowe w złotówkach, a w trzeciej wartości liczbowe.

Zwróćmy uwagę na to, że Cena za koszyk truskawek i Liczba sprzedanych koszyków truskawek to wartości, które znacząco się od siebie różnią wielkością. Z tego powodu zastosujemy wykres Liniowy, z pomocniczą osią pionową:

R1dG9Rtd9eVOc

Zrzut ekranu przedstawia wykres dwuosiowy o tytule: Sprzedaż truskawek w czerwcu 2019.
W osi X wypisane są daty.
W Osi Y po lewej znajdują się wartości od 1 do 17 zł, po prawej znajdują się wartości liczbowe w skali od 0 zł do 1600 zł.
Na wykresie znajdują się niebieskie słupki oraz zielona krzywa.
W legendzie znajduje się: Cena za koszyk truskawek kolor niebieski oraz Liczba sprzedanych koszyków truskawek kolor zielony.

LibreOffice Calc

Założmy, że pracujemy w dziale finansowym firmy zajmującej się sprzedażą rowerów. Przełożony przekazał nam informacje o liczbie sprzedanych rowerów oraz o zysku osiągniętym ze sprzedaży i poprosił o zobrazowanie ich na jednym wykresie.

1. Zaznaczamy dane, z których chcemy stworzyć wykres: A1:C8.

2. Z menu głównego wybieramy Wstaw | Wykres...

3. Wybieramy odpowiedni typ wykresu. W tym wypadku użyjemy wykresu kolumnowo liniowego.

4. Tytuł wykresu ustawiamy w zakładce Elementy wykresu.

5. Po utworzeniu wykresu klikamy prawym przyciskiem na wykres i z menu kontekstowego wybieramy Wstaw/usuń osie... W okienku zaznaczamy oś pomocniczą Y. Pojawi się druga oś Y, ale będzie wskazywała te same dane, co pierwsza oś Y.

6. Klikamy prawym przyciskiem myszy na serię danych, której chcemy użyć do pomocniczej osi Y. Wybieramy Formatuj serię danych... W zakładce Opcje zmieniamy Wyrównaj serię danych na Pomocnicza oś Y.

7. Klikamy prawym przyciskiem myszy na obszar wykresu i wybieramy opcję Wstaw tytuły i uzupełniamy:
   a) Osie – Oś Y: Liczba sprzedanych rowerów,
   b) Osie pomocnicze – Oś Y: Zysk.

RzEBzxy0RlxGw

Ilustracja przedstawia nałożony na siebie wykres liniowy i słupkowy. Jest on zatytułowany Sprzedaż rowerów w okresie Marzec 2019 do Wrzesień 2019. Po lewej stronie znajduje się podziałka przedstawiająca liczbę sprzedanych rowerów. W marcu było ich 58, w kwietniu 80, w maju 98, w czerwcu 90, w lipcu 79, w sierpniu 68 i we wrześniu 29. Ta część wykresu jest przedstawiona w postaci niebieskich słupków. Druga część przedstawia zysk i jest przedstawiona przy użyciu pomarańczowej linii. W marcu zysk wyniósł około 90 tysięcy złotych, w kwietniu przekroczył 120 tysięcy, w maju przekroczył 140 tysięcy, w czerwcu wyniósł około 140 tysięcy, w lipcu wyniósł ponad 120 tysięcy, w sierpniu ponad 100 tysięcy i we wrześniu ponad 40 tysięcy. Kwoty zysku znajdują się po prawej stronie wykresu.

Przykład

Pobierz plik do przykładu. Dostępny jest on w sekcji Przykład dla programu Microsoft Excel.

Otrzymaliśmy zestawienie zawierające informacje o cenach i liczbie sprzedanych koszyków truskawek każdego dnia czerwca. Poproszono nas o przedstawienie tych danych na wykresie.

RtseoWtBSnCgV

Zrzut ekranu przedstawia tabelę.
Kolumny zawierają takie nagłówki jak: Data, cena za koszyk truskawek, Liczba sprzedanych koszyków truskawek.
W pierwszej kolumnie wypisano daty, w drugiej wartości liczbowe w złotówkach, a w trzeciej wartości liczbowe.

Zwróćmy uwagę na to, że liczba sprzedanych koszyków truskawek i zysk z ich sprzedaży to wartości, które znacząco się od siebie różnią wielkością. Z tego powodu zastosujemy wykres Liniowy --- Tylko linie, z pomocniczą osią pionową:

RQhQ4kZsjxsqk

Zrzut ekranu przedstawia wykres dwuosiowy o tytule: Sprzedaż truskawek w czerwcu 2019.
W osi X wypisane są daty.
W Osi Y po lewej znajdują się wartości od 0 do 7 zł, po prawej znajdują się wartości liczbowe w skali od 0 zł do 1600 zł.
Na wykresie znajdują się dwie krzywe – pomarańczowa i niebieska
W legendzie znajduje się: Cena za koszyk truskawek - kolor niebieski oraz Liczba sprzedanych koszyków truskawek - kolor pomarańczowy.

Słownik